استان زنجان ۱.۳ درصد مساحت کل کشور را دارد و با داشتن ۸۴۵ هزار هکتار عرصه های مناسب کشاورزی، پنج درصد اراضی کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است.
۷۰ درصد اراضی کشاورزی استان زنجان دیمی است و از سال ۱۴۰۱ اجرای طرح جهش تولید در دیمزارهای استان کلید خورده است.
در این طرح از اراضی دیم موجود در سطح استان برای کشت محصولات مهم و استراتژیک نظیر گندم و جو، حبوبات و گیاهان دارویی در راستای کمک به تامین امنیت غذایی استفاده می شود.
یکی از اهداف دیگر در این طرح علاوه بر تامین امنیت غذایی و کمک به درآمدزایی روستاییان، صرفه جویی در منابع آبی زیرزمینی و بهره برداری مطلوب از آب های جاری و نزولات جوی است.
تولید ۲.۴۵ درصد مجموع تولیدات کشاورزی کشور در زنجان
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان گفت: سالانه سه میلیون و ۶۵ هزار تن محصولات زراعی، باغی و دامی در این استان تولید میشود که این میزان ۲.۴۵ درصد مجموع تولیدات این بخش در کشور است.
روحالله حسنی افزود: شمار بهره برداران کشاورزی در این استان بیش از ۱۰۰ هزار نفر است و سالانه ۲ میلیون و ۲۸۹ هزار تن انواع محصولات زراعی، ۵۸۰ هزار تن محصولات باغی، ۲۴۹ هزار تن فراورده های دامی و ۱۸ هزار تن آبزی در این استان تولید میشود.
حسنی گفت: فعالیتهای زراعی، باغی، گلخانهای و آبزیپروری این استان در ۸۳۹ هزار هکتار از اراضی کشاورزی انجام میشود.
وی با بیان اینکه شماری از محصولات کشاورزی تولیدی در زنجان علاوه بر تامین مصرف استان به دیگر استانهای کشور نیز صادر می شود، یادآور شد: زنجان در تولید محصول زیتون رتبه اول، سیر رتبه دوم، عدس رتبه سوم و لوبیا و فندق رتبه چهارم کشور را دارد.
حسنی با اشاره به چالش کم آبی در استان، گفت: با توجه به این موضوع، تجهیز زمین های کشاورزی به سیستم های نوین آبیاری و پرهیز از آبیاری سنتی ضروری است.
وی به پیگیری اقدامات زیرساختی از جمله توسعه سامانه های نوین آبیاری، تامین بذرهای ویژه با مصرف آبی کم و اصلاح شیوه های کشاورزی مثل نشاکاری در استان اشاره کرد و گفت: مواجه با چالش کم آبی یک موضوع فرابخشی و مرتبط به همه است و همه باید برای آن پای کار باشند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان از ادامه اجرای طرح جهش تولید در دیمزارهای زنجان در این استان خبر داد و گفت: هدف این طرح افزایش میزان تولید و تثبیت آن در واحد سطح است.
اکبر طیبی افزود: ۴۳۰ هزار هکتار از اراضی دیم استان تحت پوشش اجرای طرح جهش تولید قرار گرفته که از این میزان حدود ۳۰۰ هزار هکتار به کشت محصول راهبردی گندم اختصاص دارد و در مابقی اراضی یعنی ۱۳۰ هزار هکتار نیز کشت سایر محصولات دیمی از جمله نخود، عدس و علوفه های دیمی را دنبال می کنیم.
وی به لزوم حذف آیش در اراضی دیم اشاره کرد و گفت: این موضوع در راستای همان طرح جهش تولید در دیمزارهاست.
طیبی ادامه داد: حذف آیش در واقع تبدیل آیش زرد به سبز است که با کشت محصولات و حبوبات دیمی، افزایش بهره وری در واحد سطح و همچنین حفظ و صیانت از خاک نیز محقق می شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان با بیان اینکه زنجان استانی دیم خیز است، گفت:با اجرای طرح جهش تولید در دیمزارها، این اراضی زیر کشت محصولات مختلف از جمله گندم، جو، حبوبات، گیاهان علوفهای و نباتات رفته و حمایتهای ویژه نیز از کشاورزان در زمینه بیمه، تامین بذر و نهادهها و سایر اقدامات ترویجی از کشاورزان انجام می شود.
پایش مستمر سن گندم و آفات دیگر در مزارع استان
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان با بیان اینکه از اواخر سال گذشته آفت سن در ارتفاعات استان پایش می شود، گفت: در برخی مناطق مثل بخش افشار خدابنده با تخلیه کامل اماکن، مبارزه نیز در سطح مزارع گندم شروع شده است و در سایر مناطق نیز در صورت رسیدن وضعیت به شرایط مبارزه، عملیات مقابله با آفت انجام می شود.
مجید بلالی افزود: مرحله پوره سن، اوج خسارت وارده به محصول است و در این مرحله هر روز تاخیر در مقابله موجب کاهش چشمگیر کیفیت محصول و درآمد حاصل از آن می شود.
وی با تاکید بر اینکه گندمکاران باید تمام سعی، امکانات و ابزارهای موجود خود را برای مبارزه با این آفت به کار گیرند، خاطرنشان کرد: دستگاهها و سم پاش های مختلفی در روستاها، مناطق و برخی شرکتها برای این منظور وجود دارد.
بلالی گفت: متخصصان و کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی در مزارع حضور دارند و در نوبت صبح و عصر پایش جمعیت این آفت و اقدامات ترویجی و توصیه های سم پاشی مزارع مبتلا به این آفت را انجام می دهند.
وی با بیان اینکه شیوع آفت سن گندم با شرایط آب و هوایی و میزان بارندگی ها مرتبط است، افزود: سالانه ۸۰ تا ۹۰ درصد از گندمزارهای استان با درصد شیوع متفاوت دچار این آفت می شوند.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان به مبارزه با آفت ملخ در مزارع طارم نیز اشاره کرد و گفت: کنترل کانون های اولیه آغاز و تاکنون در سطح ۵۰۰ هکتار از مزارع طارم مقابله با آفت ملخ انجام شده است.