مرحوم آیت الله محمدعلی ناصری از اساتید اخلاق حوزه در یکی از دروس اخلاق خود به موضوع «رزق روحی و رزق جسمی» پرداختند که متن آن بدین شرح است:

رزق دو قسم است: رزق روحی و رزق جسمی. همانطور که جسم انسان محتاج به غذا است، روح نیز به غذا احتیاج دارد.

یکی از مقدمات ارزاق روحی، رفع حجاب‌های بین روح می‌‏باشد. حیات و ارزش انسان به روح ملکوتی‏ او وابسته است، نه به روح نباتی یا روح جمادی و یا روح حیوانی. هر چه روح ملوکتی، منورتر و روشن‌تر باشد، قربش به حضرت احدیت بیشتر می‌شود و مقامات معنوی‌اش بالاتر می‏رود و در نتیجه به عالم ماده بیشتر احاطه پیدا می‏کند، این یک قاعده کلی است.

به سلمان فارسی توجه کنید که ۹ درجه از ایمان را داشت و دارای چه مقامات والایی بود، تا جایی که پیغمبر اکرم (ص) در مورد ایشان می‌فرماید: «سلمان منّا اهل‌البیت»؛ سلمان از ما اهل بیت است.

همانطور که هر چه رزق جسم تأمین شود نفس ما بهتر و بیشتر از مادیات استفاده می‌کند، روح ما نیز از عبادات تغذیه می‏کند و در نتیجه با تکامل آن، قربش به حق بیشتر می‌شود.

انسان باید تلاش کند تا حجاب‌های ظلمانی‌اش را برطرف کند؛ چون هر یک از گناهان، حجاب ظلمانی بزرگی بین ما و معارف الهی و معرفت به ولایت شده است. البته معرفت به ولایت هم مراتبی دارد، چنانکه اصحابِ ائمه هم اینطور بوده‌اند، میزان علائق و اطاعت و محبت آنها به ولایت، یکنواخت نبوده و تفاوت داشته‌اند. هر چه حجاب ظلماتی کمتر باشد، معرفت و قرب به ولایت و مراتب توحید بیشتر می‌شود.

در روایت آمده است که امام صادق علیه‌السلام فرمودند: هر کس که با ذکر «أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ اَلَّذِی لا إِلهَ إِلاّ هُوَ اَلرَّحْمنُ اَلرَّحِیمُ اَلْحَیُّ اَلْقَیُّومُ أَتُوبُ إِلَیْهِ» استغفار کند، خداوند هفتاد درجه ثواب به او می‌دهد.

کمی حواسمان را جمع کنیم و تلاش کنیم عبادات و استغفار‌های ما، نماز ما منظم باشد تا مشمول رحمانیت و رحیمیت حضرت حق شویم.

روایات زیادی در رابطه با استغفار وجود دارد و اقسام استغفار نیز در روایات وارد شده است.

مناجات شعبانیه از عنایات خداوند متعال و بسیار فوق‌العاده است و بعضی از بزرگان به این مناجات عشق می‌ورزیدند.

رهبر انقلاب نقل می‌کنند: من خدمت امام (ره) رسیدم و به ایشان عرض کردم شما در ادعیه و مناجات‌ها کاملا احاطه دارید، کدام یک از این مناجات و دعا‌ها جلوه بیشتری از سایرین دارد؟

امام (ره) فرمود: دعای کمیل و مناجات شعبانیه؛ خواندن آنها را ترک نکنید، چراکه در بین همه ادعیه و مناجات این دو مثل خورشید می‌درخشند.

حال من عرض می‌کنم از چه حیث؟

از این جهت که این دو دعا، جنبه ولایی قوی‏تر و جنبه تذلل بیشتری از بقیه دعا‌ها دارند.

دعای کمیل و مناجات شعبانیه در مقام مراتب توحیدی فوق‌العاده‌ای هستند و موجب کشف حجاب‌های ظلمانی می‏شوند و از این جهت جلوه بیشتری دارند، وگرنه سایر دعا‌ها هم معتبر هستند.

مناجات شعبانیه را می‌توان در غیر ماه شعبان هم خواند، لکن ورودش در ماه شعبان است. خواندن آن به نفع خودمان است و خود را محروم نکنیم، حداقل هفته‌‏ای یکبار بخوانیم، حیف است که زمان بگذرد و ما از آن استفاده نکنیم.

منبع: حوزه