سامانه خودنویس به‌منظور نظارت و کنترل قیمت مسکن جایگزین سامانه ثبت معاملات و املاک کشور شده و مطابق با ماده ۱۸ قانون جهش تولید مسکن، امکان تنظیم قرارداد بین موجر و مستاجر بدون هیچ‌گونه وجهی در این سامانه فراهم است.

این سامانه از خرداد ۱۴۰۲ در اختیار عموم مردم قرار گرفت و به‌تدریج انواع معاملات اجاره روی سامانه بارگذاری و رفع ایراد شد.

از اواخر بهمن سال گذشته نیز دسترسی مشاوران املاک تهران به سامانه املاک و مستغلات حذف شد و اکنون بنگاه‌های املاک برای ثبت قرارداد‌های اجاره خود باید به سامانه خودنویس مراجعه کنند.

در همین زمینه مهدی ساسانی مدیر سامانه خودنویس گفته است که سامانه خودنویس سبب حذف مشاوران املاک نمی‌شود، زیرا مشاوران املاک فعالیت تخصصی ارائه می‌دهند، با این وجود ضرورت دارد تا مشاوران املاک فعالیت‌های خود را به‌روزرسانی کنند.

ساسانی می‌گوید با توجه به اینکه سامان خودنویس امکان ثبت رایگان قرارداد‌های اجاره را برای متعاملان ایجاد کرده است، بنابراین مشاوران املاک می‌توانند با ارائه خدمات تخصصی‌تر به فعالیت خود در این بخش ادامه بدهند.

مدیر سامانه خودنویس معتقد است که مشاوران املاک باید جنس خدمات خود را گسترده‌تر و متنوع‌تر کرده و از این محل درآمد کسب کنند.

مدل کسب وکار مشاوران املاک باید به‌روز شود
در همین راستا هادی عباسی‌اصل، معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی در نشست خبری در پاسخ به سوال میزان مبنی بر اینکه با راه‌اندازی سامانه خودنویس تکلیف مشاوران املاک چه می‌شود، گفت: مردم برای ثبت قرارداد‌های اجاره این اختیار و آزادی عمل را دارند که به مشاوران املاک مراجعه کنند و یا خودشان جهت ثبت از سامانه دست به‌کار شوند.

معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: قرارداد‌های خرید و فروش نیز مدتی است در سامانه خودنویس ثبت می‌شود و حدود ۳۰۰ قرارداد خرید و فروش نیز در این سامانه به صورت رایگان به ثبت رسیده است.

وی افزود: مشاوران املاک دراین میان می‌توانند با به‌هم‌رسانی خریدار و فروشنده یا مالک و مستاجر، دستمزد خود را دریافت کنند.

عباسی‌اصل تاکید کرد: درحال پیگیری این موضوع هستیم که مشاوران املاک بتوانند خدمات پیشرفته‌تری از جمله مشاوره حقوقی به افراد ارائه دهند و مدل کسب و کار آنها به‌روزتر شود.
 
در همین زمینه داود بیگی‌نژاد، نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران در گفتگو با میزان اظهار کرد: ذات شغلی مشاوران املاک در نهایت انعقاد قرارداد است و باید دید آیا مشکل مردم فقط دستمزد مشاوران املاک در هنگام انعقاد قرارداد‌ها بوده یا خیر، که اگر جواب مثبت است باید دیگر خدماتی که در جامعه ارائه می‌شود و مردم را متحمل هزینه می‌کند نیز از طریق راه‌اندازی سامانه‌هایی همچون خودنویس، در جهت حفظ منافع مردم رایگان شود. 

وی ادامه داد: باتوجه به اینکه ثبت قرارداد‌ها به طور رایگان در سامانه خودنویس انجام می‌شود قطعا برای مردم جاذبه ایجاد کرده است، اما در بیشتر موارد افراد برای ثبت قرارداد‌های خود در سامانه خودنویس به مشاوران املاک مراجعه می‌کنند چراکه کار نوشتن قرارداد و ایجاد ارتباط بین مالک و مستاجر تخصصی بوده و در اختیار مشاوران املاک است.

نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران گفت: در این میان ممکن است افرادی برای ثبت قرارداد اجاره یا تمدید آن به کافی‌نت‌ها یا دفاتر خدمات کامپیوتری مراجعه کنند که بدون تخصص در برخی موارد هزینه‌های بیشتری هم نسبت بنگاه‌های املاک دریافت می‌کنند.

براساس تازه‌ترین آمار ثبت قرارداد‌های اجاره در سامانه خودنویس، تاکنون تعداد ۸۴۶ هزار و ۹۷۸ قرارداد در این سامانه ایجاد شده است که از این تعداد۵۷۰ هزار و ۷۵۴ قرارداد تکمیل و ثبت شده است و به واسطه ثبت رایگان قرارداد‌های اجاره، معادل ۹۲۸ میلیاردتومان صرفه‌جویی برای مالکان و مستاجران داشته است.

منبع: میزان