محمدرضا بهشتی منفرد فیلمساز، عکاس و عضو هیئت انتخاب بخش فیلمهای مستند درباره کیفیت آثار ارسالی به جشنواره فیلم اقوام ایرانی گفت: تعدادی از فیلمهایی که به جشنواره ارسال شد سطح پایینی داشتند، اما تعدادی نیز باکیفیت بودند و برای نمایش انتخاب شدند. خیلی از فیلمها نیز در سطح متوسط بودند و ازنظر فنی اختلاف کیفی چندانی با هم نداشتند. در این شرایط موضوع فیلمها میتوانست برای انتخاب نهایی تعیینکننده باشد. فیلمهای خیلی خوبی داشتیم که با خلاقیت با موضوع برخورد کرده بودند، اما به نسبت فیلمهای متوسط و ضعیف این نوع فیلمهای خلاقانه همیشه کمتر است.
او درباره موضوعاتی که بیشتر مورد توجه فیلمسازان قرار گرفته بود گفت: مسائل زیست بومی و محیط زیستی بسیار زیاد مورد توجه قرار گرفته بود و همچنین نمایش آداب و رسوم و آیین اقوام هم در فیلمها زیاد دیده میشد. در تعدادی از فیلمها نیز به مسائل اجتماعی که مختص یک منطقه و مرتبط با جغرافیای آن منطقه است پرداخته بودند، مانند فیلمهایی که درباره کولبرها داشتیم.
این فیلمساز با بیان این که برخی از فیلمها پژوهش خوبی نداشتند، افزود: در یک جشنواره موضوعی، تکنیک و مسائل فنی در مرحله بعدی انتخاب قرار دارد و ابتدا پژوهشی که در رابطه با یک موضوع انجام شده است مورد توجه قرار میگیرد. به همین دلیل در مرحله انتخاب آثار اگر فیلمی ازنظر تکنیکی چندان قوی نبود، اما نگاه خوبی به موضوع داشت، بیشتر مورد توجه ما قرار میگرفت. درمجموع پژوهش نامناسب و پرداخت سطحی به موضوع اقوام در تعدادی از فیلمهای متقاضی دیده میشد.
بهشتی منفرد درباره تأثیر فیلم مستند بر رفع مشکلات یک منطقه گفت: وقتی فیلمساز ویژگیهای یک منطقه یا مشکلی را نشان میدهد، بیننده با مسائلی که در آن منطقه اتفاق میافتد آشنا میشود، اما این که آیا با ساخت و نمایش این فیلم مشکلات و مسائل مردم آن منطقه حل میشود، در زمان تولید پروژه مشخص نیست. رسالت فیلم این است که هم مردم را در جریان مسائل یک منطقه قرار دهد و هم باعث شود مسئولان با دیدن آن در رفع مشکلات تلاش کنند. به نظرم این مسئله بیشتر به جشنوارههایی که این فیلمها را نمایش میدهند برمیگردد. اگر فیلمها برای کارشناسان و مسئولان مربوطه نمایش داده شود، شاید بتواند در رفع مشکلات مردم منطقه مؤثر باشد.
این فیلمساز افزود: قطعاً جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی باید با قدرت و کیفیت مناسب برگزار شود. اگر دعوت از فیلمسازان و جلب مخاطبان بهخوبی انجام شود و اهل فن و کسانی که دغدغه دارند از این جشنواره استقبال کنند و فیلمها را ببینند، نشاندهنده این است که برگزارکنندگان در کار خود موفق بودهاند. مهمترین مسئله در برگزاری یک جشنواره تداوم آن است و با برگزاری یک یا دو دوره هیچ اتفاق خاصی رخ نمیدهد. ما پیشازاین جشنوارههای خوبی داشتیم که پس از چند دوره تعطیل شدند، اما استمرار جشنواره میتواند تأثیرات عمیقتری روی موضوعات مدنظر داشته باشد. اگر یک جشنواره تداوم داشته باشد و در سطح کیفی خوبی برگزار شود میتواند در تولید فیلمهای مرتبط با آن موضوع خاص مفید واقع شود.
نخستین دوره جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی توسط موسسه فرهنگی هنری فصل هنر و بنیاد ایرانشناسی با شعار «اقوام، ریشه ایرانزمین»، ۲۶ تا ۳۰ اردیبهشت در تهران برگزار میشود.