جنگ اسرائیل علیه غزه به جنگ آزادی فلسطین تبدیل شده است. بی رحمی جنگ و بی توجهی آشکار به قوانین بین المللی، سیاست جهانی را تا حد زیادی تکان داده است. اما با اتحاد اعراب، فلسطین آزادی خود را به دست خواهد آورد و راه صلح و امنیت در خاورمیانه را از طریق راه حل دو دولتی هموار میکند.
با وجود اینکه دولت ایالات متحده نیاز به راه حل دو دولتی را تأیید میکند، اما در عمل مانع از آن میشود و نشانه این وتوی ماه گذشته علیه عضویت فلسطین در سازمان ملل بود. اسرائیل روی ایالات متحده برای ادامه جلوگیری از ظهور یک کشور مستقل فلسطینی حساب میکند. با این حال حتی میتوان بر این مانع نیز غلبه کرد.
کشورهای عرب با اتحادی چشمگیر مقاومت آمریکا را دور میزنند. پس از نشست اتحادیه عرب در بحرین در اواسط ماه مه، جهان عرب در تلاش است یک کنفرانس جهانی برای اجرای راه حل دو دولتی برگزار کند.
بیانیه بحرین خواستار برگزاری کنفرانس بین المللی تحت نظارت سازمان ملل متحد برای حل مسئله فلسطین بر اساس راه حل دو دولتی است که به اشغال اسرائیل در تمامی اراضی اشغالی عربی پایان میدهد و ظهور یک کشور مستقل و آزاد فلسطینی خواستار است. بر اساس قطعنامههای بین المللی، زندگی در صلح و امنیت در کنار اسرائیل، به عنوان راهی برای دستیابی به صلح عادلانه و همه جانبه نیز در نظر گرفته شده است.
بیشتر بخوانید:
منیر شفیق: توازن قوا به نفع مقاومت فلسطین تغییر کرده است
عطوان: رژیم نژادپرست اسرائیل در دادگاه لاهه شکست خورد
بیش از دو دهه است که اتحاد اعراب بر سر راه حل دو دولتی تقویت شده است. این پیشرفت در سال ۲۰۰۲ با ابتکار صلح عربی حاصل شد، اگرچه اسرائیل پیشنهاد صلح اعراب برای راه حل دو دولتی را رد کرد و ایالات متحده بارها از اسرائیل در رد این پیشنهاد حمایت کرد. پس از آغاز جنگ غزه در ماه اکتبر، رهبران کشورهای عربی و اسلامی در ماه نوامبر در نشستی در ریاض پیشنهاد صلح را تکرار کردند.
از آن زمان، دیپلماسی مورد حمایت اعراب برای راه حل دو دولتی شتاب گرفته است، حتی در شرایطی که جنگ اسرائیل علیه غزه بدون وقفه ادامه داشته است. پس از تأخیرهای متعدد و وتوهای ایالات متحده، سرانجام شورای امنیت سازمان ملل متحد در ۲۵ مارس از آتش بس فوری حمایت کرد، اگرچه اسرائیل گستاخانه این قطعنامه را نادیده گرفت. در ۱۸ آوریل، شورای امنیت سازمان ملل متحد با اکثریت قاطع به عضویت فلسطین در سازمان ملل رای داد و تنها آمریکا رای مخالف و دو کشور (انگلیس و سوئیس) رای ممتنع دادند. در ۱۰ مه، مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اکثریت قاطع از درخواست فلسطین برای عضویت در سازمان ملل با ۱۴۳ رای موافق در برابر ۹ رای مخالف حمایت کرد. در ۲۲ مه، نروژ، اسپانیا و ایرلند برنامههایی را برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین اعلام کردند و نخستوزیر ایرلند گفت که مطمئن است «کشورهای بیشتری به دنبال آن خواهند آمد».
نه تنها روند دیپلماتیک در سازمان ملل و اتحادیه عرب، ایالات متحده را منزوی میکند، بلکه قدرت حقوق بین الملل نیز بی وقفه بیشتر شده است. پرونده آفریقای جنوبی در دیوان بینالمللی دادگستری (ICJ) که اسرائیل را به نسلکشی متهم میکند، منجر به صدور حکم موقتی حیاتی از سوی دیوان بینالمللی دادگستری در ۲۶ ژانویه شد که میگوید این احتمال وجود دارد که اسرائیل کنوانسیون نسلکشی ۱۹۴۸ را نقض کند و شرایط در غزه به یک وضعیت اضطراری منجر شود. دیوان بینالمللی دادگستری روز جمعه ۲۴ مه دستور داد اسرائیل فورا عملیات خود در رفح را متوقف کند. این هفته، دادستان دیوان بینالمللی کیفری همچنین دستور بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل و سه رهبر حماس را توصیه کرد.
اقدامات یک مجمع جهانی به حمایت های آمریکا پایان خواهد داد. به احتمال زیاد، ایالات متحده موضع خود را تغییر خواهد داد. انزوای آمریکا در جهان برای امنیت و منافع ملی آن غیرقابل تحمل است؛ این کشور به روابط خوب با جهان عرب با جمعیت نزدیک به ۵۰۰ میلیون نفر، موقعیت استراتژیک، نقش اقتصادی و مرکزیت در سیستم انرژی جهان نیاز دارد. ایالات متحده همچنین به روابط خوب با جهان اسلام با نزدیک به دو میلیارد مسلمان در آن نیاز دارد.
لابی اسرائیل در ایالات متحده با تب و تاب تلاش میکند تا از حرکت به سمت راه حل دو دولتی جلوگیری کند. در سیاست فاسد آمریکا، بحث پول است. لابی اسرائیل وعده تامین مالی مبارزات انتخاباتی را میدهد. با این حال، لابی کردن محدودیتهایی دارد. افکار عمومی آمریکا علیه حکومت آپارتاید اسرائیل و خشونت تکان دهنده آن در غزه است.
رسانههای جریان اصلی ایالات متحده اکنون به مردم ایالات متحده نشان میدهند که قبل از اکتبر گذشته، سیستم قضایی اسرائیل به ابزاری برای سرکوب، سلب مالکیت و قتل سیستماتیک علیه فلسطینیان تبدیل شده بود. رسانههای اجتماعی ویرانیهای روزانه در غزه را به دست سربازان اسرائیلی -در حالی که دانشگاه، بیمارستان یا ساختمان آپارتمانی را ویران میکنند- نشان میدهند.
ایالات متحده آخرین قمار خود را انجام می دهد که آن ترفند قدیمی تفرقه بینداز و غلبه کن، است- تلاش برای شکستن اتحاد اعراب بر سر فلسطین با انجام یک معامله جانبی با عربستان سعودی. در صورتی که سعودیها فوراً روابط خود را با اسرائیل عادی کنند، و حاکمیت یک کشور فلسطینی را به یک روند مبهم دیگر صلح بسپارند، ایالات متحده قول فنآوری هستهای، هواپیماهای جنگنده پیشرفته و پیمان دفاعی را میدهد.
قمار ایالات متحده تقریباً با شکست مواجه خواهد شد، زیرا کشورهای عربی قدرت بیسابقه اتحاد اعراب را برای برقراری صلح در منطقه خود به رسمیت میشناسند. کشورهای عربی نه تنها در کنار عدالت برای مردم فلسطین هستند، بلکه در کنار افکار غالب جهان هستند. تا زمانی که جهان عرب ثابت قدم باشد احتمالاً به زودی، بر اساس خواست منطقه و جامعه جهانی، یک کشور مستقل و آزاد فلسطینی، عضو سازمان ملل متحد، پدید خواهد آمد.
مترجم: اعظم پورکند