علیرضا نجیمی مدیریت زیستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: حفاظت از زیستگاههای طبیعی یک وظیفهی حیاتی برای حفظ تنوع زیستی و پایداری اکوسیستمها است. این فرآیند شامل مجموعهای از اقدامات و استراتژیهاست که به منظور جلوگیری از تخریب زیستگاهها و اطمینان از بقای گونههای مختلف گیاهی و جانوری انجام میشود.
ایجاد و مدیریت مناطق حفاظت شده
او گفت: مدیریت مناطق حفاظت شده به منظور حفظ زیستگاههای طبیعی و گونههای موجود در آنها از اهمیت ویژهای برخوردار است. این مناطق تحت قوانین خاصی قرار دارند که دسترسی و استفاده از منابع آنها را کنترل میکند.
قوانین و مقررات حفاظتی
نجیمی بیان کرد:تصویب و اجرای قوانین محلی، ملی و بینالمللی که تخریب زیستگاهها و بهرهبرداری ناپایدار از منابع طبیعی را محدود میکند، از اهمیت بالایی برخوردار است. این قوانین میتوانند شامل ممنوعیت قطع درختان، شکار غیرقانونی و بهرهبرداری بیرویه از منابع آب و خاک باشند.
بازسازی زیستگاهها
او گفت:در مواردی که زیستگاهها دچار تخریب شدهاند، بازسازی و ترمیم آنها از طریق کاشت مجدد گیاهان بومی، ترمیم خاکهای فرسایش یافته و ایجاد شرایط مناسب برای بازگشت گونههای جانوری و گیاهی انجام میشود. این اقدامات میتواند به بازیابی تعادل اکوسیستمها کمک کند.
آموزش و آگاهیرسانی عمومی
نجیمی تصریح کرد:افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت حفاظت از زیستگاههای طبیعی و تشویق جامعه به مشارکت در فعالیتهای حفاظتی میتواند تاثیر زیادی داشته باشد. آموزش محیطزیستی در مدارس، برگزاری کارگاههای آموزشی و کمپینهای اطلاعرسانی از جمله راههای موثر در این زمینه هستند.
پایش و تحقیق
او گفت:نظارت مستمر بر وضعیت زیستگاهها و گونههای موجود در آنها از طریق برنامههای پایش منظم و تحقیقات علمی بسیار مهم است. این اطلاعات میتواند به تصمیمگیریهای مدیریتی و سیاستگذاریهای حفاظتی کمک کند.
مدیریت پایدار منابع
نجیمی بیان کرد:استفاده معقول و پایدار از منابع طبیعی به نحوی که نیازهای حال حاضر را برآورده کند بدون اینکه توانایی نسلهای آینده برای تأمین نیازهایشان را به خطر بیندازد، اصل اساسی مدیریت پایدار منابع است. این مدیریت شامل بهرهبرداری معقول از منابع جنگلی، آبی و خاکی است.
مشارکت جوامع محلی
او گفت:جلب مشارکت و همکاری جوامع محلی در برنامههای حفاظتی از اهمیت ویژهای برخوردار است. جوامع محلی اغلب دارای دانش بومی و تجربیات ارزشمندی هستند که میتواند به حفاظت از زیستگاههای طبیعی کمک کند. علاوه بر این، ایجاد انگیزههای اقتصادی برای جوامع محلی به منظور مشارکت در برنامههای حفاظتی میتواند تاثیر مثبتی داشته باشد.
کاهش آلودگی و تغییرات آب و هوایی
نجیمی تصریح کرد:کنترل و کاهش آلودگیهای زیستمحیطی مانند آلودگیهای صنعتی، کشاورزی و شهری و نیز مقابله با تغییرات آب و هوایی از طریق کاهش انتشار گازهای گلخانهای و استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر، نقش مهمی در حفاظت از زیستگاههای طبیعی ایفا میکند.
حفاظت از گونههای در معرض خطر
او گفت:ایجاد برنامههای حفاظتی ویژه برای گونههای در معرض خطر انقراض از اهمیت بالایی برخوردار است. این برنامهها میتواند شامل ایجاد مراکز نگهداری و پرورش، حفاظت در محل و خارج از محل و اجرای طرحهای بازگردانی گونهها به زیستگاههای طبیعی باشد.
همکاریهای بینالمللی
نجیمی بیان کرد:زیستگاههای طبیعی اغلب از مرزهای ملی فراتر میروند و نیازمند همکاریهای بینالمللی برای حفاظت هستند. مشارکت در کنوانسیونها و توافقنامههای بینالمللی مانند کنوانسیون تنوع زیستی، کنوانسیون رامسر برای حفاظت از تالابها، و کنوانسیون CITES برای حفاظت از گونههای در معرض خطر، میتواند به تلاشهای حفاظتی جهانی کمک کند.
او گفت:حفاظت از زیستگاههای طبیعی یک وظیفه جمعی است که نیازمند تعهد و همکاری تمامی افراد، نهادها، سازمانها و دولتها است. تنها با تلاشهای هماهنگ و مستمر میتوان از تخریب زیستگاهها جلوگیری کرد و تنوع زیستی و اکوسیستمهای حیاتی زمین را حفظ کرد.
خبرنگار:عطیه رضایی