حجت‌الاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی درمورد علت نام کریم برای امام حسن (ع) بیان کرد: هر کدام از نور چهارده معصوم علیهم‌السلام به عنوان انسان کامل دارای ویژگی‌هایی بودند که بیان هر کدام از آن صفات نیاز به هزاران ساعت تحقیق و پژوهش مفصل دارد، من جمله وجود نازنین حضرت امام حسن مجتبی (ع). اولین و مهم‌ترین ویژگی که در وجود این امام همام (ع) تبلور داشت و دارد و همه امام مجتبی را به این صفت می‌شناسند، کریم اهل بیت است.

آیا تا به حال از خود سوال کرده اید که چرا با اینکه همه اهل بیت دارای صفت کرامت بودند ولی به امام مجتبی کریم اهل البیت می‌گویند؟

این کارشناس مذهبی گفت: امام حسن مجتبی (ع) توسط هیچ کدام از اهل بیت به این صفت ملقب نشده اند و یا به قول اصولییون این نامگذاری تعیینی نیست.

خوب پس این لقب برای امام مجتبی از کجا آمده است؟

برای اینکه متوجه جواب شویم بگذارید برایتان یک مثال بزنم. در همه محله‌های ما مغازه بقالی یا سوپری وجود دارد، اما وقتی ما میخواهیم خرید کنیم به هر مغازه‌ای نمیرویم بلکه به مغازه‌ای می‌رویم که با انصاف‌تر از دیگران است و هوای مشتری خود را دارد. خوب این آقای بقال چگونه به انصاف معروف شد؟

اول چند نفر مشتریش شدند و از او خرید کردند و دیدند و فهمیدند که زیاد روی جنس نمیکشد، مثلا در وزن کردن جنسی کمی بخشش هم میکند و. این عمل او همه جا پخش شد لذا او در محل به کاسب با انصاف معروف شده و به مرور زمان همه او را به انصاف میشناسند. در اینجا کسی برای او نامی انتخاب ننموده بلکه به قول آقایان اصولی این وضع تعینی است یعنی کثرت استعمال مردم و خواندن مردم او را به این نام او را به این نام شهره کرد.

حجت‌الاسلام یعقوبی گیلانی تصریح کرد: صفت کرامت و کریم بودن امام حسن مجتبی (ع) هم این‌گونه است. یعنی ائمّه‌ی قبلی نفرمودند او کریم است، بلکه آن‌قدر این کرامت در مدینه توسّط مردم تجربه شد، آن‌قدر تجربه شد، آن‌قدر کرامت دیدند، به او کریم اهل البیت گفتند.

معنای کریم

آنانی که ادبیات عرب خوانده اند خوب می‌دانند که کریم بر وزن فعیل و صفت مشبهه است و دلالت بر ثبوت دارد یعنی یک لحظه حضرت دست از کرم و بخشش بر نمی‌داشتند که هیچ، الان هم یک لحظه دست از کرم و بخشش بر نمی‌دارند، چون ما امام را حی می‌دانیم و قائل به ممات امام نیستیم. 

تا اینجا کریم بودن حضرت اثبات شد، اما آنچه کریم بودن حضرت را به اوج خود می‌رساند این است که بفهمیم حضرت در کدام منطقه جغرافیایی و در میان چه مردمی معروف به این لقب شد.

او گفت: امام (ع) در چه شهری معروف به کریم شدند؟

 امام مجتبی دقیقا در جایی به لقب کریم معروف شدند که مردم آن دیار یعنی مدینه متأسّفانه از محبّین اهل بیت نبودند و آزمایششان را در حب اهل بیت پس داده و مردود شده بودند.

عزیزان یک موقع انسان جایی انفاق و بخشش میکند که اکثر مردم آن شهر و دیار او را دوست دارند و روی حرفهایش حرفی نمی‌زنند و به حمایت از او بر میخیزند و فریاد تشکرشان رو به افلاک است. اما امام مجتبی در شهری و محلی ملقب به کریم شد که طرح کودتای غصب خلافت و هتک حرمت خاندان وحی در آن ریخته شده بود و مردمش اهل بیت را به هر نحوی آزار داده بودند.

اعتراف مروان

این کارشناس مذهبی مطرح کرد: از همه اینها عجیب‌تر این است که در احوالات و اعترافات مروان بن حکم دشمن قسم خورده و درجه یک اهل بیت و کسی که یک لحظه با امیرالمومنین بیعت نکرده و حتی در جنگ صفین مقابل حضرت امیر قرار گرفته، آورده اند که او درباره کریم بودن امام حسن میگفت:

 «هذا أسخی العرب»

 حسن با سخاوتمندترین مرد عرب است. 

بعضی از فراز‌های زندگی امام مجتبی عقل و هوش را از سر هر انسانی چه مسلمان و چه کافر می‌برد، بخصوص آنجا که در تاریخ داریم که ایشان در طول عمر شریف و با برکتشان دو بار تمام اموال و دارایی خود را در راه خدا خرج کرده و سه بار ثروتشان را به دو نیم تقسیم نموده، نصف آن را برای خود نگه داشته و نصف دیگر را در راه خدا بخشیدند. 

فکر کردن روی این قضیه هم سخت است، چه برسد به انجام دادنش. دو بار همه‌ی اموالش را میان مردم چنین شهری تقسیم و بخشش نمود.

ما سِوی شد سائلِ دستِ کریم

هستی ما هست از هستِ کریم

نیمه‌ی ماه خدا حس می‌کنم

بر سر خود گرمی دست کریم

درسی که امام به ما آموخت

حجت‌الاسلام یعقوبی گیلانی ادامه داد: امام با این بخشش خودشان میخواهند به شیعیان خود درس بزرگی بدهند به این معنا که‌ای شیعیان و پیروانم، اگر میخواهید جا پای جای من قدم بگذارید این را بدانید که بخشش و کرم به کسی که به تو خوبی میکند و از تو اطاعت میکنند که کار بزرگی نیست، اما آنچه که بزرگ و از مکارم اخلاق است، این می‌باشد که دل کسانی را تسخیر کنی که علیه تو هستند. 

پیروی از امام

این کارشناس مذهبی افزود: امروز اگر کسی میخواهد دل کریم اهل بیت را به دست بیاورد و در این ماه رحمت کار کریمانه‌ای انجام دهد، می‌تواند چند کار مهم انجام دهد، من جمله اینکه اگر با یکی از اقوامش قهر است و سال‌ها با او معاشرت ندارد به عشق کریم اهل بیت با او آشتی نماید و آن فامیل خود را به سفره افطاری در منزلش دعوت نماید تا نشان دهد که پیرو واقعی کریم اهل بیت است و یا اینکه سری به خانه اقوامی بزند که دارای فرزند یتیم هستند و برای ایشان هدیه‌ای و یا مقداری از مایحتاج زندگی را فراهم کند. ان شالله با تکرار این امور کم کم وجود ماهم رنگ و بوی کرامت خواهد گرفت.