در هفتاد و یکمین نشست شصت و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۲۳ فوریه سال ۲۰۱۰ میلادی (۴ اسفند ۱۳۸۸) در مقر این سازمان در نیویورک، قطعنامه ۲۵۳/۶۴ به ابتکار جمهوری اسلامی ایران و ۱۱ کشور حوزه نوروز به تصویب رسید.
این قطعنامه ۲۱ مارس هر سال مطابق با اول فروردین را به عنوان روز بین المللی نوروز به رسمیت شناخته و از کشورهای عضو این سازمان خواسته است برای ارتقای آگاهی درخصوص نوروز، تلاش و برای بزرگداشت این روز، آیینهای سالانه برگزار کنند.
در این قطعنامه تصریح شده است: نوروز به عنوان آغاز سال نو توسط بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان جشن گرفته میشود و بیش از سه هزار سال است که مردم مناطق بالکان، دریای سیاه، قفقاز، آسیای مرکزی، خاورمیانه و سایر مناطق این روز را گرامی میدارند.
این قطعنامه میگوید: نوروز به عنوان مظهر وحدت میراث فرهنگی و سنتهای چندین سدهای، نقش بسزایی در تقویت روابط انسانی بر اساس احترام متقابل و آرمانهای صلح و حسن همجواری ایفا میکند.
پیشتر سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) نوروز را در فهرست میراث فرهنگی معنوی بشر قرار داده بود.
کشورهای حوزه نوروز شامل ۱۲ کشور جمهوری اسلامی ایران، جمهوری آذربایجان، ازبکستان، افغانستان، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ترکیه، عراق، قرقیزستان، قزاقستان و هند هستند.
امسال نیز به همت نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل، این مراسم روز چهارشنبه به وقت محلی برابر با اول فروردین ۱۴۰۳ (۲۰ مارس ۲۰۲۴) در مقر این نهاد بین المللی برگزار شد و امیرسعید ایروانی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل میزبان همتایان خود از کشورهای مختلف و نیز دنیس فرانسیس رئیس مجمع عمومی سازمان ملل و نماینده یونسکو بود.
مراسم گرامیداشت روز جهانی نوروز، امسال در محل شورای قیمومیت سازمان ملل برگزار شد که سفره هفت سین نمایندگی ایران، خودنمایی میکرد و هر یک از کشورها نیز با افزودن نمادی از فرهنگ خود بر غنای این سفره افزودند.
مراسم امسال روز جهانی نوروز، مصادف با ماه مبارک رمضان بود و مورد استقبال سفرا و معاونان نمایندگیهای سایر کشورها قرار گرفت.
سفرا و دیپلماتها نیز در مراسم امسال بر خلاف سالهای قبل که در ابتدای مراسم عکس یادگاری میگرفتند، در پایان مراسم، در قاب تصویر، عکسی دسته جمعی دیگری را ثبت کردند.
اجرای موسیقی زنده و نیز کلیپی از نمادها و آیین نوروز در ۱۲ کشوری که این عید را جشن میگیرند از دیگر برنامههای امسال بود.
امیرسعید ایروانی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل نیز ضمن خوشامدگویی به میهمانان گفت: نوروز، همزمان با آغاز بهار و سال جدید خورشیدی و همگام با تولد دوباره طبیعت، همه و همه انسانها را به تجدید حیات و شادابی جسم و جان فرا میخواند.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل نیز در سخنان کوتاهی گفت: نوروز الهام بخش عشق، آرامش و شادی است و نویدبخش فصل جدیدی از امید برای رفاه و بهروزی است.
ارشدترین دیپلمات جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل گفت: بیایید در این روز، عشق، ایمان و مراقبت از یکدیگر را تجدید کنیم. باشد که این نوروز و بسیاری از نوروزهای آینده ما را به دنیایی به مراتب بهتر، در هماهنگی، صلح و به سوی نور هدایت کند.
ایروانی تصریح کرد: نوروز، احیای طبیعت که هزاران سال است جشن گرفته شده است، رویدادی است که صدها میلیون نفر در آسیا، خاورمیانه، قفقاز، آسیای مرکزی، بالکان، حوضه دریای سیاه و بسیاری از مناطق دیگر جهان به اشتراک گذاشته اند.
سفیر ایران در سازمان ملل گفت: نوروز ارزشهای واقعی انسانی، صلح، همبستگی، همدلی و دوستی بین نسلها و درون خانوادهها را ترویج میکند. به ویژه با استناد به کنوانسیون سال ۲۰۰۳ برای حفاظت از میراث فرهنگی، نوروز در سال ۲۰۰۹ ثبت شد و در سال ۲۰۱۶ به ابتکار مشترک فوق در فهرست نمایندگی کشورهای ذکر شده میراث فرهنگی ناملموس بشریت تمدید شد.
ایروانی ادامه داد: همچنین لازم به ذکر است که قطعنامه A/RES/64/253 UNGA از تلاشهای کشورهای عضوی که نوروز در آنها جشن گرفته میشود برای حفظ و توسعه فرهنگ و سنتهای مرتبط با نوروز استقبال میکند.
نماینده دائم ایران در سازمان ملل گفت: نوروز همانطور که در فهرست میراث فرهنگی ناملموس بشریت به ابتکار مشترک ایران و ۱۱ کشور منطقه ما ثبت شده است، به عنوان زبان مشترک بسیاری از مردم از کشورها و اقوام مختلف عمل میکند و ارزشهای واقعی انسانی، صلح، همبستگی و همدلی و دوستی را ترویج میکند. نوروز مظهر وحدت میراث فرهنگی است. این سنت نقش بسزایی در تحکیم پیوندهای بین مردم بر اساس آرمانهای همزیستی و حسن همجواری دارد. سنتی که محدود به مرزها نیست.
آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد در پیام ویدئویی خود به مناسبت عید نوروز با تبریک سال ۱۴۰۳ هجری شمسی گفت: دوستان عزیز، نوروز جشن پیدایش و آغازی جدید است. آغاز سال نو، فرا رسیدن بهار و تولد دوباره طبیعت. این جشن، میلیون نفر را از نسلها و ملتهای مختلف گردهم میآورد. در این دوران چالش برانگیز، نوروز، گفتگو، حسن همجواری (همسایگی) و آشتی را ترویج میکند.
دبیر کل سازمان ملل افزود: این جشن، اهداف و ارزشهای سازمان ملل متحد، حقوق بشر و کرامت انسانی را تقویت میکند. پس بیایید همه با روحیه نوروزی هدایت شویم. بیایید این قدرت را پیدا کنیم که اختلافها را حل کنیم، وحدت را تقویت کنیم و از هم حمایت کنیم.
گوترش اضافه کرد: بگذارید طلوع بهار، بذرهای جدیدی از امید را در قلب ما بپروراند. امید به اینکه بتوانیم به عنوان یک خانواده انسانی به سمت آیندهای روشنتر حرکت کنیم. بهترینها را برای همه کسانی که نوروز را جشن میگیرند، آرزو میکنم. امیدوارم که صلح و آرامش، سلامتی و شادی را برای همه به ارمغان بیاورد.
سفرا و نمایندگان ۱۱ کشور نوروز، رئیس مجمع عمومی سازمان ملل و نماینده یونسکو نیز در سخنان کوتاهی با تبریک نوروز و آغاز بهار بر ترویج صلح و همبستگی در میان ملتها و دولتها تاکید کردند.
نوروز، نخستین بار در سال ۲۰۰۹ به ابتکار ایران و با همراهی و مشارکت آذربایجان، ترکیه، هند، پاکستان، ازبکستان و قرقیزستان به عنوان یکی از بزرگترین و کهنترین میراثهای ناملموس بشری در فهرست میراث ناملموس بشریت به ثبت رسید که متعاقب آن در سال ۲۰۱۶ پنج کشور افغانستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قزاقستان و عراق نیز به آن پیوستند و تعداد اعضای آن به ۱۲ کشور رسید.