زنجان یکی از استان‌های تاریخی ایران است که در منطقه آذربایجان واقع شده است. نام این منطقه پیش از اسلام «زنگان» بوده است و اکنون نیز عموم مردم این شهر از همین نام استفاده می‌کنند. تماشای دیدنی‌های زنجان به راحتی می‌تواند هر گردشگری را مجذوب این استان کند. اگرچه زنجان به چیز‌هایی مانند چاقو، چغور پغور، میوه‌های تابستانی، و سد‌های کوچک و بزرگ مشهور است اما جاهای دیدنی زنجان بی‌شمارند و بهتر است قبل از سفر همه آنها را بشناسید.

غار‌های کتله‌خور

غار کتله‌خور در فاصله ۱۵۵ کیلومتری جنوب زنجان واقع شده است. در مناطق ترک‌نشین به کوه‌های کم‌ارتفاع کتله می‌گویند. این غار بر روی یکی از این کتله‌ها قرار دارد و خورشید از پشت آن طلوع می‌کند، به همین دلیل به آن کتله خورشید یا کتله‌خور گفته می‌شود.

غار کتله‌خور ۷ طبقه دارد که شما اجازه دارید از ۳ طبقه آن بازدید کنید. در حال حاضر کتله‌خور به سه بخش فرهنگی، تفریحی و ورزشی تقسیم شده‌است. بهترین زمان بازدید از این مکان دیدنی فصل بهار و تابستان است. بازدید از غار حدود ۲ الی ۳ ساعت زمان خواهد برد.

قدمت مشابه غار‌ کتله‌خور زنجان و غار علیصدر همدان موجب شده این فرضیه مطرح شود که این دو غار به یکدیگر متصل هستند. آهک‌های غار کتله‌خور بسیار خالص‌تر از غار علی‌صدر هستند و به همین دلیل زیبایی بیشتری دارند.

برای بازدید از این غار‌های شگفت‌انگیز باید از طریق جاده زنجان به قیدار خود را به شهرستان خدابنده برسانید. غار کتله‌خور تنها ۵ کیلومتر از خدابنده فاصله دارد و شما به راحتی می‌توانید با کمک گرفتن از تابلو‌ها یا مردم بومی نشانی غار را پیدا کنید.

کوه‌های رنگارنگ آلاداغ‌لار

یکی از پدیده‌های منحصربه‌فرد ایران تپه‌های آلاداغ‌لار یا کوه‌های رنگی نام دارد که در مسیر زنجان به ماه‌نشان قرار گرفته است. کوه بلقیس با ۳۳۰۰ متر ارتفاع، مرتفع‌ترین قله‌ی این منطقه است. پس از پیداشدن آثاری از زندگی ماد‌ها این ناحیه «مادنشان» نامیده شد و با گذر زمان به «ماهنشان» تغییر کرد.

رنگ های خاص و رنگین‌کمانی این تپه‌ها به قدری زیبا و حیرت‌آور هستند که گویی در سیاره‌ای دیگر قدم گذاشته‌اید. درگذشته زنان روستایی هنگام نوروز از این خاک‌ها برای رنگ کردن خانه‌هایشان استفاده می‌کردند و اگر خوش‌شانس باشید هنوز‌ هم می‌توانید این خانه‌ها را پیدا کنید.

کوه‌های رنگی ماهنشان جاذبه‌های گردشگری زیادی را درخود جای داده‌اند؛ رودخانه‌های متعدد، چشمه‌ها، باغ‌ها، دریاچه‌های آب شیرین و دریاچه‌ی پری از زیباترین جاذبه‌های ماهنشان به‌شمار می‌روند. در سفر به زنجان سعی کنید یک روز کامل را به این منطقه اختصاص دهید تا از ثبت عکس‌های زیبا محروم نشوید.

گنبد سلطانیه

گنبد سلطانیه یکی از آثار میراث جهانی ایران است که در دوره ایلخانیان ساخته شد و از جاهای دیدنی زنجان به شمار می‌آید. این گنبد به دستور سلطان محمد خدابنده ملقب به اُلجایتو احداث گردید تا پیکر امام علی(ع) و امام حسین(ع) را به آنجا منتقل کنند. مخالفت‌های عالمان شیعه و خوابی پریشان، سلطان محمد را از انجام این کار پشیمان کرد و سرنوشت باعث شد این مکان دیدنی به مدفن خودش تبدیل شود.

موزه مردم‌شناسی زنجان (رخت‌شوی‌خانه)

اگر به معماری دوره قاجار علاقه دارید بنای تاریخی رخت‌شوی‌خانه در محله معروف باباجمال در مرکز شهر زنجان انتخاب مناسبی برای گشت‌وگذار شما در زنجان است. هدف از ساخت رختشوی‌خانه تأمین امنیت و آسایش زنان در مکانی سرپوشیده بود اما امروزه این مکان مهم‌ترین موزه استان زنجان است که انواع لباس‌های محلی، زیورآلات، و وسایل قدیمی را به نمایش گذاشته است.

موزه‌ی رخت‌شوی‌خانه با طراحی زیبا ترکیبی بی‌نقص از نورگیر‌ها، ستون‌ها، قوس‌ها و حوضچه‌ها است. بلیت بازدید از این مکان دیدنی تنها ۴۰۰۰ تومان است و شما با گذراندن یک ساعت می‌توانید تمام بخش‌های آن را تماشا کنید. بنای رختشویخانه یکی از جاهای دیدنی زنجان است که سرپوشیده بودن آن فضایی مناسب برای روز‌های سرد و بارانی و روز‌های گرم تابستان فراهم کرده است.

قلعه بهستان

قلعه بهستان یا دژ کهن در شهرستان ماه‌نشان کنار رود قزل اوزن ساخته شده است. این دژ باستانی که از زمان مادها به جای مانده، یکی از ۲۰ قلعه تاریخی این منطقه بشمار می‌رود و ظاهر بسیار عجیبی دارد. مردم زنجان از این مکان دیدنی با عنوان قلعه دیو یاد می‌کنند زیرا آنها اعتقاد دارند که در گذشته دیو‌ها روی تخته‌سنگ‌های مسطح بالای ستون‌های قلعه استراحت می‌کردند.

جنس قلعه بهستان از خاک سفت است و ظاهری شبیه به یک دسته قارچ دارد. طبقات فوقانی این دژ برای دفاع و طبقات تحتانی برای نگهداری آذوقه مورد استفاده قرار می‌گرفت. قلعه بهستان با اتاق‌های بزرگ و کوچک، بقایای چند حوض، پله‌ها و دالان‌ها، سیستم لوله‌کشی منحصربه‌فرد و ظاهر عجیبش از جذابترین جاهای دیدنی زنجان است.

بازار زنجان

بازار سنتی زنجان حدود ۷۰ سال پیش احداث شد و از آن زمان به بعد چندین مسجد، گرمابه، و راسته به آن اضافه شده است. معماری دوران قاجار به خوبی در حجره‌ها، سوق‌ها، کاروانسرا‌ها و سراهای این بازار دیده می‌شود. این بازار چندین ورودی دارد و شما می‌توانید از طریق خیابان اصغریه، خیابان سعدی جنوبی، خیابان فردوسی و خیابان امام وارد آن شوید.

بازار زنجان طولانی‌ترین بازار سرپوشیده ایران است و از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در آن پیدا می‌شود. این بازار ۸ راسته و ۱۰۰۰ حجره دارد، بنابراین شما با هر سلیقه‌ای می‌توانید از محصولات ارائه شده در بازار خرید کنید. حتی اگر قصد خریدکردن ندارید، گشت‌وگذار در این بازار سنتی حال‌ و هوایی وصف‌نشدنی به شما خواهد داد.

حمام سنتی حاج داداش

حمام سنتی حاج داداش تنها گرمابه ستون سنگی زنجان است که در بازار سنتی زنجان، روبه‌روی مسجد میرزایی قرار دارد. این حمام ۱۵۰ سال قبل توسط فردی به نام حاج داداش ساخته شده و به همین دلیل نامش را حاج داداش گذاشته‌اند.

حمام حاج داداش در سال ۱۳۷۸ با حفظ بافت سنتی خود به سفره‌خانه تغییر کاربری پیدا کرده است. زیباترین بخش حمام گنبد اصلی آن است که روی چهار ستون سنگی با بدنه‌‌ای مارپیچی قرار گرفته است. گچ کاری‌ها و کاشی‌های رنگی استفاده شده در بنا، فضای سنتی سفره‌خانه و حوض موجود در زیر گنبد اصلی فضایی بسیار آرامش‌بخش برای گردشگران فراهم کرده‌اند.

دریاچه پری

دریاچه پری که به دریاچه شورگلی و خندقلو نیز معروف است در دهستان اوریاد، ۴۵ کیلومتری شهرستان ماهنشان، قرار دارد و تنها دریاچه طبیعی و یکی از جالب‌ترین جاهای دیدنی زنجان به‌شمار می‌رود. این دریاچه که نامش را از روستایی در نزدیکی خود گرفته دارای چشم‌اندازی زیبا و هوایی مطبوع است.

آبشار شارشار

آبشار شارشار یکی از زیباترین جاهای دیدنی زنجان است که در ۵ کیلومتری دریاچه سد تهم قرار گرفته است. آب‌و‌هوای خنک این منطقه در فصل تابستان گردشگران زیادی را به سمت آبشار می‌کشاند.

متأسفانه این آبشار پس از آبگری سد به زیر آب رفته اما خود سد تهم هنوز زیبایی‌های زیادی دارد. دریاچه مصنوعی تهم آبی بسیار زلال دارد و درختان پیرامون آن منظره‌ای همچون یک تابلوی نقاشی ایجاد کرده‌اند.

پل میر بهاءالدین

پل میر بهاءالدین در ابتدای جاده بیجار روی رودخانه زنجان‌رود واقع شده است.


اگرچه قدمت این پل به دوره ناصر‌الدین‌شاه باز‌ می‌گردد اما پایه‌هایی از جنس سنگ‌های تراشیده و ملات آهک باعث استواری پل در گذر زمان شده است. در گذشته رودخانه زنجان‌رود بسیار طغیانگر بوده و به همین دلیل خیری به نام حاج میر بهاءالدین تصمیم می‌گیرد برای رفاه مردم این پل را احداث کند، اما متأسفانه این رود امروزه بسیار کم‌آب شده است.