معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: با همت دولت سیزدهم برای نخستین بار برنامه احیای ۲۰ میلیون هکتار از مراتع کشور در دستور کار برنامه هفتم قرار گرفت.

حسن وحید با تاکید بر اینکه سازمان منابع طبیعی برای اینکه به سمت مشارکت عمومی برود نیاز به برنامه جامع در قالب طرح مردمی‌سازی منابع طبیعی دارد، اظهار داشت: نظام‌نامه، آیین‌نامه و دستورالعمل این طرح در حال تدوین و تنظیم قرار دارد.

وی افزود: این دستورالعمل در قالب طرح‌های چند منظوره منابع طبیعی در سامانه‌های عرفی با لحاظ مسائل اجتماعی، اقتصادی و اکولوژیکی اجرایی می‌شود.

وحید اضافه کرد: در این ارتباط شرح خدمات طرح‌های چند منظوره داده شده تا بهره‌برداران به جای نگاه علوفه محور به مراتع، سایر قابلیت‌های این عرصه‌ها از جمله گیاهان دارویی، گردشگری و هر اقدامی که درآمد داشته باشد و به سمت پایداری اکوسیستم برود مطرح است.

وی ادامه داد: سامانه‌های عرفی مراتع باید به عنوان یک بنگاه اقتصادی دیده شود و با توجه به مجوز‌های موجود تلاش می‌شود در قالب یک کار بهینه، منجسم و سخت با مشارکت مردم این موضوع انجام شود.

وحید سطح مراتع کشور را ۸۴ میلیون هکتار اعلام کرد و گفت: داشتن یک برنامه مدون قوی برای احیای این عرصه‌ها مستلزم مشارکت همه به خصوص بهره‌برداران است.

معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: هم‌اکنون ۵۰ میلیون هکتار از مراتع کشور به دلیل بهره‌برداری مفرط، خشکسالی، شخم و شیار، تغییر اقلیم و استفاده نکردن متوازن از توان سرزمین به مراتع ضعیف تبدیل شده و همین امر کشور را با مشکل فرسایش خاک، سیلاب، تخلیه سفره‌های زیرزمینی روبرو کرده است.

وحید کسری سفره‌های آب‌های زیرزمینی کشور را بیش از ۱۴۰ میلیارد مترمکعب اعلام کرد.

بیشتر بخوانید

• تولید ۱۰.۷ میلیون تن علوفه در مراتع کشور

وی رسیدن به این شرایط را ناشی از حرکت نکردن به سمت توسعه پایدار در سطح حوضه آبخیز و پرداختن به آمایش سیاسی به جای آمایش در حوضه آبخیز عنوان کرد.

وحید گفت: کاهش توان مراتع امروز موجب شده سطح اراضی بیابانی از حدود ۱۳تا ۱۴ میلیون به ۳۰ میلیون هکتار افزایش پیدا کند و کشور با ۱۴ میلیون هکتار کانون فرسایش بادی و مساله ریزگرد‌ها و گرد وغبار مواجه شود.

وی میزان فرسایش خاک را بیش از ۲ میلیارد مترمکعب معادل ۱۵.۴ تن در هکتار اعلام کرد و افزود: رعایت نکردن الگوی کشت و بهره‌برداری بیش از توان سرزمینی در سطح اراضی ملی و جنگلی از عوامل ایجاد فرسایش است.

به گفته وحید نگاه به عرصه‌های منابع طبیعی از جمله مراتع وجنگل‌ها از نگاه صرف بهره‌برداری به نگاهی چند منظوره تغییر کرده است.

وی تاکید کرد: با درایت دولت سیزدهم ۲۰ میلیون هکتار طرح آبخیز در برنامه هفتم توسعه تعریف شده است و توانمندی لازم در مجموعه بزرگ منابع طبیعی و آبخیزداری برای اجرای این برنامه وجود دارد.

وحید گفت: اجرای آبخیزداری در قالب مدیریت جامع در بخش‌های مختلف منابع طبیعی و کشاورزی نیازمند قانون است.

وی ادامه داد: در این ارتباط لایحه آبخیزداری تدوین و در کمیسیون زیربنایی در حال بحث است و تلاش می‌شود هرچه سریع‌تر این لایحه به مجلس برود.

وحید تاکید کرد: با توجه به ضرورت نیاز است دستگاه‌های اجرایی به خصوص وزارتخانه‌ها در بررسی لایحه آبخیزداری منافع ملی کشور را در نظر بگیرند و به جای بخشی‌نگری به سمت سلامت حوضه آبخیز (حوضه آبخیز بدون فرسایش و سیلاب) حرکت کرد.

وی کل سطح حوضه‌های کشور را ۱۲۵ میلیون هکتار عنوان کرد و گفت: در زمان حاضر در سطح ۳۱ تا ۳۲ میلیون هکتار از این حوضه‌ها عملیات آبخیز انجام شده و به طور تقریبی هنوز حدود ۹۰ میلیون هکتار باقی‌مانده است.

به گفته وحید، براساس توافق صورت گرفته با استانداری چهارمحال و بختیاری ایستگاه تولید بذر این استان به مساحت ۱۰۸ هکتار با توجه به شرایط خوبی که از لحاظ آب و خاک دارد به عنوان نخستین ایستگاه تولید بذرگیاهان دارویی در نظر گرفته می‌شود که به این صورت این ایستگاه بتواند بذر مورد نیاز استان و استان‌هایی که شرایط اکولوژیک یکسانی دارند را تامین کند.

گفتنی است؛ مساحت چهارمحال و بختیاری یک میلیون و ۶۴۰ هزار هکتار است که تا کنون مطالعات تفصیلی و اجرایی آبخیزداری در سطح ۸۳۰ هزار هکتار معادل ۵۱ درصد مساحت استان انجام شده است.

۸۲ درصد از مساحت چهارمحال و بختیاری را عرصه‌های منابع طبیعی تشکیل می‌دهد که ۲۰ درصد آن را جنگل و ۶۲ درصد آن را مراتع تشکیل می‌دهد.

منبع: خبرگزاری ایرنا چهارمحال و بختیاری