یک سخنگوی «اولاف شولتز»، صدراعظم آلمان روز پنجشنبه گفته چنانچه دیوان بین‌المللی کیفری اقدام به صدور قرار بازداشت برای بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل کند او در صورت پا گذاشتن به خاک آلمان بازداشت خواهد شد.

پیش از این وزارت خارجه آلمان از احتمال تصمیم این دیوان مستقر در لاهه برای صدور قرار بازداشت علیه مقام‌های اسرائیل ابراز نگرانی کرده بود.

با وجود این، «استفن هبراشتبایت»، امروز پنجشنبه در پاسخ به سوال یک خبرنگار مبنی بر اینکه آیا آلمان در صورت صدور قرار بازداشت علیه نتانیاهو اقدام به بازداشت او خواهد کرد گفت: «البته.» او اضافه کرد برلین به قوانین دیوان بین‌المللی دادگستری پایبند خواهد بود.

هبراشتبایت علاوه بر این تأکید کرد که آلمان یکی از حامیان «اساسی» دیوان بین‌المللی کیفری است.

دیوان بین‌المللی کیفری که مستقر در شهر «لاهه» هلند است وظیفه رسیدگی به جرایم نسل‌کشی، جنایت علیه بشریت و جنایت‌های جنگی را به عهده دارد. 

این داداگاه از سال ۲۰۲۱ در حال تحقیق درباره احتمال وقوع جنایت‌های جنگی توسط ارتش اسرائیل و گروه‌های فلسطینی است. گفته می‌شود «عملیات ۷ اکتبر» (عملیات طوفان‌الاقصی) و جنگ غزه نیز اکنون به دامنه موضوعات مورد تحقیق توسط دیوان بین‌المللی دادگستری اضافه شده است. 

روز دوشنبه دادستان اصلی دیوان بین‌المللی کیفری خواستار بازداشت سران اسرائیل و حماس از جمله «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر اسرائیل به دلیل وقایع جنگ غزه شد. 

با آنکه نتانیاهو و «یو آو گالانت»، وزیر جنگ اسرائیل با خطر دستگیری فوری روبرو نیستند صدور قرار بازداشت برای آنها از سوی دادستان اصلی این دیوان ضربه‌ای نمادین دیگری به اسرائیل است که منزوی شدن این رژیم در جهان به دلیل جنگ غزه را نشان می‌دهد.

مخالفت شدید آمریکا

«کریم خان»، دادستان اصلی دیوان بین‌المللی کیفری مقام‌های اسرائیل و حماس را به ارتکاب جنایت‌های جنگی متهم کرده است. 

این تصمیم مخالفت جریان‌های حاکمیتی در آمریکا را به دنبال داشته است. چند روز پیش «مایک جانسون»، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا قضات دیوان بین‌المللی کیفری را به تحریم تهدید کرد.

او تصمیم دیوان بین‌المللی کیفری مستقر در لاهه را «بی‌اساس و غیرقانونی» توصیف کرده و خواستار «محکومیت جهانی» آن شده بود.

جانسون در بیانیه‌ای گفته بود: دیوان بین‌المللی کیفری هیچ مرجعیتی در خصوص اسرائیل یا ایالات متحده ندارد و تصمیم بی‌اساس و غیرقانونی امروز بایستی با محکومیت جهانی مواجه شود.بیش از ۳۵ هزار فلسطینی تا کنون در حملات رژیم اسرائیل به غزه جانشان را از دست داده‌اند. 

گزارش‌های حقوق بشری در مدت ۷ ماهی که از جنگ می‌گذرد نشان می‌دهند ارتش اسرائیل از روش‌های ضدانسانی مانند حمله به کاروان‌های امدادرسان، محاصره کامل نوار غزه، قطع آب و برق و. برای تحمیل بیشترین رنج به فلسطینی‌های ساکن در غزه استفاده کرده‌اند. 

جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و آنتونی بلینکن، وزیر خارجه این کشور هم تصمیم دیوان بین‌المللی کیفری برای صدور قرار بازداشت علیه مقام‌های ارشد اسرائیل را محکوم کرده‌اند.

بایدن در بیانیه‌ای روز دوشنبه این تصمیم را «زننده» توصیف کرده و مدعی شده که هیچ نوع «همسانی» بین اقدامات اسرائیل و حماس وجود ندارد. 

او همچنین تأکید کرده که ایالات متحده آمریکا در برابر «تهدید‌ها علیه امنیت اسرائیل» در کنار این رژیم می‌ایستد.

آنتونی بلینکن هم در بیانیه‌ای مشابه تصمیم این دادگاه برای معادل فرض کردن اقدام حماس و اسرائیل را «شرم‌آور» توصیف کرد.

موضع سایر کشور‌های اروپایی

دیوید کامرون، وزیر امور خارجه انگلیس نیز روز سه‌شنبه به ابراز مخالفت با تصمیم این دادگاه پرداخت و گفت که صدور قرار بازداشت از سوی این دادگاه «کاملاً اشتباه» است. 

وی گفت: «حتی لحظه‌ای به این فکر نمی‌کنم که صدور قرار بازداشت کمکی به ما برای آزاد کردن گروگان‌ها یا رساندن کمک به غزه خواهد کرد. این اقدام به رسیدن به یک آتش‌بس پایدار هم کمک نخواهد کرد.»

وزیر خارجه انگلیس علاوه بر این با تکرار موضع آمریکا گفت: «برقراری همسانی اخلاقی بین سران حماس و سران اسرائیل که به صورت دموکراتیک انتخاب می‌شوند هم به نظرم کاملاً نادرست است.»

با وجود این، کشور‌های فرانسه، بلژیک و اسلوونی از تصمیم برای صدور قرار بازداشت علیه سران حماس و اسرائیل حمایت کرده‌اند. 

وزارت خارجه فرانسه در بیانیه‌ای گفت: «فرانسه از دیوان بین‌المللی دادگستری، استقلال آن و مصونیت آن در تمامی شرایط حمایت می‌کند.»

وزیر خارجه بلژیک هم در پیامی در شبکه ایکس گفت: «جنایت‌ها علیه غزه بایستی در بالاترین سطوح دنبال شوند.»

وزیر خارجه اسلوونی هم در شبکه ایکس گفته که از تصمیم دیوان بین‌المللی دادگستری حمایت می‌کند.

جنگ غزه بعد از عملیات حماس موسوم به «طوفان‌الاقصی» آغاز شده است. جنبش حماس هفتم اکتبر گذشته (۱۵ مهرماه) در پاسخ به بیش از هفت دهه اشغال فلسطین و نزدیک به دو دهه محاصره غزه و زندان و شکنجه هزاران فلسطینی «طوفان الاقصی» را آغاز کرد. 

این عملیات یکی از مرگبارترین حملات علیه این رژیم بود. نیرو‌های حماس در چند نقطه از حصار‌های مرزی به داخل اراضی اشغالی نفوذ کردند، به روستا‌ها یورش بردند و علاوه بر کشتن شمار زیادی از اسرائیلی‌ها، شماری از آنها را به اسارت گرفتند.

حکم دیوان بین‌المللی کیفری به چه معناست؟

گزارش‌ها حاکی است که حماس در حال حاضر بیش از ۱۳۰ اسرائیلی را در غزه نگهداری می‌کند. 

اسرائیل در پاسخ به طوفان‌الاقصی حملات سنگینی را علیه غزه آغاز کرد و این منطقه را تحت محاصره کامل قرار داد. آمار‌های وزارت بهداشت حماس نشان می‌دهد دست‌کم ۳۵۸۰۰ نفر در این حملات به شهادت رسیده‌اند که اکثر آنها را زنان و کودکان تشکیل می‌دهند.

پایگاه آکسیوس گزارش داده که رأی دیوان بین‌المللی دادگستری علیه سران اسرائیل و حماس بابت ارتکاب آنچه «جرائم جنگی» و «جنایت علیه بشریت» خوانده شده طی روز‌های آتی صادر خواهد شد. 

با وجود این، این پایگاه نوشته کسانی که علیه آنها قرار بازداشت صادر می‌شود بعید است که دستگیر شوند، زیرا اکثر قدرت‌های جهانی این دادگاه را به رسمیت نمی‌شناسند و دادگاه مذکور فاقد قدرت اجرایی است. 

بر خلاف سایر نهاد‌های قضایی، دیوان بین‌المللی کیفری فاقد نیروی پلیس یا هر نهاد اجرایی دیگر است و اجرای احکامش در زمینه بازداشت، مصادره دارایی و ... به تصمیم کشور‌های عضو بستگی دارد. 

اقدام دیوان بین‌المللی کیفری احتمالاً اثری نیز بر عملیات‌های نظامی اسرائیل در غزه نخواهند داشت، اما انزوای این رژیم در جهان را به دلیل اقداماتش در جنگ بیشتر از پیش خواهد کرد. 

فلسطین و ۱۲۳ کشور دیگر عضو دیوان بین‌المللی کیفری هستند، اما این دادگاه از سوی آمریکا، چین، روسیه و اسرائیل به رسمیت شناخته نشده است. 

دیوان بین‌المللی کیفری با دیوان بین‌المللی دادگستری تفاوت دارد. هر دو دادگاه در لاهه مستقر هستند، اما وظیفه دیوان بین‌المللی دادگستری رسیده به مناقشات بین کشور‌ها است. 

دیوان بین‌المللی دادگستری در حال حاضر مشغول رسیدگی به پرونده شکایت آفریقای جنوبی از اسرائیل بابت ارتکاب جنایت‌های نسل‌کشی در غزه است.

منبع: فارس