مطابق نظرسنجی‌های اخیر، مسائل و مشکلات اقتصادی و معیشتی در صدر توجهات مردم قرار دارد و نامزد‌ها باید توجه داشته باشند که تاریخ مصرف برخی از صحبت‌ها برای کسب رأی بیشتر مدت هاست که گذشته است؛ بنابراین آنچه سبب افزایش رأی آنها خواهد شد، همان چیزی است که بیشتر برای عموم جامعه اولویت دارد.

چند روزی است که پس از اعلام نهایی نتایج تأیید صلاحیت‌ها توسط شورای نگهبان، نامزد‌های مختلف چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری با حضور در برنامه‌های مختلف صدا و سیما و حضور در نشست‌های مختلف در جمع هوادارانشان به بیان ایده‌ها و دیدگاه‌های خود برای اداره کشور می‌پردازند و تا برگزاری اولین مناظره نیز ۴ روز فرصت باقی است تا با قرار گرفتن کاندید‌ها در کنار دیگر رقبایشان، دیدگاه‌ها و نظرات هریک به طور مشخص‌تری در تقابل با دیگران مورد ارزیابی قرار گیرد.

یکی از مهمترین مسائل در فرصت تبلیغاتی باقی مانده برای نامزدها، بیان نقطه نظرات هریک در رابطه با اصلی‌ترین دغدغه‌ها و مسائل مردم است و باید توجه داشت که در مدت اندک پیش رو، زمانی برای تلف کردن حول دعوا‌های حزبی و سیاسی و سخنان بی فایده باقی نمانده است بلکه این همان زمانی است که عموم مردم در لابلای صحبت هریک از آنها به دنبال برنامه و راه‌حلی برای مشکلات روزمره و مسائل اساسی جامعه می‌گردند.

پیش‌بینی میزان مشارکت در انتخابات پیش رو

در همین راستا در روز‌های اخیر مرکز افکارسنجی ایسپا نتایج اولین نظرسنجی در ایام چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری را منتشر کرد. مطابق این نظرسنجی در روز‌های نوزدهم و بیستم خرداد ۱۴۰۳ (تا پیش از معرفی نامزد‌های تأیید صلاحیت‌شده از سوی شورای نگهبان) با جامعه آماری ۳۹۰۶ نفر از افراد بالای ۱۸ سال ساکن در ۳۱ استان کشور (مناطق شهری و روستایی)، ۴۴.۴ درصد از شهروندان گفته‌اند قطعاً در انتخابات ریاست جمهوری مشارکت خواهند کرد و ۷.۳ درصد اشاره داشتند به احتمال زیاد در این انتخابات شرکت می‌کنند. ۲۸.۷ درصد از مردم بیان کردند به هیچ وجه در این انتخابات شرکت نخواهند داشت و نزدیک به ۱۵ درصد نیز هنوز در خصوص شرکت یا عدم شرکت در انتخابات تصمیم نگرفته و مردد هستند.

عدم تأثیر انتخابات در بهبود وضعیت کشور، اعتراض به مسائل و مشکلات اقتصادی و معیشتی، احتمال عدم تأیید صلاحیت نامزد مورد نظر پاسخگویان و نبودن فردی کارآمد در بین نامزد‌ها در انتخابات پیش‌رو از جمله دلایل افرادی بوده است که بیان کردند به هیچ وجه در انتخابات پیش‌رو شرکت نخواهند کرد یا احتمال کمی دارد در انتخابات شرکت کنند.

مردم از دولت بعد چه انتظاراتی دارند؟

همچنین ۵۸.۵ درصد از مردم در پاسخ به پرسش «از دولت بعد چه انتظاراتی دارند» اعلام کردند که دولت و رئیس جمهور آینده باید موضوع و مسأله «فقر و محرومیت» را در اولویت کاری خود قرار دهد. «ایجاد اشتغال» با ۳۹.۷ درصد، موضوع «تورم و ارزش پول ملی» با ۳۶.۵ درصد، «سیاست خارجی و روابط با دیگر کشورها» با ۲۸.۷ درصد، موضوع «امنیت ملی» با ۲۸.۴ درصد، «ساماندهی بخش مسکن» با ۲۰.۶ درصد و «مبارزه با فساد و رانت» با ۱۹.۶ درصد از جمله مواردی است که مردم به آن اشاره کرده‌اند.

شعار‌های تاریخ گذشته ممنوع!

بنابراین یافته‌های نظرسنجی نشان می‌دهد مسائل و مشکلات اقتصادی و معیشتی همچنان در صدر توجهات مردم قرار دارد و نامزد‌ها باید توجه داشته باشند که تاریخ مصرف برخی از صحبت‌ها برای کسب رأی بیشتر مدت هاست که گذشته است و از دایره دغدغه‌های مردم خارج شده است، برخی نیز ممکن است در نظر داشته باشند تا با بیان برخی از مسائل دست چندم، موضوعاتی کم اهمیت‌تر را به عنوان مطالبه اصلی مردم جا بزنند و با ایجاد فضای هیجانی پیرامون این موضوعات توجهات را به خود جلب کنند، اما در نهایت باید بدانند آنچه سبب افزایش رأی آنها خواهد شد، همان چیزی است که بیشتر برای عموم جامعه اولویت دارد.

 برای مثال آنچه در انتخابات‌های قبلی به ویژه در سال ۱۳۹۶ و حتی در سال ۱۴۰۰ در ادبیات عمومی جامعه سهم بیشتری در مقایسه با امروز داشت، موضوع برجام و نگاه دولت آینده نسبت به آن بود، اما حالا از دایره توجهات خارج شده است، البته موضوع سیاست خارجی و روابط با دیگر کشور‌ها همچنان جایگاه خود را در میان اولویت‌های اصلی حفظ کرده است و نیاز است که کاندید‌ها نگاه خود نسبت به این مسئله را تشریح کنند.

اقتصاد؛ در ریل درست

علاوه بر این همانطور که اشاره شد مسئله اقتصاد و معیشت در صدر توجهات قرار دارد، موضوعی که به دلیل رکود و فرصت‌های از دست رفته دهه ۹۰ به یک چالش بزرگ تبدیل شد و اقدامات مؤثر دولت سیزدهم در این راستا نیز اگرچه تا میزان زیادی ریل اقتصادی کشور را به مسیر درست هدایت کرد، اما برای حل آن فرصت کافی پیدا نکرد.

 یکی از اقدامات مهم دولت سیزدهم برای حل این چالش استفاده از حداکثر توان دیپلماسی و ظرفیت تعامل با کشور‌های مختلف برای افزایش مبادلات تجاری و خنثی سازی تحریم‌ها بود. سیاست دولت شهید رئیسی در این موضوع، دیپلماسی متوازن، تعامل با کشور‌های منطقه و تلاش برای عضویت در پیمان‌های مختلف اقتصادی و منطقه‌ای بود.

 این راهبرد درست در زمانی اتخاذ شد که سیاست خارجی کشورمان همزمان با فرایند گذار در نظم جهانی و چند قطبی شدن نظام بین الملل، نیازمند استفاده بهنگام از فرصت‌های ایجاد شده بود و دولت شهید رئیسی توانست با درک درست این فرصت‌ها، شناسایی و فهم دقیق آنها دستاورد‌های مهمی کسب کند.

وقتی دیپلماسی به کمک اقتصاد می‌آید

یکی از مهمترین دستاورد‌های دولت سیزدهم که نتیجه شناسایی دقیق فرصت گذار در نظم بین‌المللی بود و با پیگیری‌های شهید آیت الله رئیسی و شهید امیرعبداللیهان به دست آمد، عضویت ایران در سه سازمان مهم منطقه‌ای و بین‌المللی یعنی شانگهای، بریکس و اتحادیه اوراسیا بود. این اولین باری بود که در طول تاریخ ایران عضو چندین سازمان مهم و اتحادیه مهم منطقه‌ای شد که کشور را از انزوا خارج کرد.

 این عضویت‌ها در شرایطی به وقوع پیوست که ایران سال‌ها تحت کمپین فشار حداکثری و تحریم‌ها قرار گرفته بود و تا پیش از آن گفته می‌شد که بدون امضای برجام و پیوستم به FATF هیچ کشوری با ما کار نخواهد کرد. علاوه بر این توجه به سیاست‌های همسایگی که در دولت‌های قبل کمتر توجهی به آن می‌شد، سبب شد تا روابط تجاری و سیاسی ما با همسایگان مطابق آمار و ارقام بالای ۴ برابر افزایش پیدا کند.

توجه به مبحث کریدور‌ها و ترانزیت نیز از دیگر مسائل مهمی بود که دولت سیزدهم علیرغم تمام کارشکنی‌ها و رقابت‌های شدید داخلی و خارجی در دستور کار خود قرار داد و کریدور شمال و جنوب با روسیه، گذر کریدور زنگه زور از داخل ایران و همچنین تمدید قرارداد چابهار با هند از اقدامات دولت در این راستا بود.

در نتیجه همین اتفاقات به اذعان بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران ریل اقتصادی کشور به مسیر درست هدایت شد و برای مثال مطابق گزارش فایننشال تایمز رکورد فروش و صادرات نفت ایران با وجود تحریم‌ها به زمان اجرای برجام رسید و این اتفاق در زمانی محقق شد که دولت بایدن در این مدت بیش از ۲۰۰ تحریم نفتی به تحریم‌های ایران اضافه کرده بود. همچنین در سه سال گذشته میزان سرمایه گذاری خارجی به بیش از دوبرابر اجرای برجام رسید و صادرات غیرنفتی ایران نیز بعد از سال‌ها تحریم حداکثری در سال ۱۴۰۲ به بیش از سال ۱۳۹۶ یعنی سال اجرای برجام رسید.

مجموع این اقدامات و فرصت شناسی و هوشمندی دولت سیزدهم، امروز سبب شده است تا موضوعاتی مانند مذاکره با غرب و گره زدن رفع مشکلات به رفع تحریم‌ها در گفتمان عمومی کمرنگ شود و به نظر می‌رسد در جامعه نگاه واقع‌بینانه‌ای نسبت به تناسب وضعیت توسعه و اقتدار ایجاد شده است. در ۳ سال گذشته، نظام جمهوری اسلامی ایران نشان داد ارتقای بنیه دفاعی و تقویت نفوذ منطقه‌ای ایران اصطکاکی با سیاست‌های اقتصادی و تعاملات خارجی ندارد.

 بر همین اساس به نظر می‌رسد در انتخابات پیش رو، ایده‌های متمرکز بر مذاکره با غرب در سیاست خارجی است، همانند سال ۹۲ مورد توجه افکار عمومی قرار نمی‌گیرد. امروز بیش از هر چیز مردم منتظر نامزدی هستند که بتواند دستاورد‌های شهید رئیسی را حفظ کند و برای رشد اقتصادی و حل مشکلات معیشتی برنامه اجرایی و فکر شده ارائه کند.

منبع: ایسنا