سومین مناظره کاندیدا‌های ریاست‌جمهوری حول مسائل فرهنگی برگزار شد. موضوعات فرهنگی که حول محور زنان، پوشش و همچنین فیلترینگ و حکمرانی در فضای مجازی گذشت و کاندیدا‌ها هرکدام تلاش کردند علاوه‌بر رقابت بر جذاب‌ترین سخنرانی و نقد دیدگاه‌ها هم آرای مردمی را جلب و هم سبد رای خود را از مخاطبان هدف‌شان پر کنند.

مساله زنان ازجمله مسائلی است که سال‌ها به شگرد انتخاباتی بسیاری از کاندیدا‌ها برای جلب نیمی از جمعیت کشور تبدیل شده است تا با شعار‌های پرطمطراق و جذاب و وعده‌های انتخاباتی گل‌درشت به سبد رای کاندیدا‌ها اضافه کنند. مناظره جمعه‌شب انتخابات ۸ تیرماه نیز از این قاعده مستثنی نبود. بسیاری از کاندیدا‌ها تلاش کردند با پرش از مسائل چالشی و محل اختلاف عبور کنند و به‌جای پاسخ‌های روشن به نقاط اشتراکی اشاره کنند.

برخی نیز ترجیح دادند دقیقا روی مسائل چالشی سوار شوند و به جای ارائه برنامه‌های رو به جلو تمرکزشان را روی چالش‌ها بگذارند. از این رو نگاهی به مناظره جمعه یکم تیرماه انداختیم و نظرات کاندیدا‌ها در حوزه زنان را مرور کردیم. 

پورمحمدی: هالیوود و بی‌تی‌اس کعبه آمال زنان ما را مشخص می‌کنند

مصطفی پورمحمدی در صحبت‌هایش به عدم باورمندی به زنان اشاره کرد و گفت: «امروز هنوز زنان را باور نکردیم! متاسفانه الان دیگران کعبه آمال جوانان و زنان ما را در هالیوود، بالیوود، نت‌فلیکس و بی‌تی‌اس و... تعیین می‌کنند. آیا سبک زندگی ما را خارجی‌ها باید تعیین کنند؟! فرهنگ زبان عقلانیت، عاطفه و رضایت و انتخاب است، اما عده‌ای جای زبان اعتماد و رضایت را با زبان تهدید و زبان باتوم اشتباه گرفته‌اند.

قالیباف: در حوزه زنان کارنامه دارم

محمدباقر قالیباف در نوبت خود ضمن اینکه روی مساله حجاب تاکید و تلاش کرد کارنامه‌اش را در حوزه زنان و فعالیت‌های عمرانی که در حوزه زنان داشته است، معرفی کند: «در شهرداری مرکز مداخله برای زنان را ایجاد کردم. اگر زن در خانه مشکلی پیدا کرد و مرد ناجوانمردی زن را بیرون کرد، کاری کرده بودیم که آن خانم شب بتواند در جای امنی حضور یابد.» 

نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری با بیان اینکه ما با همین نگاه توانستیم شهر تهران را که یک شهر مردانه بود، تغییر دهیم، گفت: «محیط شهر و فرصت‌های شهری برای زنان و دختران ما فراهم نبود. درطول دوران مدیریت خود در شهرداری تهران تلاش کردم در این مسیر حرکت کنم. ما از مدرسه تلاش کردیم فضا را برای یک محیط بانشاط برای دختران‌مان فراهم کنیم. مدارس را به این سمت بردیم و این فضا را برای آنها فراهم کردیم. بوستان‌هایی هم برای بانوان ساختیم؛ لذا با شکل‌گیری فرصت در بوستان‌ها، محیط شهر برای نشاط و سلامت جسمی و گذران اوقات فراغت بانوان فراهم شد.» 

مسعود پزشکیان: من و همسر با هم کار می‌کردیم

طبق پیش‌بینی غلیظ‌ترین واکنش به طرح‌های گشت‌ارشاد از سوی مسعود پزشکیان بود که تندترین اظهارنظر‌ها را درباره حجاب انجام داد. یکی از جالب‌ترین واکنش‌های او رو به کاندیدا‌ها و تاکیداتش روی اهمیت به مساله زنان این بود که گفت: «پس با این حساب اوضاع باید خیلی خوب باشد.»، اما نکته قابل‌توجه او مخالفت‌های تند و صریحش با طرح‌های سلبی حجاب نبود، بلکه استفاده از زندگی و تجربه شخصی به‌جای توضیحات بود. به‌طور مثال درباره اهمیت به زنان و توجه به آنان گفت: «من در زندگی شخصی‌ام چهار بچه داشتم و یک روز من کشیک می‌دادم و همسرم بچه‌ها را نگه می‌داشت و روز بعد او کشیک می‌داد و من بچه‌ها را نگه می‌داشتم و با هم می‌توانستیم کار‌ها را پیش‌ببریم.» توضیحی که از اهمیت همراهی با زنان در مسائل شغلی و فرهنگ تعاملی در خانواده می‌گفت. 

پزشکیان در موضوع حجاب نیز دوباره سراغ خانواده‌اش رفت. از پوشش چادر همگی آنها صحبت کرد که باز هم حاصل تعامل و عدم اجبار او در خانواده‌اش بود و سعی کرد از این قبیل توضیحات برای نشان دادن دیدگاهش نسبت به حجاب و فعالیت‌های زنان بهره ببرد. اما باز هم آنچه که مغفول ماند عدم توضیح درباره استفاده از زنان در کابینه پزشکیان بود که یکی از موارد مورد توجه جناح سیاسی نزدیک به پزشکیان است. 

 سعید جلیلی: موضوع زنان نقطه قوت کشور ماست

شاید بتوان متفاوت‌ترین واکنش نسبت به حوزه زنان را به جلیلی نسبت داد. جلیلی به شکل واضحی از مطرح کردن اظهارنظر و صحبت در مورد مسائل چالشی مثل حوزه زنان پرهیز کرد و روی توانمندی‌های زنان و نقش آنها در انقلاب اسلامی تاکید کرد. او حتی در مطلبی به حضور زنان نخبه در عرصه‌های مختلف تلاش کرد و برای آنکه مساله حجاب و حضور و فعالیت زنان را به هم گره بزند گفت: «حجاب برای حضور اجتماعی زن است.» او تاکیدات ویژه‌ای نیز روی زنان خانه‌دار داشت و ایران را در موضوع زنان در جهان سرآمد دانست و گفت نقطه قوت ما، زنان هستند که دشمن روی آن دست گذاشته است. تلاش‌های جلیلی برای نپرداختن به مسائل و چالش‌های حوزه زنان و حتی اختلاف نظر‌های زیاد در این موضوع ممکن است مخاطب را دچار این بیم کند که ایشان در تلاش است روی مشکلات زیادی که وجود دارد سرپوش بگذارد. 

امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی: مساله امروز زنان ما تبعیض است

قاضی‌زاده‌هاشمی تنها کاندیدایی بود که مهم‌ترین موضوع حوزه زنان را نگاه اشتباه حاکمیت نسبت به زنان دانست و مساله تبعیض را مطرح کرد: «امروز کمی از زمان عقبیم و حرف‌هایی می‌زنیم که ۲۰-۳۰ سال پیش موضوع زنان بود و امروز زنان ما از آن عبور کرده‌اند. امروز قدرت اصلی ما زنان هستند. حرف زنان این است که تبعیض علیه زنان، به معنی محدود بودن زیرساخت‌ها و فرصت‌ها علیه‌شان برداشته شود.

علیرضا زاکانی: زنان مساله نیستند، فرصت هستند

کاندیدایی که بیشترین صحبت رو به کاندیدا‌های دیگر را در مناظرات انتخاباتی دارد بی‌شک زاکانی است. زاکانی در موضوعات چالشی مثل مساله حجاب سعی کرد صریح‌ترین واکنش‌ها را داشته باشد و از سایر کاندیدا‌ها نیز خواست نظرات‌شان را صریح اعلام کنند. وی حتی درخصوص حجاب‌بان‌ها در متروی تهران نیز صراحتا اعلام کرد ربطی به شهرداری تهران ندارند. زاکانی در موضوع زنان نیز سعی کرد جمله رو به جلوتری بسازد و گفت: «زنان مساله نیستند، فرصت هستند.»

منبع: روزنامه فرهیختگان