کودکان و نوجوانان تا سن قانونی به خانواده نیاز دارند. تا از آنها مراقبت کنند و به آنها درس زندگی بدهند. اما متأسفانه گاهی والدین یک کودک مجرم و زندانی میشوند و سر و کارشان به پلیس و دادگاه و زندان میافتد. در این صورت کودکان والدین محکوم یا بدسرپرست ممکن است در شرایط بدی قرار گیرند. بدیهی است که این کودکان حقوقی دارند که باید مورد توجه قرار گیرد.
قوه قضائیه در دوره تحول خود چند اقدام مهم در این راستا انجام داده است. اول اینکه قبل از دستگیری و بازداشت مجرمین، تکلیف واگذاری و نگهداری از اطفال و نوجوانهای آن خانواده مشخص میشود. دادستانی کل کشور بخشنامهای با همین عنوان در ۱۴ بند به تمام دادستانهای عمومی و انقلاب کشور ابلاغ کرده است که طبق آن دادستان و قاضی موظفند که کسانی که تحت سرپرستی یک فرد محکوم هستند را مشخص کنند.
در مرحله بعد افرادی که توسط محکوم برای سرپرستی از فرزندانش معرفی میشوند را شناسایی کرده و پس از شناسایی، پرونده حمایتی برای اطفال تشکیل میشود. سپس باید یک مددکار متخصص، صلاحیت سرپرست جدید را برای واگذاری موقت تأیید کند اگر هم کسی برای سرپرستی نبود بچهها رها نمیشوند. بلکه به مراکز نگهداری سازمان بهزیستی اعزام میشوند.
دادستانی در همه دادسراهای کشور دفاتری را برای حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان تأسیس کرده که تمرکزشان روی همین کار مهم است. در بعضی از استانها هم مجتمعهای شوق زندگی برای حمایت و مراقبت از فرزندان در معرض خطر و بدسرپرست راهاندازی شده است.