بر اساس مطالعه‌ای جدید از دانشگاه واترلو، مشخص شده دو سوم افراد شرکت‌کننده فکر می‌کنند ابزار‌های هوش مصنوعی مانند چت جی‌پی‌تی درجاتی از خودآگاهی یا هوشیاری دارند و می‌توانند از تجربیات ذهنی مانند احساسات و خاطرات برخوردار باشند.
مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) مانند ChatGPT اغلب داری سبک مکالمه برای پاسخ‌دادن به دستور‌ها هستند. این توانایی‌های انسان‌مانند این بحث را مطرح کرده است که آیا هوش مصنوعی هوشیاری دارد یا خیر.
بسیاری از افراد باور دارند که هوش مصنوعی خودآگاهی و احساس دارد
به گفته محققان، اگر مردم باور کنند هوش مصنوعی دارای حدی از خودآگاهی است، بر نحوه‌ی تعاملشان با ابزار‌های هوش مصنوعی تأثیر می‌گذارد و به احتمال زیاد باعث تقویت پیوند اجتماعی و افزایش اعتماد می‌شود. از سوی دیگر، اعتماد بیش‌از‌حد می‌تواند به وابستگی عاطفی، کاهش تعاملات انسانی و اتکای بیش‌از‌حد به هوش مصنوعی برای تصمیم‌گیری‌های حیاتی منجر شود.
دکتر کلارا کلمباتو، استاد روانشناسی در دانشکده‌ی هنر واترلو، می‌گوید: «در حالی که اکثر متخصصان انکار می‌کنند که هوش مصنوعی فعلی می‌تواند آگاه باشد، تحقیقات ما نشان می‌دهد که اکنون خودآگاهی هوش مصنوعی برای اکثر مردم، یک واقعیت است.»
کلمباتو و همکارش استیو فلمینگ، استاد علوم اعصاب شناختی در دانشگاه کالج لندن، برای درک نگرش عمومی در مورد خودآگاهی هوش مصنوعی، یک گروه طبقه‌بندی شده از ۳۰۰ نفر در ایالات متحده را بررسی کردند. محققان از افراد پرسیدند که آیا فکر می‌کنند چت جی‌پی‌تی می‌تواند ظرفیت هوشیاری و همچنین انواع حالات ذهنی دیگر، مانند توانایی برنامه‌ریزی، استدلال و احساسات داشته باشد و اینکه هر چند وقت یک‌بار از این ابزار استفاده می‌کنند.
نتایج تحقیق نشان داد که هرچه افراد از چت جی‌پی‌تی بیشتر استفاده کنند، بیشتر احتمال دارد داشتن خودآگاهی را به آن نسبت دهند. این یافته، نکته‌ی مهمی است، زیرا ابزار‌های هوش مصنوعی به طور فزاینده به بخشی از زندگی روزمره‌ی ما تبدیل می‌شوند.
کلمباتو می‌گوید: «این نتایج، قدرت زبان را نشان می‌دهد، زیرا یک مکالمه به‌تن‌هایی می‌تواند ما را به این فکر بیندازد که اپراتوری که ظاهر و کارکردی بسیار متفاوتی با ما دارد، می‌تواند ذهن داشته باشد.»
کلمباتو معتقد است خودآگاهی علاوه‌بر احساسات، با توانایی‌های فکری که برای مسئولیت اخلاقی ضروری هستند، ارتباط دارد. این توانایی‌ها عبارت‌اند از برنامه‌ریزی، اقدام عمدی و کنترل نفس که همگی بخشی از سیستم‌های اخلاقی و قانونی ما هستند. درنتیجه در هنگام طراحی و تنظیم هوش مصنوعی، این نگرش‌های عمومی باید در کنار اجماع کارشناسان برای استفاده‌ی ایمن درنظر گرفته شوند.
مطالعات آینده، عوامل خاص‌تر تاثیرگذار بر شکل‌گیری باور خودآگاهی هوش مصنوعی درمیان مردم و همچنین پیامد‌های این باور بر اعتماد و پیوند اجتماعی و تغییرات احتمالی در افراد مشابه درطول زمان و در بین افراد مختلف در کشور‌ها و فرهنگ‌های دیگر را بررسی خواهد کرد.
منبع: زومیت
