امان الله قرایی مقدم جامعه شناس در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: مقایسه همسر با دیگران یکی از ترفند‌هایی است که معمولاً افراد زیاد در رابطه‌های خود از آن استفاده می‌کنند. این کار در بسیاری از مواقع می‌تواند مضر و آسیب زننده باشد. البته در برخی مواقع هم می‌تواند تأثیرگذار و امید دهنده باشد؛ زمانی می‌تواند امید دهنده باشد که از الفاظ مثبت استفاده شود و به منظور امیددهی از آن صحبت‌ها استفاده شود.

وی افزود: در بعد منفی مقایسه همسر با دیگران چنانچه خانم‌ها از این رفتار استفاده کنند تا همسر خود را تحریک کنند که بهتر شود و یا کار مورد نظرشان را انجام دهند.  این کار نه تنها هیچ تأثیر مثبتی ندارد، بلکه می‌تواند آثار منفی از خود به جای بگذارد.

وی ادامه داد: عدم وجود هدف در زندگی زناشویی، اصلی‌ترین علت مقایسه همسر با دیگران است. قبل از اینکه به این کار بپردازید، قبل از هر چیز فراموش نکنید که هر کسی دارای ویژگی‌ها و رفتار‌هایی است که منحصر به فرد می‌باشد. از این رو شما قادر به تغییر آن نیستید.

وی افزود: مقایسه همسر با دیگران از طرف مرد، یعنی مقایسه همسر با زنان دیگر، نه تنها می‌تواند باعث جدایی شود، بلکه عواقب زیادی را هم به دنبال دارد. از آنجایی که زن دارای روحیه بسیار حساسی است، صحبت‌های مرتبط با مقایسه می‌تواند برای او بسیار آسیب زننده باشد؛ به گونه‌ای که زن را دچار حالت‌های افسردگی کند و در نهایت زن برای جلب توجه مرد خود به سمت اشخاص دیگری برود. از طرفی به دلیل حساس بودن روحیه زن، وی می‌تواند همین سخنان را در مقابل مرد خود مطرح کند تا با این کار غرور و شخصیت همسر خود را تخریب نماید.

قرایی مقدم ادامه داد: از طرف دیگر، این کار باعث می‌شود که زن بسیار حساس و زود رنج شود و انتقادات دیگر را نیز نپذیرد. هم چنین رابطه به سمتی پیش می‌رود که طرفین شروع به بهانه‌گیری کرده و هر دو، شخصیت اصلی خود را فراموش می‌کنند و حتی ممکن است به سمت طلاق عاطفی پیش روند. از این رو پیشنهاد می‌شود که به شدت از انجام مقایسه کردن خودداری کنید. همان طور که متوجه شدید، این رفتار می‌تواند شرایط را به حد غیر قابل منتظره‌ای تغییر دهید و شرایط بدتری را در زندگی زناشویی جایگزین کند.

وی تصریح کرد: اگر قصد دارید رابطه و زندگی زناشویی خود را خراب نکنید، در هنگام مقایسه همسر با دیگران می‌بایست راهکار‌هایی را بلد باشید تا با به کار گرفتن آنها از آسیب‌های احتمالی جلوگیری نمایید. به یاد داشته باشید که تکرار این عادت می‌تواند به‌مرور زمان مخرب بوده و مشکلات زیادی همچون طلاق زوجین را به وجود آورد. از آسیب‌های زندگی مشترک تا حد زیادی پیشگیری کنید.

وی ادامه داد: در هنگام مقایسه همسر با دیگران، در واقع شما گله و شکایتی را به او می‌رسانید. این کار نشان می‌دهد که از او رضایت کافی را ندارید و از زندگی خود لذت نمی‌برید. در زمانی که با این تفکر روبرو می‌شوید، کمی درنگ و تأمل نمایید و سریعاً به قدردانی و تشکر بپردازید. تشکر و قدردانی می‌تواند احساس مثبتی را در طرف مقابل ایجاد کند و در نهایت دل‌ها را به هم نزدیک کند. مقایسه همسر با دیگران چه از طرف مرد باشد و چه از طرف زن، می‌تواند آسیب‌های زیادی را به زندگی وارد کند. این کار تأثیرات منفی زیادی دارد.

این جامعه شناس تصریح کرد: بدبینی و سوءظن زمانی که بحث‌های مقایسه‌ای زیاد مطرح شود، طرف مقابل به‌مرور زمان بدبینی پیدا می‌کند. به بیانی دیگر گمان می‌کند که علاقه همسر خود به سمت دیگری است. نابسامانی بیشتر در خانواده: زمانی که همسر خود را با دیگر افراد مقایسه کنید، قطعاً همسر شما ساکت نخواهد ماند. در این میان حرف و حدیثی میان شما رد و بدل می‌شود که اوضاع را بدتر می‌کند. این موضوع باعث نابسامانی بیشتر در خانواده می‌شود.

وی ادامه داد: دلسردی و عدم علاقه نسبت به دیگران دارای کم و کاستی زیادی است و از این رو رفته رفته میزان علاقه میان طرفین کمتر می‌شود. به‌مرور زمان این دلسردی و عدم علاقه تا جایی پیش می‌رود که تحمل یکدیگر مشکل است. جدایی و طلاق: برخی از جدایی‌ها بر اثر مقایسه‌های بیش از اندازه است. شاید این رفتار در دیدگاه اول چندان ضربه زننده نباشد و حتی برخی از افراد گمان می‌کنند که با این رفتار می‌توانند شرایط را بهتر کنند، در صورتی که عواقب جدی را به دنبال دارد که حتی گاهی اوقات نمی‌شود به جبران آنها پرداخت که یکی از این عواقب جدی می‌تواند جدایی و طلاق عاطفی باشد.

وی تصریح کرد:  اشتباه بسیاری از زوجین در زندگی‌های امروزی است؛ مشکلی خطرناک به نام مقایسه همسر با دیگران. در زندگی زناشویی مرد و زن هر دو دوست دارند برای شریک زندگی خود بهترین باشند و بدانند که برای اینکه همسرشان عاشق آنها باشد لزومی ندارد که تغییر کنند و یا شبیه شخصیت دیگری شوند اینگونه است که میتوانند در زندگی موفق بوده و به یکدیگر آرامش هدیه کنند، اما بعضی از زوجین زندگی را به کام یکدیگر تلخ میکنند و شروع به مقایسه کردن میکنند.

وی به راهکارهایی اشاره کرد و گفت: برای ترک کردن این عادت نامناسب باید از ذهن خود شروع کنید، شما اگر همسرتان را در یک ترازویی بگذارید و فقط خوبی‌ها و نقاط قوت او را ببینید بهترین کار را کرده اید. اما اگر فقط نقاط ضعف او را زیر ذره بین بگذارید و نقاط ضعف او را با نقاط قوت دیگران مقایسه کنید مسلما از او ناراضی می شوید.

وی افزود: برای ترک عادت مقایسه یک تابلوی مقایسه ممنوع در ذهن خود نصب کنید و اجازه ندهید در گیر بازی ذهنی "من و همسر دیگران " شوید مثلا نباید کل روز را به فکر نقاط ضعف و کاستی‌های همسرتان باشید، اما هنگامی که به خانه می‌آیید از اینکه خانه تان مانند دیگر اقوام لوکس و زیبا نیست شکایت نکنید.

قرایی مقدم اظهار کرد: گاهی اوقات ظاهر خوب زندگی دیگران چیزی است که باعث می شود شما درگیر مقایسه شوید در حالی که نمای نزدیک و باطن آن کاملا متفاوت است. با همسر و شریک زندگی خود جوری رفتار کنید که دوست دارید با شما رفتار شود. درصورتی که چنین روشی نه تنها کارساز نیست بلکه بسیار آسیب‌زننده است. این کار تاثیر بسیار منفی بر همسر و همچنین روابط زناشویی شما می‌گذارد. عملکرد مقایسه‌ای، احساسات و شخصیت طرف مقابل را تخریب کرده و اعتماد به نفس او را کاهش می‌دهد. علاوه بر این باعث سردی روابط، بی‌علاقگی زن و شوهر نسبت به یکدیگر و طلاق عاطفی می‌شود

وی افزود: آیا می‌دانید زندگی مشترک موفق چطور ساخته می‌شود؟ سطح انتظارات و خواسته‌هایتان را از خود و زندگی مشخص کنید. بعد از آن سطح توانایی‌ها، میزان امکانات در دسترس و منطقی بودن خواسته‌هایتان را ارزیابی نمایید. مسلما اگر بتوانید سطح خواسته‌ها و انتظاراتتان را با شرایط موجود هماهنگ کنید نگرانی‌ها، وسواس فکری و آشفتگی‌ها کمتر می‌شود. عدم وجود هدف در زندگی باعث می‌شود که دست به مقایسه بزنید. به یاد داشته باشید که زندگی هرکس منحصر به خودش است و نباید به خود اجازه دهید تا شرایط زندگی دیگران، روابط شما با همسرتان را تحت تاثیر قرار دهد. زمانی که همسر دیگری را از همسر خود بهتر دیدید و شروع به مقایسه کردید به این فکر کنید که خودتان با آگاهی او را انتخاب کردید و هر آدمی در کنار جنبه‌های منفی خصوصیات خوب هم دارد. تمرکز بر جنبه‌های منفی موجب رنجش بیشتر خواهد شد.

این جامعه شناس ادامه داد: مقایسه ظاهر همسر با دیگران یکی از بزرگترین اشتباهات زوجین است که آسیب‌های بسیار مخربی بر زندگی مشترک وارد می‌کند. با این کار اعتماد به نفس همسرتان به تدریج از بین می‌رود و نسبت به شما سرد و دلزده می‌شود. توجه داشته باشید که ظاهر در زندگی مشترک حرف اول را نمی‌زند و آن چیزی که در پایداری زندگی زناشویی تاثیر می‌گذارد، تفاهم زوجین و برقراری ارتباط آنان با یکدیگر است. ممکن است با مقایسه ظاهر همسرتان با دیگران، به تدریج دچار طلاق عاطفی شوید. 

وی گفت: زمانی که همسر خود را با دیگری مقایسه می‌کنید وجهه او را در نظر خود پایین می‌آورید و به تدریج به او بی‌علاقه می‌شوید. سردی در روابط به تمام ابعاد زندگی کشیده می‌شود و حتی ممکن است در فرآیند تربیت فرزندان نیز تاثیرگذار باشد. از طرفی مقایسه‌های اشتباه باعث می‌شود طرف مقابل حس کند که همسرش او را همانطور که هست نپذیرفته و دیگر به او علاقه‌ای ندارد؛ بنابراین دچار افسردگی و سرخوردگی می‌شود. گاهی مواقع هم دست به تلافی زده و مدام ایراد می‌گیرد. تمام این موارد زمینه‌ساز اختلافات و مشکلات درون‌خانواده‌ای می‌شوند؛ حریم‌ها شکسته شده و زن و مرد هر روز نسبت به هم فاصله می‌گیرند. علاوه بر اینها مقایسه مالی همسر با دیگران ممکن است او را تحت فشار قرار دهد و برای خارج کردن خود از این فشار به سمت رشوه‌خواری و یا ریسک‌های غیرمعقول اقتصادی برود. 

وی گفت: برای جلوگیری از مقایسه همسر با دیگران و پیشگیری از آسیب‌های زندگی مشترک راهکار‌هایی وجود دارد که عبارتند از:

 با یکدیگر همدلی کنید: برای جلوگیری از آسیب به زندگی مشترک و رابطه زناشویی، بهترین کار همدلی است. قبل از این که دیر شود و کاملا از همسر خود دلسرد شوید محبت خود را به او ابراز کنید و بگویید که قدر زحماتش را می‌دانید. این جملات شماست که به او انگیزه زندگی و کار و تلاش بیشتر می‌دهد نه مقایسه‌ها. خود را جای او بگذارید و درکش کنید. 

به جنبه‌های مثبت همسرتان توجه کنید: ذهن به صورت ناخودآگاه جنبه‌های مثبت زندگی دیگران را با جنبه‌های منفی زندگی خود مقایسه می‌کند. جلوی این کار را بگیرید و به‌جای آن به خوبی‌های همسر خود توجه کنید و آنها را برشمارید. به زندگی خودتان بیشتر فکر کنید. اینکه چگونه درکنار یکدیگر و با سختی آن را شکل دادید. به تمام چیز‌هایی که همسرتان در طول ازدواج و زندگی مشترک برایتان خریده و یا زمان‌هایی که حتیبا چیز‌های خیلی کوچک خوشحالتان کرده فکر کنید.

به مسافرت‌ها و خوشی‌هایی که اوایل ازدواج داشتید بیاندیشید. تمام اینها حس خوبی در شما ایجاد می‌کنند و اگر به این‌کار ادامه دهید و استمرار داشته باشید، علاقه‌تان نسبت به یکدیگر بیشتر شده و درنتیجه تلاش بیشتری برای تغییر رفتار و شرایط می‌کنید. همچنین به جنبه‌های مثبت همسرتان متمرکز شوید؛ همان‌هایی که باعث شدند او را برای ازدواج انتخاب کنید تا یک عمر شریک زندگیتان باشد. برای آشنایی با راهکار‌هایی که احساس رضایت از زندگی را در شما افزایش می‌دهد.

زمانی که همسرتان را با دیگران مقایسه می‌کنید به این معناست که از زندگی خود راضی نیستید و کمبود‌های مالی و اخلاقی را در ذهن خود پررنگ می‌کنید. سعی کنید بابت تمام نعمت‌های زندگی مشترک سپاسگزار باشید. قدردانی از همسر و زحماتش شما را در تصور او مهربان کرده و دل‌ها را به هم نزدیک‌تر می‌کند. توجه به نعمت‌ها و شکرگذاری، آنها را در زندگیتان بیشتر می‌کند. خود را جای دیگران بگذارید.

قبل از اینکه همسر خود را با دیگران مقایسه کنید، برای لحظه‌ای تصور نمایید که همسرتان هم ویژگی‌های مثبت دیگران را به روی‌تان بیاورد و شما را با اطرافیان مقایسه کند. مسلما این شرایط برای شما اصلا خوشایند نیست. اگر برای مقابله به مثل با همسرتان او را با دیگران مقایسه می‌کنید، این کار را تمام کنید تا او نیز عادت خود را کنار بگذارد. در غیر این صورت به مرور مشکلات و دعواهایتان بیشتر می‌شود. 

وی افزود: مقایسه همسر با دیگران به تدریج تبدیل به یک عادت ناپسند می‌شود که حتی اگر قصد اینکار را نداشته باشید هم به طور ناخودآگاه، با هر اشتباه همسرتان او را با دیگران مقایسه کرده و سرزنشش می‌کنید. مهم نیست که همسرتان شما را با دیگران مقایسه کند یا شما او را؛ مسلما این رفتار پیامد‌ها و عواقب جدی بر زندگی شما می‌گذارد پس باید هرچه سریع‌تر برای رفع آن چاره‌ایمعمولاً افراد زیاد در رابطه‌های خود از آن استفاده می‌کنند. این کار در بسیاری از مواقع می‌تواند مضر و آسیب زننده باشد. البته در برخی مواقع هم می‌تواند تأثیرگذار و امید دهنده باشد؛ زمانی می‌تواند امید دهنده باشد که از الفاظ مثبت استفاده شود و به منظور امیددهی از آن صحبت‌ها استفاده شود.