تصادفات ناشی از عبور احشام عشایر منطقه از محور ارتباطی کندوان از جمله نگرانی‌های این فصل از سال بوده که سرانجام پلیس راه فراجا و استان مازندران با اتخاذ تدابیر اصولی برای سال جاری روز دوشنبه ۲۱ خرداد را برای عبور احشام دامداران در نظر گرفت.

محور کرج - چالوس حدود ۱۶۰ کیلومتر طول دارد که نیمی از این مسیر در محدوده شهرستان چالوس در غرب مازندران و نیمی دیگر در استان البرز قرار دارد.

جاده کرج - چالوس جزو شبکه‌های ارتباطی اصلی پایتخت به خطه شمال کشور شامل استان گیلان و مازندران است که به علت برخورداری از مناظر طبیعی، جاذبه‌های تاریخی و کوتاه بودن مسافت در تمام فصول به ویژه نوروز مورد استقبال مسافران و گردشگران داخلی و خارجی قرار می‌گیرد.

برابر آمار ثبت شده روزانه به طور میانگین در نیمه دوم سال حدود ۲۰ هزار دستگاه خودرو در این مسیر تردد می‌کنند که در فصول بهار و تابستان این تعداد به ۵۰ هزار تردد می‌رسد.

همه ساله در فصل بهار مراتع ییلاقی مازندران بر روی دام‌های سبک و سنگین دامداران سنتی گشوده می‌شود تا بتوانند دام هایشان را در این مناطق تعلیف کنند. دامداران برای رسیدن به مرتعی پر از علوفه که دستکم هشت ماه دست نخورده باقی مانده است مجبورند در بسیاری از مناطق گله‌هایشان را از حاشیه و گاهی مسیر اصلی جاده عبور دهند.

مراتع مناطق ییلاقی همه ساله در فصل بهار پس از رشد کافی گیاهان در اواخر ماه اردیبهشت یا اوایل خرداد بر روی دامداران گشوده می‌شود و زمان آغاز چرای دام‌ها در این مراتع هم بر اساس پروانه چرای دامداران، شرایط رویش گیاهی منطقه و همچنین تغییرات جوی و آمادگی مراتع بنا به تشخیص اداره منابع طبیعی و هماهنگی با دامداران تعیین می‌شود.

در ادوار گذشته دامداران بدون هماهنگی و بدون وسیله نقلیه نسبت به جابجایی احشام در محور کندوان اقدام می‌کردند که وقوع حادثه و تصادفات و یا اختلال در عبور و مرور جاده مشکلاتی را بوجود می‌آورد.

قبل از اجرای این طرح به گفته کارشناسان پلیس راه کندوان با دستگا‌های دولتی در شهر مرزن آباد چالوس هماهنگی شده و برابر شرح وظایف هریک از نهادها، پلیس راه متولی آمد و شد در هر یک از محور‌های مازندران و جاده کندوان است.

نکته مهم این که این تردد احشام در دیگر محور‌های ارتباطی استان مازندران نظیر هراز و فیروزکوه هم انجام می‌شود.

شهر‌های عشایرنشین استان

ساری، نور، محمودآباد، آمل، بابل، نکا، بهشهر، گلوگاه، سوادکوه، قائمشهر، جویبار، تنکابن، چالوس، رامسر، کلاردشت، نوشهر، رویان، عباس آباد، سلمانشهر شهرستان‌های عشایرنشین مازندران هستند.

تعداد و نوع دام عشایر

نوع دام در اختیار عشایر استان مازندران شامل دام‌های سبک گوسفند و بز و دام سنگین گاو بومی است، در مجموع عشایر مازندران یک میلیون و ۵۷۴ هزار و ۵۰۰ رأس دام سبک و ۱۴۶ هزار و ۷۳۰ رأس دام سنگین در اختیار دارند.

مهمترین تولیدات لبنی عشایر مازندران عبارت از شیر، ماست، دوغ، پنیر، کره، سرشیر، قره قورود و آروشه است و مهم‌ترین صنایع دستی تولیدی حوله بافی، جاجیم بافی و چهل تیکه دوزی است و همچنین مهم‌ترین گیاهان دارویی گل محمدی، بیدمشک، سرخرگل، بادرنجوبه، بابونه، مریم گلی، فیورفیو، اسطوخودوس، بومادران، رزماری، گل گاوزبان، نعناع فلفلی، آلوورا، آرتشبو، رازیانه، آویشن، به لیمو در این استان است.

طوایف عشایری مازندران

برخی از طوایف عشایری استان مازندران عبارتند از: علایی، فیروزجاه، گرگانی، خشکرین، خنار، یزدانی، ندرکار، جهان آرا، بادپا، آلاشتی.

بر اساس آخرین سرشماری نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت استان مازندران سه میلیون و ۴۰۰ هزار نفر است. جمعیت قشلاقی عشایر این استان چهار هزار و ۶۴۸ نفر (۱۱۶۲ خانوار) و جمعیت ییلاقی ۱۹ هزار و ۱۴۸ نفر (۴۷۸۷ خانوار) است.

عشایر مازندران ۲ درصد از جمعیت عشایری کشور را شامل می‌شود، عشایر این استان در ۲ هزار و ۱۰۰ سامانه عرفی استقرار دارند.

اتخاذ راهبرد در نظر گرفتن یک روز برای عبور احشام عشایر در محور کندوان در واقع احترام به تولید این قشر زحمت کش جامعه است که بخشی از تامین نیازمندی‌های مواد پروتئینی کشور را بر عهده دارند، مسوولان امر با چنین راهبردی در محور کندوان به گفته خود دامداران به دغدغه هر ساله آنان پایان دادند.

در این پیوند، فرمانده پلیس راه کندوان با اشاره به آغاز کوچ عشایر و دامداران منطقه به مناطق ییلاقی، گفت: طبق ابلاغیه پلیس راه فراجا و مازندران امروز دوشنبه محور کندوان برای عبور احشام در نظر گرفته شد.

سروان لطفی ضمن قدردانی از دامداران بابت رعایت توصیه‌های پلیس در این ارتباط، افزود: دامداران می‌تواند از ساعت ۶ صبح تا ۱۸ امروز دام هایشان را در جاده کندوان جابجا کنند و پلیس نیز نهایت همکاری را با آنان دارد.

فرمانده پلیس راه کندوان از دامداران خواست تا از فرصت تعیین شده برای عبور احشام در جاده کندوان برنامه ریزی کنند.

سروان لطفی تاکید کرد دامداران بدون هماهنگی و بدون وسیله نقلیه نسبت به جابجایی احشام در غیر از تاریخ در نظر گرفته شده اقدام نکنند چراکه در صورت وقوع حادثه و یا اختلال در عبور و مرور جاده تبعات حقوقی و قضایی در برخواهد داشت.

به گفته وی طی هماهنگی با دستگا‌های دولتی در شهر مرزن آباد چالوس و برابر شرح وظایف هریک از نهادها، پلیس راه متولی آمد و شد در هر یک از محور‌های مازندران است که در همین راستان نسبت به جابجایی احشام در این محور اقدام شد.

فرمانده پلیس راه کندوان با اشاره به آغاز کوچ عشایر و دامداران منطقه به مناطق ییلاقی، گفت: عبور گله گاو و گوسفند اعم پیاده و سواره از وسط جاده، کندی تردد خودرو در جاده کندوان را به همراه دارد و تا بیست و یکم خرداد ممنوع است.

او با بیان این که مرکز کنترل ترافیک پلیس راه مازندران با شماره ۲۱۸۲۴۴۳۴ و ۲۱۸۲۴۴۲۰ با پیش شماره ۰۱۱ به طور شبانه روز آماده پاسخگویی در خصوص وضعیت راه‌های استان است.

مازندران ۱۰ هزار و ۴۰۰ کیلومتر راه اصلی و فرعی دارد که بیش از سه هزار کیلومتر از آن محور‌های مواصلاتی کوهستانی است.

منبع:ایرنا