امام رضا علیهالسلام از امامان معصومین علیهمالسلام هستند که وجود حرم مطهر ایشان در ایران برکت زیادی به همراه دارد و همین موضوع باعث شده است تا دوستداران امام رئوف (ع) نه تنها از ایران بلکه از سراسر جهان به زیارت ایشان بیایند.
اگرچه زیارت اهل بیت (ع) در هر شرایطی ثواب زیادی دارد ولی برخی از ساعتها و روزها و ایام از برکت فراوانی برخوردار هستند؛ به طوریکه حتی زائران میتوانند از راه دور و با انجام یک سری از اعمال و از راه دور، معصومین علیهمالسلام را زیارت کنند که این موضوع برای زیارت امام هشتم علیه السلام هم، وجود دارد.
یکی از ایامی که زیارت امام رضا (ع) مجرب است ماه ذیالقعده است؛ به طوریکه جناب میرداماد رحمت الله علیه در آداب روز ۲۵ ذیالقعده که به نام روز دحوالارض است این طور بیان کردهاند: «زیارت امام رضا علیهالسلام در این روز، افضل اعمال مستحبه است»؛ و «شیخ عباس قمی نیز این کلام میرداماد را نقل کرده است».
حجتالاسلام والمسلمین مهدی یعقوبی گیلانی، استاد اخلاق، کارشناس مذهبی و مدیر موسسه منبر آسمانی درمورد ثواب زیارت امام رضا علیهالسلام با بیان روایتی از دو عالِم ربانی اظهار کرد: آیت الله العظمی سید شهاب الدین مرعشی نجفی رحمت الله علیه با فرزند موسس حوزه علمیه، جناب آیت الله شیخ مرتضی حائری یزدی رحمت الله علیه باهم بسیار رفیق بودند. روزی با یکدیگر قرار گذاشتند که هر کدام زودتر از دنیا رفت به دیگری خبر بدهد که پس از مرگ چه اتفاقی برایش افتاده است؟!
آیت الله حائری رحمتالله علیه زودتر از دنیا رفت و بنا بر لطف خداوند متعال، شبی به خواب آیت الله مرعشی رحمت الله آمد و جناب آقای مرعشی رحمت الله علیه از ایشان پرسید از آن طرف چه خبر؟
آقای شیخ مرتضی حائری رحمت الله علیه فرمود: وقتی از دنیا رفتم دو ملک برای سؤال نزد من آمدند و بنده به شدت از حضور ایشان ترسیدم! اما یکباره صدای دلنوازی از پشت سر که نمیدیدم کیست، مرا صدا زد و گفت نترس! نترس! و من با شنیدن این صدا خیلی آرام شدم. هرچقدر صاحب صدا نزدیکتر میشد، این دو ملک دورتر میشدند تا اینکه صاحب صدا آمد و دو ملک کاملاً رفتند و ترس من هم به کلی برطرف شد.
آرام گرفته بودم، صاحب آن صدا که چهرهای زیبا و نورانی هم، داشت و به من گفت ترسیدی؟ گفتم در تمام عمرم این قدر نترسیده بودم! بعد فرمود: دیگر ترسی بر تو نیست راحت باش. گفتم آقا شما چه کسی هستید که در این تاریکی و تنگی قبر به داد من رسیدید؟ ایشان فرمودند: من همان کسی هستم که هفتاد بار به زیارت من آمدی، حالا آمده ام جبران کنم. این دفعه، اول بازدید من است ۶۹ بار دیگر طلب داری!
حجتالاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی در ادامه این روایت تصریح کرد: تازه فهمیدم که ایشان وجود نازنین شاه سریر ارتضاء مولانا علی بن موسی الرضا علیهالسلام هستند.
بعد، آقای مرعشی رحمت الله علیه فرمودند که آخرین جملات مرحوم حائری رحمت الله علیه در عالم خواب به بنده این بود؛ جملهای که شاید کسی قبل از مرگش متوجه آن نشود.
آقای حائری رحمت الله علیه فرموده بودند:، اما یک حسرتی در دل دارم و آن این که چرا در دنیا بیشتر از این به زیارت امام رضا علیهالسلام نرفتم.
در روایتی گرانسنگ از خود امام رئوف ع داریم که فرمودند: «مَنْ زَارَنِی عَلَى بُعْدِ دَارِی أَتَیْتُهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فِی ثَلَاثِ مَوَاطِنَ، حَتَّى أُخَلِّصَهُ مِنْ أَهْوَالِهَا إِذَا تَطَایَرَتِ الْکُتُبُ یَمِیناً وَ شِمَالًا وَ عِنْدَ الصِّرَاطِ وَ عِنْدَ الْمِیزَانِ.» هرکس در دنیا به زیارت من آید در آخرت در سه جا به زیارت او میروم:
در آن هنگام که نامهی اعمال هرکسی به او داده مىشود.
در آن هنگام که از پل صراط میگذرد.
در آن وقت که عمل او را بررسى کردند و مىسنجند.
این استاد اخلاق مطرح کرد: این حدیث با عظمت فقط یکی از ویژگیهای زیارت آن امام بزرگوار است.
یکی دیگر از ویژگیهای زیارت امام هشتم علیهالسلام را با مقدمهای کوتاه عرض میکنم.
حتماً در کتابها خواندهاید و یا پای منبرها درباره ثواب زیارت امام حسین علیه السلام مطالب زیادی شنیدهاید تا جایی که امام صادق علیهالسلام درباره ثواب زیارت سیدالشهدا علیهالسلام میفرمایند:
هر کس به زیارت قبر امام حسین ع نرود و در این حال بمیرد، ایمانش ناتمام و دینش ناقص خواهد بود و اگر به بهشت هم برود، پایینتر از مؤمنان دیگر در آنجا خواهد بود.
حال نکته و سوالی که اینجا میتوان پرسید این است که ثواب زیارت امام حسین علیهالسلام بالاتر است یا امام رضا علیهالسلام؟
خیلی جالب است بدانید که همین سوال را علی بن مهزیار اهوازی از امام جواد علیهمالسلام پرسید.
علی بن مهزیار اهوازی از امام جواد (ع) نقل کرده است که به امام جواد علیهالسلام عرض کردم: «جُعلتُ فداک! زیارة الرّضا صلوات الله علیه افضل ام زیارة ابی عبد الله الحسین صلوات الله علیه؟ امام ع فرمود: “زیارة اَبی افضل، و ذلک انّ ابا عبد الله صلوات الله علیه یزورُهُ کلُّ النّاس و ابی صلوات الله علیه لا یزورُهُ الّا الخواصُّ من الشّیعة.»
امام جواد علیهالسلام فرمودند: «زیارت پدرم افضل از زیارت جدم میباشد.»
حجتالاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی ادامه داد: علامه محمد تقی مجلسی رحمت الله علیه برای این حدیث، سی و نُه سند صحیح و پنج سند حَسن سراغ دارد. یعنی کسی نمیتواند بگوید خدایی ناکرده، این حدیث ساختگی است.
در این روایت، امام علیهالسلام ضمن بیان برتری زیارت امام رضا علیهالسلام به منظور برطرف شدن هر گونه شبههای، دلیل این برتری را هم متذکر شده اند و گویا امام علیهالسلام از سوال شخصیت برجستهای مثل علی بن مهزیار اهوازی در این خصوص، به وجود شبههای در ذهن شیعیان پی بردهاند و به همین جهت، دلیل برتری زیارت پدر بزرگوارشان، امام رضا علیهالسلام را هم توضیح داده و فرمودهاند: «برتری زیارت پدرم از زیارت امام حسین علیه السلام از آن روست که امام حسین علیهالسلام را همه مردم زیارت میکنند، ولی پدرم را جز خواصّ از شیعیان زیارت نمیکنند.»
این کارشناس مذهبی گفت: هر فرقهای از شیعه، امام حسین علیه السلام را از جهات مختلفی از قبیل، شهادت آن حضرت، مخصوصاً فرزند بی واسطه حضرت زهرا سلام الله علیها بودن محترم میشمارند و فرق دیگر شیعه، از قبیل: کیسانیه، زیدیه، اسماعیلیه و واقفیه و... امامت حضرت سیدالشهدا علیه السلام را پذیرفته اند؛ اما در این میان، حضرت رضا علیه السلام دارای ویژگی خاصی است که اغلب انشعابات تشیع، قبل از ایشان بودهاند و باقیمانده از فرق مختلف همین خواص شیعه هستند که به ولایت حضرت رضا علیه السلام معتقدند و شمارشان نسبت به بقیه کمتر است؛ لذا در روایات عارفا بحقه قید شده یعنی ایشان را امام واجب الاطاعه بداند.
حجتالاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی ادامه داد: بنده، یک بار به مشهد رفته بودم. فردی جلوی درب حرم ایستاده بود و برای مسافران، مسافرخانه هماهنگ میکرد. ایشان میگفت: حاج آقا، الان چهار سال است که هر روز تا شب جلوی درب حرم هستم، اما در این چهار ساله نتوانستهام به زیارت امام رضا علیهالسلام بروم.
ای کاش حرم بودم و مهمان تو بودم
مهمان تو و سفرهی احسان تو بودم
یک عمر گذشت و سر و سامان نگرفتم
ای کاش فقط بی سر و سامان تو بودم
ای گنبد تو عشق، منِ خسته دلای کاش
چون کفتر پر بستهی ایوان تو بودم
یک پنجره فولاد دلم تنگ تو آقاست
ای کاش زِ زُوّار خراسانِ تو بودم
زیارت رفتن به پول و دوری راه و... نیست بلکه باید عاشق باشیم و از امام رضا علیهالسلام بخواهیم تا ما را بطلبند. اگر توفیق زیارت نداریم کمی در دلمان بگردیم و ببینیم که چرا توفیق نداریم؟ نکند خدایی ناکرده روحمان اسیر گناهی شده است.
وقتی گفته میشود امام رضا (ع) فلانی را طلبید نه اینکه امام با دخل و تصرفی که کرده او را موفق به زیارت کردهاند، بلکه شخص در وجودش لیاقت ایجاد کرده و ضمیر خود را پاک نگه داشته و میل به زیارت امام رضا علیهالسلام را داشته و موفق به زیارت شده است، پس، ابتدا خودسازی بوده بعد توفیق فراهم شده که قطعاً طلب و خواسته امام رضا علیهالسلام را هم، بدنبال دارد.
او افزود: یکی از راههایی که توفیق انسان را برای زیارت زیاد میکند و بسیار هم جواب داده است، گره گشایی از دوستان و محبین امام رئوف علیه السلام است؛ بنابراین این اقدام پسندیده و خوبی است تا در این اوضاع اقتصادی، کمی به فکر مستضعفین و فقرای با آبرویی باشیم که جزء فامیلها و یا دوستان و یا همسایگانمان هستند و دل امام رئوف علیه السلام را شاد کنیم.