به نقل از آستان مقدس حضرت معصومه سلاماللهعلیها، حضرت امام خمینی (ره) شخصیتی ذو ابعاد و بیبدیل در عصر حاضر، عارف، مجاهد و عالم ربانی، رهبری بینظیر و تأثیرگذار در تاریخ ایران و جهان بودند. ایشان با رهبری انقلاب اسلامی، ایران را از سلطه رژیم پهلوی نجات داده و جمهوری اسلامی را در این کشور بنیان نهادند. امام خمینی (ره) بهعنوان رهبری محبوب و مورداحترام در میان ملت ایران، منشأ تحولات بزرگی در ایران و جهان شدند.
این محبوبیت فقط به دلیل رهبری ایشان در انقلاب اسلامی نیست، بلکه به دلیل شخصیت برجسته، فضایل و صفات اخلاقی نیکو، عملکردها، تلاشها و مجاهدتهای ایشان در زمینههای مختلف سیاسی، مذهبی، اجتماعی و معنوی در سطح ملی و جهانی است.
عوامل متعددی در محبوبیت امام خمینی نزد ملت ایران و دیگر ملتها نقش داشت که در این نوشتار به ۲۲ عامل اشاره میکنیم:
۱. رهبری انقلاب اسلامی: امام خمینی بهعنوان رهبر انقلاب اسلامی ایران، نقشی اساسی در سرنگونی رژیم پهلوی و برقراری جمهوری اسلامی در ایران داشتند. مردم ایران که از ظلم و ستم رژیم پهلوی به ستوه آمده، امام خمینی را بهعنوان منجی خود میدیدند و از ایشان برای رهایی از این رژیم استبدادی پیروی میکردند.
۲. سادهزیستی و تقوا: امام خمینی چه قبل و چه بعد از انقلاب به سادهزیستی و تقوا مشهور بودند. ایشان زندگی زاهدانهای داشتند و از تجملات دنیوی دوری میکردند. این امر باعث شده بود تا در نزد مردم ایران که از فساد، ظلم و ستم مقامات دولتی به ستوه آمده بودند، بهعنوان الگوی اخلاقی و معنوی شناخته شوند.
این سادهزیستی و بیآلایشی امام، الگوی عملی برای مردم ایران بود و به آنها نشان میداد که میتوان در عین قدرت و ثروت، به دنیا و مادیات وابسته نبود.
۳. شجاعت و قاطعیت: امام خمینی در مقابل رژیم پهلوی و دشمنان انقلاب اسلامی بسیار شجاع و قاطع بودند. ایشان هرگز از بیان عقاید خود واهمه نداشتند و با صراحت و قاطعیت در مقابل ظلم و ستم ایستادگی میکردند. این شجاعت و قاطعیت ایشان باعث تحسین و اعتماد مردم ایران شده بود.
۴. دفاع از حقوق مستضعفان: امام خمینی همواره مدافع حقوق مستضعفان و اقشار آسیبپذیر جامعه بودند. ایشان معتقد بودند که باید عدالت اجتماعی در جامعه برقرار شود و همه مردم از حقوق یکسانی برخوردار باشند. این دفاع ایشان از حقوق مستضعفان، محبوبیتشان را در بین این اقشار جامعه افزایش داده بود.
۵. گفتمان ضداستکباری: امام خمینی همواره پیام ضداستکباری داشتند و همواره با ظلم و ستم قدرتهای بزرگ مبارزه میکردند. ایشان معتقد بودند که ملت ایران باید خود سرنوشت خود را تعیین کند و تحت سلطه هیچ قدرت خارجی نباشد. این گفتمان ضداستکباری امام در بین مردم ایران که از دخالتهای خارجی در امور کشور خود به ستوه آمده بودند، بسیار محبوب بود.
۶. مرجعیت دینی: امام خمینی علاوه بر رهبر انقلاب اسلامی، مرجع تقلید شیعیان نیز بودند. مرجعیت دینی ایشان باعث شده بود تا بسیاری از مردم ایران از نظر شرعی و دینی از ایشان پیروی کنند.
۷. شخصیت کاریزماتیک: امام خمینی شخصیتی کاریزماتیک و جذاب داشتند. ایشان عارف و سخنور توانایی بودند و میتوانستند با کلام نافذ و وعظ مشفقانه خود مردم را مجذوب خود کنند.
۸. ارتباط با مردم: امام خمینی همواره با مردم ارتباط نزدیکی داشتند. ایشان در سخنرانیها و دیدارهای خود با مردم به طور مستقیم صحبت میکردند و از مشکلات و درد دلهای آنها آگاه میشدند. این ارتباط صمیمی با مردم، محبوبیتشان را در بین آنها افزایش داده بود.
۹. حمایت از مظلومان جهان: امام خمینی همواره از مظلومان و مستضعفان در سراسر جهان حمایت میکردند. ایشان از رژیم صهیونیستی و اشغال فلسطین بهشدت انتقاد و از حقوق مردم فلسطین دفاع میکردند. این حمایت ایشان از مظلومان، محبوبیتشان را در بین مردم آزادیخواه جهان افزایش داده بود.
۱۰. ترویج فرهنگ ایثار و شهادت: امام خمینی فرهنگ ایثار و شهادت را در جامعه ایران ترویج میکردند و معتقد بودند که برای رسیدن به آزادی و استقلال باید فداکاری کرد و از جان گذشت. این ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، روحیه حماسی و انقلابی را در بین جوانان ایران تقویت کرده بود.
۱۱. تأکید بر وحدت ملی: امام خمینی همواره بر وحدت ملی و اتحاد بین اقشار مختلف مردم ایران تأکید میکردند. ایشان معتقد بودند که همه مردم ایران باید با هم متحد شوند و برای پیشرفت کشور تلاش کنند. این تأکید ایشان بر وحدت ملی، انسجام و همبستگی را در بین مردم ایران افزایش داده بود.
۱۲. مبارزه با فساد: امام خمینی با فساد بهشدت مخالف بوده و همواره علیه آن مبارزه میکردند. ایشان معتقد بود که فساد یکی از بزرگترین مشکلات جامعه ایران است و باید ریشهکن شود. مبارزه ایشان با فساد، محبوبیتشان را در بین مردم ایران که از فساد اداری و مالی در رژیم پهلوی به ستوه آمده بودند، افزایش داده بود.
۱۳. تأکید بر استقلال: امام خمینی بر استقلال ایران و عدم وابستگی به قدرتهای خارجی تأکید میکردند. ایشان معتقد بودند که ایران باید کشوری مستقل و قدرتمند باشد و تحت سلطه هیچ قدرت خارجی نباشد. تأکید ایشان بر استقلال، در بین مردم ایران که از وابستگی رژیم پهلوی به قدرتهای خارجی ناراضی بودند، بسیار محبوب بود.
۱۴. توجه به عدالت اجتماعی: امام خمینی به عدالت اجتماعی اهمیت زیادی میدادند. ایشان معتقد بودند که باید در جامعه عدالت برقرار شود و مردم از حقوق عادلانه برخوردار باشند. این توجه ایشان به عدالت اجتماعی، محبوبیتشان را در بین اقشار محروم و مستضعف جامعه افزایش داده بود.
۱۵. ترویج معنویت و اخلاق: امام خمینی همواره بر ترویج معنویت و اخلاق در جامعه تأکید میکردند. ایشان معتقد بودند که برای داشتن جامعهای سالم و سعادتمند، باید ارزشهای اخلاقی و معنوی در جامعه تقویت شوند. این ترویج معنویت و اخلاق، محبوبیتشان را در بین مردم مذهبی و متدین ایران افزایش داده بود.
۱۶. حمایت از نهاد خانواده: امام خمینی به خانواده و ارزشهای خانوادگی اهمیت زیادی میدادند و معتقد بودند که خانواده بنیان جامعه است و باید از آن حمایت و صیانت شود. این حمایتها، محبوبیت ایشان را در بین مردم ایران که به خانواده و ارزشهای خانوادگی پایبند هستند، افزایش داده بود.
۱۷. قدرت بیان و سخنوری: امام خمینی سخنوری توانا و مسلط به علوم دینی و معارف اسلامی بودند. نطقها و سخنرانیهای ایشان سرشار از حکمت، بصیرت و فصاحت بود و به دلیل لحن گیرا و رسا، در عمق جان مخاطبان نفوذ میکرد. این قدرت بیان و سخنوری، به امام خمینی در جلب نظر و اقناع مردم کمک زیادی میکرد.
۱۸. شجاعت و صبر: امام خمینی در برابر ظلم و ستم رژیم پهلوی و دشمنان انقلاب، بسیار شجاع و صبور بودند. ایشان بارها دستگیر و تبعید شدند، اما هرگز از آرمانهای خود دست نکشیدند و با شجاعت تمام به مبارزه خود ادامه دادند. این شجاعت و صبر امام، برای مردم ایران الهامبخش بود و به آنها انگیزه میداد تا در برابر ظلم و ستم ایستادگی کنند.
۱۹. تدبیر و حکمت: امام خمینی علاوه بر شجاعت و صبر، از تدبیر و حکمت بالایی نیز برخوردار بودند. ایشان در شرایط مختلف، با درایت و تدبیر خود، انقلاب اسلامی را رهبری و هدایت میکردند. این تدبیر و حکمت امام، مردم ایران را به ایشان و رهبری ایشان ایمان و اطمینان بیشتری میداد.
۲۰. عشق به مردم و دغدغه معیشت آنها: امام خمینی همواره دغدغه معیشت و رفاه مردم ایران را داشتند. ایشان در بسیاری از سخنرانیها و دستورات خود، بر ضرورت رسیدگی به مشکلات اقشار محروم و مستضعف جامعه تأکید میکردند. این عشق امام به مردم و دغدغه معیشت آنها، محبوبیت ایشان را در بین اقشار ضعیف جامعه دوچندان میکرد.
۲۱. امیدبخشی و نویدبخش آیندهای روشن: امام خمینی با ایمان و باور عمیقی که به خداوند متعال داشتند، به مردم ایران امید میدادند و نویدبخش آیندهای روشن برای آنها بودند. ایشان معتقد بودند که با وحدت و ایمان، میتوان بر تمام مشکلات و موانع غلبه کرد و به جامعهای آرمانی و اسلامی دستیافت. این امیدبخشی و نوید امام، روحیه امید و انگیزه را در مردم ایران زنده نگه میداشت.
۲۲. رهبری معنوی و فراتر از مرزهای جغرافیایی: امام خمینی فقط رهبر سیاسی مردم ایران نبودند، بلکه رهبری معنوی و فراتر از مرزهای جغرافیایی نیز داشتند. پیام انقلاب اسلامی ایشان، شیعیان و مسلمانان و بسیاری از مردم آزادیخواه و عدالتطلب در سراسر جهان را تحتتأثیر قرار داد و الهامبخش جنبشهای انقلابی و آزادیخواهانه در دیگر کشورهای اسلامی و حتی غیراسلامی شد.
مجموعه این عوامل باعث شد تا امام خمینی به رهبری محبوب و مورداحترام در میان ملت ایران و امت اسلامی و حتی در بین موحدان و آزادگان جهان تبدیل شوند.
همانطوری که گفته شد؛ امام خمینی شخصیتی جامع و کامل داشتند و رهبری کمنظیر و شخصیتی بیبدیل در تاریخ ایران و جهان بودند. ایشان با رهبری و هدایت خود، انقلابی بزرگ را رقم زدند و تحولات عظیمی را در ایران و جهان به وجود آوردند. محبوبیت و احترام امام خمینی در میان مردم ایران و جهان، تا ابد ماندگار خواهد بود.
حجت الاسلام محمدباقر مشکاتی