کارشناس توسعه روابط فرهنگی ژاپن گفت: در ژاپن زمان عبور از جلوی رستوران‌ها و سوشی فروشی‌ها به پیشخوان رستوران بیشتر دقت کنید، آنها با استفاده از پلاستیک غذا‌های خود را خلاقانه و زیبا طراحی و معرفی می‌کنند.

مریم سه‌دهی درباره فرهنگ خوراک ژاپن و تبلیغات غذا در این کشور اظهار داشت: در سرزمین آفتاب هنر آشپزی یک سبک زندگی به شمار می‌رود. غذا‌های ژاپنی بسیار فراتر از خوراک بوده و انعکاس‌دهنده فلسفه فرهنگی عمیقی هستند که در طول قرن‌ها تکامل یافته است.

کارشناس توسعه روابط فرهنگی ژاپن گفت: هسته اصلی در غذا‌های ژاپنی، مفهوم هماهنگی است که در زبان ژاپنی به «wa» شهرت دارد. wa تعادل ظریف و همزیستی عناصر متضاد، طعم‌ها، بافت‌ها، رنگ‌ها و حتی فصل‌ها در یک وعده غذایی است؛ این اصل نه تنها در آشپزی بلکه در تمام جنبه‌های زندگی ژاپنی ثابت است.

استفاده از صنعت پلاستیک در تبلیغ غذا

سه‌دهی افزود: رستوران رفتن در فرهنگ ژاپنی نهادینه شده است. خانه‌های آنها اغلب فضای محدودی دارد و کوچک است به همین خاطر مهمانی‌ها در بیرون از منزل برگزار می‌شود و خود ژاپنی‌ها هم اغلب بیرون از منزل غذا می‌خورند.

وی گفت: در خیابان‌های این کشور رستوران زیاد و معمولا هم شلوغ هستند، با توجه به تنوع منوی غذایی، اغلب رستوران‌ها، غذا‌هایی که سرو می‌کنند به همراه مواد لازم به کار رفته در پخت آن را به مخاطبان خود به شیوه‌ای خاص و منحصربه‌فرد نمایش می‌دهند.

کارشناس توسعه روابط فرهنگی ژاپن بیان کرد: رشته‌های براق نودل که دور چوب‌های غذاخوری پیچیده شده، کاسه‌های پر از برنج به همراه تکه‌هایی از سبزی‌های خرد شده، توهم به هوا رفتن بخار از روی بشقاب را ایجاد می‌کند، جلوه‌هایی از شربت آبی و پوسته تخم مرغ که روی توده‌ای خامه ریخته می‌شود و روی آن یک میوه گیلاس به مانند نگین جواهری خودنمایی می‌کند؛ هر بیننده‌ای را به امتحان کردنش ترغیب می‌کند. حال تصور کنید همه این خوراکی‌های به ظاهر خوشمزه و وسوسه انگیز چیزی به جز پلاستیک نیست!

شاهکاری هنری به نام سانپورو

سه‌دهی توضیح داد: سانپورو (Sanpuru) یا شوکوهین سانپورو (Shokuhin Sanpuru) کُپی غذا‌های وسوسه انگیز واقعی است. این شاهکار‌های هنری در بیرون رستوران‌ها، در فیلم‌های سینمایی یا تلویزیونی به نمایش گذاشته می‌شود.

کارشناس توسعه روابط فرهنگی ژاپن اظهار داشت: در نگاه اول این محصولات دست‌ساخته ممکن است چیزی بیش از یک شکل تبلیغاتی به نظر نرسد، اما در نگاه دوم حکایت از خلاقیتی بالا دارد. خلق یک دانه کوچک برنج، رشته‌های ماکارونی یا چرخش ملایم بشقاب تزئین شده، نیازمند مهارت بالاست. برای ساخت این قطعات از تکه‌های رزین به گونه‌ای استادانه استفاده شده است.

وی گفت: در حالی که فناوری پیشرفته تولید مواد غذایی غیرواقعی در مقیاس انبوه شکل گرفته، اما محصولات سانپورو اغلب به دست صنعتگران آموزش دیده، ساخته می‌شود تا با ظرافت هرچه تمام‌تر در معرض دید مخاطبان قرار گیرد. هنرمندان خالق این آثار باید بتوانند موم را به اشکال مختلف دستکاری کرده و لایه‌های رنگی را با استفاده از قلم‌مو تغییر دهند. تمام جزئیات باید روی ماکت قرار داده شود. این هنر ترکیبی از مجسمه سازی و نقاشی با حداکثر جذابیت‌های آشپزی است.

تاریخچه و اجناس کاربردی و جذاب سانپورو

سه‌دهی درباره تاریخچه سانپورو توضیح داد: قدمت سانپورو به طور رسمی به اواخر ۱۹۲۰ میلادی برمی‌گردد زمانی که صنعتگران و سازندگان شمع، اقلام غذایی غیرواقعی تولید می‌کردند تا مشتریان رستوران‌ها بتوانند به راحتی و بدون نیاز به استفاده از منو، غذای مورد نظرشان را سفارش دهند. با این وجود سنت نمایش یک بشقاب غذا خارج از رستوران به منظور جذب مشتری در سال‌های ۱۸۰۰ میلادی نیز رایج بوده است.

وی گفت: فرهنگ غذایی ژاپن در دوره اِدو (Edo Period) با حضور دستفروشان خیابانی که به بازرگانان و کارگران شهر غذا می‌فروختند، رونق گرفت. در این دوره مردم به خوردن وعده‌های غذایی در خارج از منزل روی آوردند. سپس با گذشت زمان و افزایش دامنه گزینه‌های موجود در منو، نمایشگر‌های واقعی جای خود را به نمونه‌های مشابه و غیراصل دادند.

کارشناس توسعه روابط فرهنگی ژاپن افزود: یکی از محله‌های مشهور برای تجربه کالا‌های سانپورو، کاپاباشی دوری (Kappabashi-dori) است. این منطقه به دلیل داشتن فروشگاه‌های لوازم آشپزخانه صنعتی، چاقو‌های آشپزی درجه یک، ظروف سفالی در رنگ‌ها و طرح‌های مختلف، شهرت جهانی دارد.

سه‌دهی گفت: اجناس سانپورو کاربردی و جذاب هستند و بازدیدکنندگان می‌توانند در اوقات فراغت خود در فروشگاه‌های این محله به گردش بپردازند. هنر‌های دستی سانپورو فقط برای استفاده افراد حرفه‌ای نیست. در کارگاه‌های هنر‌های دستی در سراسر ژاپن به افراد غیرحرفه‌ای علاقه‌مند آموزش داده می‌شود که چگونه سانپوروی مخصوص خودشان را بسازند، آن را بسته بندی کرده و با خود به منزل ببرند.

جنس کالا‌های سانپورو: از موم تا پلاستیک

سه‌دهی اظهار داشت: در ابتدا بیشتر نمونه‌های سانپورو با موم ساخته می‌شد. موم در دسترس بود و به آسانی شکل می‌گرفت، اما یک نقطه ضعف بزرگ داشت. در دمای حدود ۶۵ درجه سانتیگراد ذوب می‌شد. در این صورت زمانی که نمونه‌های غذایی در یک روز آفتابی در یک محفظه شیشه‌ای قرار می‌گرفت، در معرض خطر ذوب شدن بود. به همین دلیل استفاده از موم برای نمونه‌های غذایی تجاری به شدت کاهش یافت، اما امروزه بیشتر نمونه‌های غذایی رستوران‌ها از پلاستیک به ویژه پلی وینیل کلراید (pvc) و نیز مواد دیگری مانند سیلیکون و ژلاتین ساخته می‌شود.

سانپورو، هنری با پیشینه غنی

کارشناس توسعه روابط فرهنگی ژاپن گفت: کالا‌های سانپورو محصولی با تاریخچه غنی در ژاپن است. برای ساختن این محصولات به هنرِ دستِ یک متخصص ماهر نیاز می‌باشد. هنرمندی دقیق و خلاق و جزئی نگر؛ سانپورو بی شک یک هنر جذاب است که توجه هر مخاطبی را به خود جلب می‌کند. این بار که در خیابان‌های ژاپن به دنبال غذای مورد علاقه خود هستید، در زمان عبور از جلوی رستوران ها، سوشی فروشی ها، پیتزافروشی‌ها به پیشخوان رستوران‌ها بیشتر دقت کنید.

منبع: ایرنا