به مناسبت فرا رسیدن عید نوروز، آغاز سال جدید هجری شمسی ایرانی هر سال در مناطق گلگیت و بلتستان در مناطق شمالی پاکستان و همچنین در کویته، جعفرآباد، مکران و گوادر، چترال، پیشاور و پاراچنار و در برخی مناطق پنجاب، انواع جشنها و برنامههای سنتی برگزار میشود. این عید در مقایسه با سایر مناطق پاکستان در گلگیت-بلتستان در سطح گستردهای برگزار میشود که ریشه آن به اعتقادات شیعی بر میگردد.
برخی از مورخان شیعه این عید را بر اساس محاسبات شمسی به غدیر مرتبط دانستهاند که روزی است که امام علی علیه السلام به ولایت و امامت منصوب شدند؛ از این رو، در مناطق گلگیت، بلتستان، غذر، نگر، هونزا و پاراچنار که اکثریت مردم آن شیعیان اثناعشری و آقاخانی هستند، این روز با ارادت و شور مذهبی فراوان برگزار میشود. این جشن ایرانی الاصل در زمان سلطنت امپراتوران مغول به طور گستردهای در سطح رسمی در سراسر شبه قاره برگزار میشد.
علامه ابوالفضل، مؤلف کتاب"آئین اکبری"، در مورد مراسم جشن نوروز در دربار پادشاهان مغول مینویسد که در زمان شهنشاه اکبر، به مناسبت نوروز ۷ روز در شبه قاره جشن گرفته میشد. همچنین از دوره پادشاه جهانگیر تا شاه جهان در سطح بسیار گستردهای در این روز جشن گرفته میشد. اما در زمان حکومت انگلیس بر شبه قاره هند و پاکستان، مانند زبان و ادب فارسی، این عید نیز کم رنگ شد. اهل سنت به دلیل ارتباط عید نوروز با شیعیان و ایرانیان از آن فاصله گرفتند. هنگامی که در قرن چهاردهم میلادی نور اسلام توسط مبلغان ایرانی در گیلگیت و بلتستان منتشر شد، جشن نوروز همراه با بسیاری از آیینهای فرهنگی ایرانی در اینجا معرفی شد. از آن زمان، این جشن در این منطقه به شکل با شکوهی برگزار میشود.
به مناسبت عید نوروز، سفرهها با انواع غذاهای سنتی خوشمزه در خانهها تزیین میشود. لباسهای نو مخصوص این روز تهیه میشود و مردم با لباس نو برای دید و بازدید عید به خانه یکدیگر میروند. در این روز استفاده از حنا روی دستها و عطر بر لباس برای دختران مناطق آغاخانی (شیعیان شش امامی) امری ضروری است.
از آداب ویژه این روز در مناطق شمال پاکستان میتوان به اهدای تخم مرغ رنگی به کودکان کوچک به عنوان عیدی، رفتن به خانه اقوام برای عیدی گرفتن و بازی چوگان اشاره کرد. در گلگیت و بلتستان از زمانهای قدیم به مناسبت عید نوروز تخم مرغ رنگ کرده به عنوان عیدی به کودکان کوچک داده میشد. این روز مسابقات تخم مرغ شکنی بین کودکان، رسم بازی چوگان، و در برخی از مناطق مسابقات تیراندازی و نیزه بازی نیز رایج بود.
بررسی تاریخچه گلگیت، بلتستان و چترال نشان میدهد که در دوره قدیم نوروز در سطح دولتی در این مناطق برگزار میشد. در این روز حاکمان محلی برای تماشای مراسم عید در بین مردم حضور پیدا میکردند و به شرکتکنندگان مسابقات جوایز برجسته نیز اهدا میکردند. در برخی از مناطق شمالی پاکستان هم مرز چین و افغانستان، در این روز محافل رقص و موسیقی برپا میشد.
تبریک بلاول بوتو زرداری به مناسبت فرا رسید نوروز ۱۴۰۳
بلاول بوتو زرداری، رئیس حزب مردم پاکستان، تبریک صمیمانه خود را به مناسبت فرا رسیدن نوروز ۱۴۰۳ شمسی به همه مردم پاکستان و جوامعی که نوروز را در سراسر جهان از جمله پاکستان جشن میگیرند، ارسال کرده است. بر اساس بیانیه صادر شده از سوی دفتر مرکزی حزب مردم، بلاول بوتو، در پیام خود، نوروز را نماد تجدید امید و وحدت مردم اعلام کرد.
وی گفت که در این روز فرخنده به همه پاکستانیها از جمله جامعه زرتشتی که این عید را با شور و شوق جشن میگیرند، از صمیم قلب تبریک میگویم. وی در این پیام از نقش مهم جامعه زرتشتیان پاکستانی در پیشرفت اقتصاد و فرهنگ کشور قدردانی کرد.
گفتنی است عید نوروز علاوه بر ایران در کشورهای عراق، آذربایجان، ترکیه، افغانستان، تاجیکستان، قزاقستان، قرقیزستان، ترکمنستان و ازبکستان نیز جشن گرفته میشود.
منبع: تسنیم