اگر پای صحبت ایرانیان مهاجر به کانادا بنشینیم می‌بینیم که «انتظار طولانی برای رسیدن به خدمات درمانی» شکایت پرتکرار آنهاست؛ چه در موارد اورژانسی و چه در مورد ملاقات با پزشک متخصص به صورت غیراورژانسی. در این گزارش به این موضوع می‌پردازیم.

جوانی که برای مراجعه به متخصص از کانادا به ایران آمد

این بار ماجرا از یک توییت شروع شد. چند روز پیش یک جوان ایرانی ساکن کانادا در توییتی نوشت که ناچار شده برای درمان به ایران بیاید و «سیستم درمان مجانی کانادا نزدیک بود در سن ۲۴سالگی جونم رو بگیره!».

او نوشته بود کسی باور نمی‌کند که برای مراجعه به یک پزشک متخصص به ایران برگشته. اما ماجرا فقط به باور نکردن دیگران ختم نشد. حجم فشار غرب‌زده‌ها آن قدر زیاد بود که این جوان ناچار شد ساعتی بعد توییت خود را حذف کند.

اما عکس این توییت در شبکه‌های اجتماعی مختلف دست به دست می‌شد و مهاجران بیشتری به بیان تجربیات خود در این باره می‌پرداختند. به این ترتیب انتقادات زیادی که پیش از این نیز دربارهٔ نظام بهداشت و درمان کانادا وجود داشت، بار دیگر بر سر زبان‌ها افتاد و سر درددل خیلی‌ها را باز کرد.

تجربهٔ مهاجران ایرانی از خدمات پزشکی کانادا

یکی از کاربران منفی‌ترین نکته در کانادا را مربوط به سیستم درمانی آن دانست و نوشت کانادا «حتی با شهر‌های کوچک ایران قابل مقایسه نیست. نه به لحاظ تشخیص و نه روند درمان.».

کاربر دیگری با اشاره به زمان طولانی انتظار برای ویزیت توسط متخصص نوشت که پزشک عمومی کانادا او را به یک متخصص ارجاع داده و نوبت ویزیت را برای بیش از یک سال بعد تنظیم کرده است.

کاربر دیگری هم با طعنه به سیستم درمان رایگان کانادا، طولانی بودن زمان انتظار برای دریافت خدمات درمانی را به سخره گرفته و نوشته «سیستم پزشکی کانادا بهت صبر رو آموزش میده. باعث میشه بری دنبال راه‌حل و توانایی حل مسأله‌ات قوی میشه. باعث میشه برای مشکلت به کشور‌های دیگه سفر کنی و بهت فرصت میده دنیا رو بگردی. باعث تقویت باور‌های مذهبیت میشه، چون باید به دعا متوسل بشی؛ و همهٔ اینا مجانی هستن.»

خدمات اورژانسی درمانی در کانادا معنی ندارد

بررسی تجربیات مختلف نشان می‌دهد «انتظار طولانی برای رسیدن به خدمات درمانی» شکایت پرتکرار ایرانیان مهاجر کانادا است؛ چه در لایهٔ رسیدگی به موارد اورژانسی و چه در لایهٔ ملاقات با پزشک متخصص به صورت غیراورژانسی.

یکی از مهاجران می‌گوید خدمات اورژانسی درمانی را خیلی سریع دریافت کرده و خط قرمز کادر درمان کانادا «درد کشیدن» مراجعه‌کننده بوده است. با این حال تعداد بیشتری خلاف این موضوع را مطرح کرده‌اند.

یکی از کاربران توییتری در این باره نوشت «توی کانادا اگه می‌خواید زنده بمونید، سعی کنید هیچ وقت مریض اورژانسی نشید. هر درد غیرقابل تحملی مثل درد کلیه و آپاندیس واسه اورژانس بیمارستان یه جوکه و باید تا ۱۰ساعت با همون درد کشنده روی صندلی اتاق انتظار بشینید...». سایت‌های مشاورهٔ مهاجرت هم زمان انتظار در مراکز درمانی اورژانسی را از ۴ تا ۲۴ ساعت ذکر کرده‌اند.

یکی دیگر از ساکنان ایرانی کانادا در تجربه‌ای که از مراجعه به اورژانس بیمارستان کودکان در ونکوور برای سایت مشاورهٔ مهاجرتی «ویزا موندیال» فرستاده می‌گوید از زمانی که کودک را به خاطر ضربه به سر و خونریزی، برای بخیه زدن زخم به بیمارستان مخصوص کودکان رسانده‌اند تا زمانی که ویزیت کودک و بخیه زدن زخم او آغاز شود، ۸ ساعت طول کشیده است. در این زمان حتی افراد کافی برای پاسخگویی به سؤالات مراجعه‌کنندگان هم وجود نداشته‌اند.

مرگ ۱۷ هزار بیمار در صف انتظار درمان در کانادا

سایت کانادایی secondstreet در مقاله‌ای که دسامبر ۲۰۲۳ منتشر کرد خبر داد بیش از ۱۷ هزار بیمار که در سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ در انتظار جراحی یا اسکن تشخیصی بوده‌اند، جان خود را از دست داده‌اند که بیشترین میزان در ۵ سال اخیر محسوب می‌شود. البته در این مقاله آمده چندین سازمان بهداشتی، داده‌های ناقصی ارائه کرده‌اند و آمار واقعی مرگ‌ومیر بیماران در صف انتظار از سال ۲۰۱۸ بیش از ۳۱ هزار نفر بوده است. 

اگرچه بیشتر خدمات درمانی و پزشکی در کانادا رایگان است و بیمارستان‌ها تجهیزات پیشرفتهٔ پزشکی دارند، اما کمبود بیمارستان و پزشک متخصص و نیز محدود و بسیار گران بودن بیمه‌های خصوصی باعث ایجاد صف انتظار طولانی و حتی چندماهه برای ویزیت و اقدامات تشخیصی و درمانی شده است.

به طوری که بنا به گزارش سایت کانادایی secondstreet، در سال ۲۰۲۳ میانگین زمان انتظار بین ارجاع از یک پزشک عمومی تا دریافت درمان ۲۷.۷ هفته یعنی بیش از ۶ ماه بوده است.

مهاجرت پزشکی، سراب کانادایی

خدمات دندان‌پزشکی و چشم‌پزشکی در کانادا خارج از پوشش بیمه و جزو گران‌قیمت‌ترین خدمات پزشکی به شمار می‌رود. به طوری که بسیاری از ایرانیان مهاجر ترجیح می‌دهند برای دریافت این درمان‌ها به کشور خودشان برگردند.

به طور کلی هزینهٔ دارو و درمان در کانادا آن قدر سرسام‌آور است که یکی از پزشکان مهاجر توصیه می‌کند با توجه به تفاوت قوانین و زمان انتظار برای بیمه شدن در شهر‌های مختلف، مهاجران ریسک زندگی بدون بیمه، حتی به مدت چند هفته را هم به جان نخرند.

شاید مجموع این شرایط عده‌ای را به این نتیجه برساند که مهاجرت به کانادا به عنوان کادر درمان پزشکی، دندان‌پزشک یا... برایشان تجربه‌ای پرسود خواهد بود. اما تجربهٔ دیگر مهاجران از شرایط سخت پذیرش نشان می‌دهد ماجرا به این سادگی‌ها نیست.

بسیاری از پزشکان مهاجر ایرانی نمی‌توانند در سیستم درمانی کانادا مشغول به کار شوند و به ناچار برای گذران زندگی، به مشاغلی مثل رانندگی، کار در رستوران و... روی می‌آورند.

منبع: فارس