در حالی که بسیاری از چهره‌ها و نمایندگان کنست این روز‌ها به نسل‌کشی وحشیانه رژیم صهیونیستی اعتراض دارند این رژیم همچنان به اعمال وحشیانه خود در نوار غزه ادامه می‌دهد. در روز‌های گذشته «ایمن عوده»، نماینده عرب تبار کنست رژیم صهیونیستی در جلسه‌ای با اشاره به جنایات ارتش رژیم صهیونیستی در غزه گفت: ارتش اسرائیل در حال نسل‌کشی در غزه است و کودکان فلسطینی را با گرسنگی به قتل می‌رساند. بسیاری از تحلیلگران این روز‌ها معتقدند اسرائیل بدون توجه به اعتراضات جهانی در حال تشدید اعمال غیرانسانی خود است و آمریکا و بسیاری از متحدانش هم در این راستا با سکوت خود این رژیم را همراهی می‌کنند.

 در همین راستا باشگاه خبرنگاران جوان برای بررسی اوضاع این روز‌ها در غزه مصاحبه‌ای ترتیب داده با «عدنان محمودوویچ»، نویسنده بوسنیایی که در ذیل مشروح آن را می‌خوانید.

-آیا نسل‌کشی فعلی مردم غزه نمونه دیگری هم در تاریخ دارد؟

عدنان محمودوویچ: بوسنیایی‌ها تجربه نسل‌کشی را دارند. نه فقط نشانه‌های آمدنش. نه فقط این واقعیت که اتفاق می‌افتد. اما این پدیده عجیب را که ما آن را "نسل‌کشی شرودینگر" می‌نامیم: یعنی تمجید و انکار همزمان نسل‌کشی. همیشه نمایش بی رحمانه‌ای بین نسبی سازی سیستماتیک صلاحیت قانونی نسل‌کشی و پیگیری مستمر سیاست نسل‌کشی و نتایج آن در تاریخ وجود دارد.

با وجود احکام صادره از سوی دادگاه کیفری بین المللی برای یوگسلاوی سابق (ICTY)، ما هنوز در مسیر خود به راه اشتباهی می‌رویم. جمهوری صربستان که از نظر قومی پاکسازی شده است، هنوز به عنوان نماد پیروزی پروژه نسل‌کشی صرب‌ها پابرجاست. تاریخ بوسنی بیهودگی شعار «دیگر هرگز» را نشان داده است و غزه اکنون آن را تأیید می‌کند. نسل‌کشی مردم من با همان لفاظی‌هایی همراه بود که مقامات اسرائیلی اکنون از آن حمایت می‌کنند: آنها ادعا می‌کنند که ارتش نسل‌کشی تنها چیزی است که بین اروپا و "بربر‌های مسلمان" قرار دارد.

در مقابل، بوسنیایی‌ها انکار نسل‌کشی را در حالی تجربه می‌کنند که بیشتر ما، بازماندگان، هنوز زنده هستیم. گرگوری استانتون، محقق نسل‌کشی، می‌گوید که نسل‌کشی ۱۰ مرحله دارد که آخرین مرحله انکار است، اما ما به طور موثر مرحله یازدهم را تجربه می‌کنیم: تجلیل و پیروزی.

افرادی هستند که نه تنها منابع خود را برای تجدیدنظرطلبی تاریخی نسل‌کشی که در دهه ۱۹۹۰ مرتکب شدند سرمایه گذاری می‌کنند، بلکه عملاً تهدید به تکرار آن می‌کنند. آنها اغلب می‌گویند "راه حل نهایی" بوسنیایی به درستی نهایی نشده است. در شهر من، بانیا لوکا، پایتخت اداری جمهوری صربسکا، می‌توانید تی شرت‌هایی با چهره جنایتکاران جنگی رادوان کاراجیچ، راتکو ملادیچ، بیلیانا پلاوشیچ و اسلوبودان میلوشویچ خریداری کنید. 

-تحلیل شما از وضعیت فعلی غزه و سیاست‌های نتانیاهو چیست؟ 

عدنان محمودوویچ: در مورد حمله اسرائیل به غزه، که دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) قبلاً آن را یک نسل‌کشی محتمل توصیف کرده است، در حالی که هنوز ادامه دارد، شاهد انکار در میان سیاستمداران و مبلغان اسرائیلی هستیم. در کشور‌های غربی با تاریخچه نسل‌کشی‌های وحشتناک، به ویژه آلمان، انکار بیشتری وجود دارد.

دولت‌ها و رسانه‌های غربی درگیر پوشش سیستماتیک جنایات جنگی اسرائیل و قلدری کسانی هستند که سعی در افشای آنها دارند. قوانینی در کوتاه مدت پیشنهاد می‌شود که هدف آن جرم انگاری آزادی بیان و انتقاد از اسرائیل است. در عین حال تجلیل از این نسل‌کشی به صورت لحظه‌ای در شبکه‌های اجتماعی پخش می‌شود. اکانت‌هایی با هزاران دنبال کننده تصاویری از نظامیان اسرائیلی در حال ارتکاب جنایات جنگی را منتشر می‌کنند. مردم حتی برای بی اعتبار کردن محتوا هم اعتبار می‌خواهند. در نگاه غرب فلسطینی‌ها به حدی از انسانیت خارج شده اند که جلادان آنها عمیقاً متقاعد شده اند که اعمال خشونت آمیز آنها نه تنها از نظر اخلاقی موجه است، بلکه شرافتمندانه است و آنها باید به "کار خوب" خود افتخار کنند.

مقامات صرب کار‌های زیادی برای پنهان کردن اردوگاه‌های کار اجباری از خبرنگاران خارجی انجام دادند. آنها سعی کردند قتل عام را بپوشانند و گور‌های دسته جمعی را چندین بار جابجا کردند. در مقابل، غرور نظامیان اسرائیلی آنها را به تولید تصاویر و ویدئو‌های بی شماری از کار خود سوق می‌دهد: پیام‌های دوست داشتنی برای عزیزان از مکان‌های تخریب، تمسخر همه چیز فلسطینی، تکرار غرورآفرین گفتمان نسل‌کشی. فیلسوف فرانسوی ژان بودریار درست می‌گفت: ما انسان‌های پست مدرن می‌خواهیم هر کاری که انجام می‌دهیم خودمان را در دنیا پخش کنیم. من تعجب نمی‌کنم که ارتش اسرائیل جنایات جنگی خود را پخش می‌کند.

ما فکر می‌کنیم که در زمان دیگری زندگی می‌کنیم، اما دولت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل به دنیا نشان داده است که قوانین قدیمی همچنان اعمال می‌شوند. اگرچه یووال نوح هراری، مورخ اسرائیلی درست می‌گوید که از زمان جنگ جهانی دوم، افراد کمتری در جنگ‌ها کشته شده‌اند، اسرائیل همچنان این واقعیت را تأیید می‌کند که ملت‌ها از طریق خشونت ساخته شده‌اند.

در غزه، نظم جهانی قدیمی با انتقام بازگشت در حال رخ دادن است. قدرت‌های غربی دقیقاً برعکس عمل می‌کنند که با روح تمدنی که به آن افتخار کرده‌اند عمل می‌کنند. آنها متجاوز را مسلح کرده اند و به کشتار بی رویه غیرنظامیان، گرسنگی و فرهنگ کشی آنها کمک کرده اند. آنها رسانه‌ها را تشویق کردند که قربانیان را غیرانسانی جلوه دهند و جنایات را بپوشانند؛ و در نهایت علی رغم حکم صریح دیوان بین المللی دادگستری، کمک‌ها را قطع کردند.

در اینجا یادآور می‌شویم که حتی قاضی اسرائیلی در جلسه استماع ICJ درباره غزه به ارائه کمک‌های بشردوستانه به غیرنظامیان فلسطینی رای مثبت داد. علیرغم تلاش سرسام آور رسانه‌های غربی برای سرکوب اطلاعات، تغییر قابل توجهی در افکار عمومی در غرب رخ داده است. این بدان معناست که زمان بندی برای اسرائیل بد است. نتانیاهو و اسلافش باید دهه‌ها پیش پروژه نسل‌کشی خود را به پایان می‌رساندند.

در آن زمان، راه‌های کمتری برای آشکار شدن حقیقت وجود داشت. اماکن از نظر قومی پاکسازی شدند و گور‌های دسته جمعی در زیر پارکینگ‌ها دفن شدند. همانطور که مصاحبه شوندگان اسرائیلی در یک فیلم مستند در سال ۲۰۲۲ درباره کشتار در روستای فلسطینی تنتوره به صراحت بیان کردند، آنها از آن فرار کردند، زیرا کسی تماشا نمی‌کرد. اما مردم در سراسر جهان اکنون تماشا می‌کنند و هیچ بهانه‌ای برای جلوگیری از آن وجود ندارد. تاریخ نشان می‌دهد زمانی که یک نسل‌کشی اتفاق می‌افتد، دیگر بازگشتی وجود ندارد. بسیاری از کشور‌های سراسر آسیا و آفریقا مفقود شده اند. آنها هرگز برنخواهند گشت.

قوانین ملت سازی مانند آنتروپی هستند. جاده یک طرفه است. ما بوسنیایی‌ها این را به خوبی می‌دانیم. علیرغم تمام محکومیت‌های جنایتکاران جنگی، مقامات جمهوری صربسکا هنوز از هدیه‌ای که به آنها داده شده لذت می‌برند: نیمی از بوسنی، خوب و تمیز. تهدیدات جدایی و الحاق به صربستان ادامه دارد. رویای صربستان بزرگ در افق است. صربستان بزرگ در اتحادیه اروپا شاید حتی در ناتو.

هیچ روند صلحی هرگز سرزمین‌ها را پس نمی‌گیرد و بوسنی و هرزگوین را به عنوان یک کشور چند قومی با حقوق برابر برای همه شهروندان بازآفرینی نمی‌کند. بوسنی یک قومیت باقی می‌ماند که در آن سه قومیت حکومت می‌کنند و سایر قوم‌ها مانند یهودیان و روم‌ها از حقوق سیاسی برابری برخوردار نیستند.

ما می‌بینیم که اسرائیلی‌ها رویای اسرائیل بزرگ را می‌بینند. اگر جهان - هر چه که باشد - به اسرائیل اجازه دهد غزه را بگیرد، هرگز به فلسطینی‌ها باز نخواهد گشت حتی اگر دیوان بین المللی دادگستری همه جنایتکاران جنگی را محکوم کند. ممکن است عدالت نمادین برای برخی وجود داشته باشد، اما در عمل، این یک ضایعه جبران ناپذیر خواهد بود که بی‌پایان در کتاب‌های تاریخ مورد بحث قرار می‌گیرد. اما آنچه امروز مهمتر از همه به نظر می‌رسد مقاومت باورنکردنی است که مردم غزه دارند از خود نشان می‌دهند.

عدنان محمودوویچ از بوسنی به عنوان پناهنده جنگی در دهه ۱۹۹۰ به سوئد آمد. او دانشیار دانشگاه استکهلم در رشته ادبیات و نویسندگی خلاق است. او پنج تک نگاری و ویرایش مجلد در مطالعات پسااستعماری، ادبیات جهان و مطالعات طنز منتشر کرد. کتاب‌های داستانی او عبارتند از: نازک‌تر از مو، زیر پای مادران، و چگونه خوب باشیم و منصف بمانیم.