در کنار پل قشلاق کتیبهای وجود دارد که تاریخ ساخت پل و تعمیرات در دورههای مختلف روی آن نوشته شده، اما متاسفانه این کتیبه آن قدر آسیب دیده است که به نظر میرسد دیگر نمیتوان آن را بررسی و بازخوانی کرد.
سلیمان خان اردلان به سفارش شاه صفی ۳۹۴ سال قبل پلی شش دهانه روی رودخانه قشلاق در سه کیلومتری شرق شهر سنندج و در مسیر سنندج به همدان امروزی در حدود ۷۸ متر مساحت را با آجر میسازند.
این پل که هم قدمت با سی و سه پل اصفهان است، از سوی مسئولان مربوطه از جمله میراث فرهنگی، شهرداری و امور آب مورد بی توجهی قرار دارد و علی رغم مشکلات متعدد کسی در عمل برای رفع آنها نمیکوشد.
پل قشلاق در ورودی شهر سنندج و بر سر راه مسافرانی که از استان همدان و سایر نقاطق مرکزی و شمالی کشور به این شهر میآیند قرار دارد و در حالی که میتوانست منظرهای بسیار زیبا را برای عابران و بازدید کنندگان ایجاد نماید متاسفانه منظرهای نازیبا را به دلیل استفادههای نامناسب خلق کرده است.
تخریب بخشهایی از پایهها و نم زدگی زیاد، جمع شدن زبالهها در محدود آن، شستشوی خودروها در بستر رودخانه توسط برخی رانندگان بی ملاحضه و تبدیل شدن اطراف دهانههای پل به پاتوقی برای معتادان و روشن کردن آتش موجب شده تا کسی رغبت بازدید از آن را نداشته باشد.
برای پیگیری این مشکلات به سراغ معاون میراث فرهنگی کردستان رفتیم.
گولان فرزامی: چندین عامل تهدید کننده برای این پل تاریخی وجود دارد که بیشتر معتادین و سارقین میباشد.
وی افزود: لایه روبی رودخانه و جمع آوردی زبالهها در این پل هم مربوط به اداره آب منطقهای کردستان و شهرداری سنندج میباشد.
معاون میراث فرهنگی استان کردستان گفت: در سال جاری چندین مرمت و بازسازی بر روی این پل انجام شده است که یکی از آنها تغییر سنگ فرش روی پل و نورپردازی میباشد و امسال ۱۲۰ میلیون تومان اعتبار برای مرمت این بنا تاریخی اختصاص یافته است.
با وجود قدمهای کوچکی که برای مرمت و فضا سازی اطراف پل قشلاق سنندج صورت گرفته، اما ناکافی است و در صورت رفع مشکلات آن میتوان با وجود پل قشلاق سنندج یکی از دیدنیترین مسیرهای ورودی به شهر سنندج را در این ناحیه ایجاد کرد.
پل قشلاق سنندج در سال ۱۳۷۵ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۱۸۰۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
این پل که با آجر بنا شده دارای دو دهانه بزرگ و ۴ چشمه کوچک است.
عرض پل در حدود ۵.۸ متر و طول آن حدود ۹۰ متر میباشد و در دو طرف ستونهای اصلی آبشکنهایی، هر دو در اشکال گرد و مثلثی وجود دارند.
پل قشلاق از نظر استحکام و توجه به عناصر مختلف تشکیل دهنده آن از نمونههای خوب پل سازی دوره صفوی میباشدکه ۶ دهانه پل با طاقهای جناغی پوشش یافته اند و عرض دهانهها از شرق به غرب افزایش مییابد و از ۲۰/۲ متر به ۲۰/۴ متر میرسد.
گزارش از معصومه پهلوان