صنعت دفاعی ایران در سال ۱۴۰۲ نیز همچون سال‌های گذشته دستاورد‌ها و محصولات متنوع و موثری را در چهل و پنجمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران طراحی و تولید کرده است که هر کدام به نوبه خود نقش مهمی در حوزه رزمی ایفا خواهند کرد. به همین منظور، گروه سیاسی خبرگزاری فارس در روز‌های آینده هر کدام از این دستاورد‌ها را بازخوانی می‌کند.

دهمین گزارش از این مجموعه به بررسی و معرفی جدیدترین دستاورد‌های نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اختصاص دارد که ۲۸ آبان‌ماه سال گذشته در بازدید فرمانده معظم کل قوا به نمایش درآمد و در ادامه، ویژگی‌های آن را مطالعه می‌کنید.

آخرین روز‌های آبان‌ماه سال گذشته بود که فرمانده معظم کل قوا با حضور در دانشگاه علوم و فنون هوافضای عاشورا، به مدت یک ساعت و نیم از آخرین دستاورد‌های نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بازدید کردند.

در این بازدید، دستاورد‌های جدیدی همچون «موشک هایپرسونیک فتاح ۲»، سامانه پدافندی متحرک «مهران» و سامانه ارتقاء یافته «۹ دی» و همچنین؛ پهپاد «شاهد ۱۴۷» برای اولین‌بار به نمایش گذاشته شده بودند. البته برخی دستاورد‌های دیگر در این نمایشگاه وجود داشتند که به نوعی ارتقاء یافته سامانه‌های قبلی بودند و برخی دیگر نیز، برای نخستین‌بار مشاهده شدند.

آخرین بازدید فرمانده معظم کل قوا از نمایشگاه دستاورد‌های هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به ۱۰ سال قبل یعنی سال ۱۳۹۲ باز می‌گشت.

رونمایی از نسل جدید موشک هایپرسونیک فتاح

در بازدید فرمانده کل قوا از دستاورد‌های هوافضای سپاه، محصولات جدیدی به چشم می‌خورد. اولین محصول که رخ‌نمایی کرد، نسل دوم موشک هایپرسونیک فتاح با نام «فتاح ۲» بود.

«فتاح ۲» موشک هایپرسونیک (ابرفراصوت) با قابلیت گلاید است که در دسته تسلیحات هایپرسونیک HGV دسته‌بندی می‌شود. البته بر روی بدنه این موشک عبارت HCM که مخفف موشک کروز هایپرسونیک است، نوشته شده بود.

«فتاح ۲» دارای ۲ موتور است، موتور مرحله اول، موشک را به بیرون جو می‌رساند و موتور مرحله دوم که با سوخت مایع کار می‌کند، موشک را از بیرون جو با انجام مانور در ارتفاع پایین به سوی هدف هدایت می‌کند. این در حالی است که بنا بر گفته سردار حاجی‌زاده، «موشک فتاح ۱» در ارتفاع بالا مانور انجام می‌دهد.

رونمایی از نسل دوم فتاح در حالی انجام شد که اولین نسل از موشک فتاح ۱۶ خردادماه امسال به نمایش درآمده بود.

تفاوت‌هایی بین این دو نسل از موشک فتاح وجود دارد؛ نخست، برد موشک که در فتاح ۲ نسبت به فتاح ۱ افزایش ۱۰۰ کیلومتری را شاهد هستیم. یعنی برد فتاح ۲ به ۱۵۰۰ کیلومتری افزایش پیدا کرده است.

تنها ۴ کشور جهان از جمله جمهوری اسلامی ایران فناوری این نوع از تسلیحات هایپرسونیک را در اختیار دارند.

رخ‌نمایی شاهد ۱۴۷ در محضر فرمانده کل قوا

دستاورد جدید بعدی در بخشی از نمایشگاه مستقر شده بود که هنگام بازدید فرمانده کل قوا رخ‌نمایی کرد، عضوی جدید از خانواده شاهد با نام «شاهد ۱۴۷».

فاصله دو سر بال این پهپاد، ۲۶ متر است که می‌تواند خود را به ارتفاع ۶۰ هزار پا برساند و تا بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر را در محدوده شناسایی خود قرار بدهد.

ماموریت پیش‌بینی شده برای «شاهد ۱۴۷» حوزه اطلاعاتی است و امکان دید در ماورای افق را فراهم می‌کند.

مهران؛ یادآور مقاومت ملت ایران در دفاع مقدس

سامانه جدیدی دیگری که در محضر فرمانده کل قوا برای اولین‌بار به نمایش درآمد؛ سامانه پدافندی بردبلند مهران نام داشت.

نیروی هوافضای سپاه پاسداران با دستیابی به این سامانه، برد پدافندی خود را از ۲۰۰ کیلومتر در نسل جدید سوم خرداد به ۳۲۰ کیلومتر در سامانه مهران ارتقاء داده است.

سامانه پدافندی مهران به چهار موشک سوخت جامد با برد‌های ۲۰۰ و ۳۰۰ کیلومتر مجهز شده است که در پرتابگر‌های جعبه‌ای (کنیستر) قرار دارند. در کنار رونمایی از سامانه پدافندی مهران، یک فروند موشک «مهران-۱» نیز در کنار این سامانه دیده می‌شود.

سامانه مهران به رادار آرایه فازی و دوربین حرارتی برد بلند نیز تجهیز شده است.

این سامانه قادر است اهداف مورد نظر در دوردست همچون بمب‌افکن‌های دشمن، هواپیمای شناسایی آواکس را زمین‌گیر کند.

«مهران» اولین سامانه موشکی پدافندی با درجه آزادی مستقل در راستای ارتفاعی برای دو بازوی پرتابگر‌های خود است.

«۹ دی»، پرقدرت‌تر از گذشته وارد میدان شد

نسل جدید و ارتقاء یافته سامانه پدافندی «۹ دی» دیگر دستاورد جدیدی بود که در بازدید فرمانده کل قوا از نمایشگاه دستاورد‌های هوافضای سپاه به نمایش درآمد.

نسخه جدید که به نوعی نسل دوم این سامانه است، در چینش محفظه‌ها (کنیسترها) با نسل اول تفاوت دارد، در تصویر بالا دو نسل از سامانه ارتقاء یافته «۹ دی» مقایسه شده است.

این سامانه ارتقاء یافته به ۶ محفظه (کنیستر) پرتاب موشک برد کوتاه تا متوسط مجهز شده که در مقایسه با نسخه قبلی به تعدادی موشک جدید مجهز شده است.

در کنار سامانه پدافندی «۹ دی» ارتقاء یافته پنج فروند موشک به نمایش گذاشته شده است که یکی از آنها به جستجوگر اپتیکی مجهز شده و یک موشک با ابعاد کوچک‌تر نیز قرار دارد که به نظر می‌رسد برای پوشش برد‌ها و فاصله‌های کوتاه است. البته یکی‌دیگر از این موشک‌ها نیز با طراحی بال‌های میانی به نمایش درآمده است.

دست پُر هوافضای سپاه با «غزه»، «ابابیل» و «شاهد ۲۳۸»

در این نمایشگاه دستاورد‌های دیگر هوافضای سپاه اسداران انقلاب اسلامی نیز به نمایش درآمده است که در ادامه آنها را معرفی می‌کنیم.

پهپاد_غزه

پهپاد غزه (شاهد ۱۴۹) یک نوع پهپاد پهن‌پیکر ساخت نیروی هوافضای سپاه پاسداران است. طول این پهپاد ۱۰ متر، دهانه بال ۲۱ متر و ارتفاع آن نیز، ۴ متر است. بیشینه وزن برخاست این پهپاد، ۳۲۰۰ کیلوگرم، حداکثر وزن سوخت و محموله ۱۰۰۰ کیلوگرم (توانایی حمل ۵۰۰ کیلوگرم محموله) بوده و قدرت موتور آن، ۷۵۰ اسب بخار است. البته در ویدیوی بازدید فرمانده کل قوا گفته می‌شود که وزن این پهپاد ۳ و نیم تن است که به نظر می‌رسد در نمونه‌های جدید وزن این پهپاد افزایش داشته است.

آن طور که عنوان شده، بیشینه سرعت غزه، ۳۴۰ کیلومتر و سرعت کروز آن، ۲۰۰ کیلومتر عنوان شده که با مداومت پروازی ۲۴ ساعته وظیفه اجرای ماموریت‌های رزمی و مراقبتی را برعهده دارد.

همچنین؛ سقف پرواز عملیاتی غزه، ۳۵ هزار پا، حداکثر شعاع عملیاتی آن نیز، ۱۶۰۰ کیلومتر است. این پهپاد توانایی حمل رادار SAR و ۸ فروند بمب را داراست.

ابابیل‌های ایرانی؛ آماده آوارشدن بر سر دشمنان

دستاورد بعدی، موشک‌های برد کوتاه بالستیک ابابیل بود که به صورت دو فروندی در نمایشگاه حضور داشتند. به نظر می‌رسد، این دو نسل در دو نسل مجهز به جستجوگر اپتیکی زمینی و دریایی باشند.

این موشک زاویه‌زن و عمود پرتاب با برد ۸۶ کیلومتر و سَر جنگی ۴۵ کیلوگرمی برای اولین‌بار در نمایشگاه نمایشگاه ARMY ۲۰۲۳ روسیه به نمایش درآمد. طول ۳.۷ متری، وزن ۲۴۰ کیلوگرم و وزن سر جنگی ۴۵ کیلوگرمی از ویژگی‌های موشک ابابیل است.

نکته‌ای که درخصوص موشک ابابیل به نمایش درآمده در این نمایشگاه جلب توجه می‌کند، بالک کنترلی ۶ ضلعی است که در نسل جدید ابابیل به آن افزوده شده است.

«پاوه»؛ قاتل پرنده‌های راهبردی دشمنان

موشک کروز پاوه یکی دیگر از دستاورد‌های نیروی هوافضای سپاه بود که در این نمایشگاه حضور داشت. این موشک که برای اولین بار توسط سردار حاجی‌زاده در یک برنامه تلویزیونی معرفی شد، دارای برد «پاوه»، ۱۶۵۰ کیلومتری است و می‌تواند اهداف مورد نظر را از مسیر‌های پیچیده‌تر و حتی از سمت مخالف هدف قرار دهد.

این موشک دارای یک موتور سوخت جامد در نقش شتاب‌دهنده برای ایجاد سرعت اولیه است که پس از به‌کار افتادن موتور جت در موشک از بدنه جدا می‌شود. در ادامه، بال‌های موشک که روی بدنه و نه داخل آن جمع شده‌اند، باز می‌شوند و با میزان اندکی زاویه عقب برگشتگی (Sweepback) در لبه جلویی قرار می‌گیرند.

پهپاد شاهد ۲۳۸ و کیف تاکتیکی موشکی

یک نمونه از پهپاد جت شاهد ۱۳۶ با نام پهپاد شاهد ۲۳۸ با جستجوگر اپتیکی در دماغه نیز برای اولین به نمایش درآمده است.

کیف تاکتیکی شلیک و هدایت موشکی

یکی از این دستاوردها، یک کیف مخصوص هدایت و کنترل موشک است که طبق اظهارات سردار حاجی‌زاده می‌تواند ۱۰ فروند موشک را به طور همزمان شلیک کرده و کنترل و هدایت آنها را به طور همزمان برعهده بگیرد.

هوا فضای سپاه هم به پهپاد‌های سوییچ باید تجهیز شد

پهپاد‌های متنوع در کلاس سوییچ‌بلید، یک موشک الکتریکی با برد ۴۰ کیلومتری و مولتی‌روتور رهگیر برای شکار مولتی‌روتور‌ها بوسیله تور نیز از دیگر تجهیزات معرفی شده توسط سردار حاجی‌زاده به محضر مقام معظم فرماندهی کل قوا بودند.

ماهواره‌بر قائم ۱۰۰

ماهواره‌بر قائم ۱۰۰ و سه نسل از ماهواره‌های نور دستاورد‌های دیگری هستند که فرآیند فعالیت آن به محضر فرمانده کل قوا ارائه شد.

همچنین، موشک‌های خیبرشکن و «فتاح ۱»، انواع رادار‌های متحرک بشیر و قدس، سامانه‌های مقابله با ریزپرنده‌ها، پهپاد‌های شاهد ۱۷۱، شاهد ۱۲۹ و نسل جدید آن، شاهد ۱۳۹ و پهپاد غنیمتی گلوبال هاوک و همچنین، سامانه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی جزو دستاورد‌های به نمایش درآمده در این نمایشگاه هستند.

منبع: فارس