لیلا شقاقی روانشناس بالینی کودک و نوجوان در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد:بازی‌های مجازی به عنوان یکی از پرطرفدارترین اشکال سرگرمی در دنیای امروز، تأثیرات عمیقی بر جوانب مختلف زندگی فردی و اجتماعی افراد دارند.با گسترش روزافزون فناوری و افزایش دسترسی به اینترنت، بازی‌های مجازی به پدیده‌ای جهانی تبدیل شده‌اند. این بازی‌ها در گروه‌های سنی مختلف طرفداران زیادی دارند و تأثیرات فراوانی بر افکار عمومی و رفتار‌های اجتماعی گذاشته‌اند. به همین دلیل، بررسی دقیق این تأثیرات از اهمیت بالایی برخوردار است.

 تأثیرات مثبت

او ادامه داد: بسیاری از بازی‌های ویدئویی نیازمند حل مسئله، تفکر انتقادی و هماهنگی دقیق بین دست و چشم هستند. مطالعات نشان داده‌اند که بازی‌های ویدئویی می‌توانند مهارت‌های شناختی نظیر حافظه، تمرکز و سرعت واکنش را تقویت کنند. این بازی‌ها با ارائه چالش‌های مختلف، بازیکنان را به تفکر سریع و دقیق ترغیب می‌کنند.

شقاقی گفت: بازی‌های آموزشی و شبیه‌سازی‌ها می‌توانند به افزایش آگاهی و دانش کاربران کمک کنند. به عنوان مثال، بازی‌های تاریخی می‌توانند اطلاعات مفیدی درباره رویداد‌های تاریخی ارائه دهند. بازی‌های شبیه‌سازی نیز می‌توانند درک بهتری از فرآیند‌های علمی، مدیریتی و اجتماعی به بازیکنان بدهند.بازی‌های آنلاین چند نفره امکان تعامل با افراد دیگر از سراسر جهان را فراهم می‌کنند. این تعاملات می‌توانند به تقویت حس اجتماعی بودن و همکاری کمک کنند و در برخی موارد به شکل‌گیری دوستی‌های جدید منجر شوند. ایجاد جوامع آنلاین و تیم‌های بازی، احساس همبستگی و تعلق را در بازیکنان تقویت می‌کند.بازی‌های آنلاین بین‌المللی بازیکنان را در معرض زبان‌های مختلف قرار می‌دهند و می‌توانند به بهبود مهارت‌های زبانی کمک کنند. بسیاری از بازیکنان از این طریق زبان دوم یا سوم خود را تقویت می‌کنند.

تأثیرات منفی

شقاقی تصریح کرد: یکی از نگرانی‌های اصلی در مورد بازی‌های مجازی، محتوای خشونت‌آمیز آنها است. تحقیقات نشان داده‌اند که بازی‌های حاوی خشونت می‌توانند رفتار‌های پرخاشگرانه را در بازیکنان تقویت کنند و نگرش‌ها و باور‌های آنان را تحت تأثیر قرار دهند. این بازی‌ها ممکن است حساسیت به خشونت را کاهش دهند و بازیکنان را نسبت به پیامد‌های واقعی آن بی‌تفاوت کنند.

وی تصریح کرد: اعتیاد به بازی‌های ویدئویی یکی دیگر از مشکلات جدی است. استفاده مفرط از این بازی‌ها می‌تواند به کاهش تعاملات اجتماعی، افت تحصیلی و مشکلات سلامتی منجر شود. علائم اعتیاد شامل وابستگی شدید به بازی، کاهش توجه به فعالیت‌های روزمره و مشکلات خواب است. این نوع اعتیاد می‌تواند باعث کاهش کیفیت زندگی و روابط اجتماعی شود.بازی‌های مجازی می‌توانند تأثیرات منفی بر سلامت روان افراد داشته باشند. برخی از بازیکنان ممکن است دچار افزایش استرس، اضطراب و افسردگی شوند، به ویژه اگر بازی‌ها به صورت افراطی انجام شوند و بازیکنان نتوانند تعادلی بین بازی و زندگی واقعی خود برقرار کنند. این مشکلات روانی می‌توانند تأثیرات بلندمدتی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشند.صرف زمان زیاد برای بازی‌های ویدئویی می‌تواند منجر به کاهش فعالیت بدنی شود. این کمبود فعالیت فیزیکی می‌تواند به مشکلاتی مانند چاقی، ضعف عضلات و سایر مشکلات سلامتی منجر شود.

او ادامه داد: بازی‌های مجازی می‌توانند بر ارزش‌ها و هنجار‌های اجتماعی تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، بازی‌هایی که نقش‌های جنسیتی سنتی را تقویت می‌کنند یا بازی‌هایی که رفتار‌های غیراخلاقی را پاداش می‌دهند، می‌توانند نگرش‌ها و باور‌های کاربران را تحت تأثیر قرار دهند.بازی‌های مجازی با اتصال افراد از سراسر جهان، به فرآیند جهانی‌سازی فرهنگ کمک می‌کنند. این بازی‌ها می‌توانند به تبادل فرهنگی و افزایش درک بین‌المللی کمک کنند، اما در عین حال ممکن است باعث از بین رفتن فرهنگ‌های محلی نیز شوند.صنعت بازی‌های ویدئویی یک بخش مهم از اقتصاد دیجیتال است. این صنعت فرصت‌های شغلی جدیدی ایجاد کرده و درآمد قابل توجهی تولید می‌کند. همچنین، بازی‌های مجازی به عنوان ابزار‌های تبلیغاتی و بازاریابی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مراحل کاربردی و قابل اجرا برای کمک به فرزندانمان 

شقاقی تصریح کرد: بازی های آموزشی به رشد و توسعه مهارت‌های بازیکنان کمک می کنند. این بازی‌ها می‌توانند شامل موضوعات علمی، تاریخی، فرهنگی و هنری باشند. والدین و مربیان باید بر نحوه استفاده کودکان و نوجوانان از بازی‌های مجازی نظارت داشته باشند و آنها را به سمت بازی‌هایی با محتوای سالم و آموزشی هدایت کنند. این نظارت باید شامل محدودیت زمانی برای بازی‌ها و گفتگو درباره محتوای بازی‌ها باشد.

این روانشناس گفت: تشویق به ایجاد تعادل بین بازی‌های مجازی و فعالیت‌های دیگر زندگی، مانند ورزش، مطالعه و تعاملات اجتماعی، می‌تواند به کاهش تأثیرات منفی کمک کند. بازیکنان باید یاد بگیرند که چگونه زمان خود را بین فعالیت‌های مختلف تقسیم کنند.انجام تحقیقات بیشتر در مورد تأثیرات بازی‌های مجازی و آموزش جامعه درباره نتایج این تحقیقات می‌تواند به درک بهتر و مدیریت مناسب‌تر این تأثیرات کمک کند. برگزاری کارگاه‌ها و برنامه‌های آموزشی برای والدین، مربیان و خود بازیکنان می‌تواند مفید باشد.

او گفت: بازی‌های مجازی با تمام فواید و مضراتشان، بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی مدرن شده‌اند. برای بهره‌برداری بهتر از این ابزار، مهم است که بازی‌ها به طور متعادل و با آگاهی از تأثیرات آنها مورد استفاده قرار گیرند. توسعه‌دهندگان و سیاست‌گذاران باید به ایجاد و ترویج بازی‌های آموزشی و مفید بپردازند و در عین حال، اقدامات لازم برای کاهش اثرات منفی را نیز در نظر بگیرند. با مدیریت صحیح و آگاهانه، می‌توان از مزایای بازی‌های مجازی بهره‌برداری کرد و تأثیرات منفی آن‌ها را به حداقل رساند.

خبرنگار:عطیه رضایی