حملات رژیم صهیونیستی به رفح در حالی در اوج نگرانی افکار عمومی در جهان آغاز شده که ممکن است این حمله، جبهههای جدید درگیری در منطقه را باز کند. در حالی که بنیامین نتانیاهو پس از گذشت چهار ماه ازآغاز جنگ، معتقداست که شهررفح در جنوبیترین نقطه باریکه غزه، آخرین پایگاه باقیمانده برای نیروهای حماس است و اعزام نیروی زمینی برای شکست این گروه ضروری مینماید، دو مقام مصری و یک دیپلمات غربی به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفتهاند در صورت حمله نظامیان اسرائیلی به رفح، مصر ممکن است معاهده صلح را تعلیق کند.
معاهده صلح چه میگوید?
بر اساس معاهده صلح بین مصر و اسرائیل، تعداد نیروهای نظامی در هر دو طرف مرز بهشدت محدود شده است، با این ملاحظه که این شرایط تحت تاثیر پاسخ به تهدیدات امنیتی خاص میتواند اصلاح شود. این معاهده سبب شده اسرائیل اجازه داشته باشد با خیال راحت ارتش خود را روی تهدیدات دیگر متمرکز کند. اسرائیل همزمان با جنگ در غزه، تقریبا بهطور روزانه نیز با حزبا... لبنان درگیر است، مضافا اینکه نیروهای امنیتی خود را تا جای ممکن در کرانه باختری اشغالی مستقر کرده است. اگر مصر این توافق را باطل اعلام کند، میتواند به این معنا باشد که اسرائیل دیگر نمیتواند روی مرزهای جنوبی خود بهعنوان منطقهای امن حساب باز کند. بدون شک اعزام نیروهای اسرائیلی در امتداد مرز با مصر، ارتش اسرائیل را به چالش خواهد کشید. رژیم صهیونیستی که همین حالا نیز توان خود در مهار بحران خودساخته را از دست داده، حالا تحمل گشودهشدن جبهه جدیدی در مرز مصر و بازگشت به جنگهای قدیمی اعراب و اسرائیل را ندارد.
آمادهباش نیروهای نظامی مصر
همزمان با تهدیدات مقامات مصری مبنی بر احتمال لغو توافق صلح، در چند روز اخیر ارتش مصر اقدام به استقرار انواع سامانههای پدافندی، ۴۰تانک و نفربر زرهی درشمال صحرای سینا کرده است. دولت عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهور مصر بهشدت نگران هدایت بخشی از جمعیت به سمت صحرای سیناست. درسالهای اخیر اقتصاد مصربا مشکلات فزایندهای همچون افزایش بدهی خارجی، تورم، بیکاری جوانان، خشکسالی و فشار مهاجران خارجی دستبهگریبان بوده است. حال تحلیلگران معتقدند کوچ اجباری ساکنان نوار غزه به همسایه غربی سبب افزایش مشکلات اقتصادی قاهره خواهد شد. علاوه بر این، حضور نیروهای اسلامگرا در مصر میتواند سبب خیزش مجدد جریان اخوانالمسلمین در این کشور عربی شود و مخاطرات جدی برای قاهره ایجاد کند.
ملاحظات مصر درباره لغو توافق
البته اعلام خروج یکطرفه مصر از توافق صلح با اسرائیل برای مصر نیز تبعاتی دربر خواهد داشت. مصر از زمان توافق صلح، میلیاردها دلار کمک نظامی از آمریکا دریافت کرده است. اگر توافق کمپ دیوید باطل اعلام شود، آنگاه میتواند بودجه کمکهای نظامی واشنگتن به قاهره را نیز تحتالشعاع خود قرار دهد. مضافا اینکه اگر مصر بخواهد نیروهای نظامی گستردهای را در شبهجزیره سینا مستقر کند، اقتصاد ریاضتی این کشور را تحت فشار بیشتر قرار خواهد داد. با این حال افکار عمومی منطقه از دولتهای هممرز با فلسطین انتظار دارند به فلسطینیها کمک کنند. مردم مصر، اردن یا عربستان سعودی نمیخواهند دولتهای خود را در برابر جنایات اسرائیل منفعل و دستبسته ببینند.
تبعات عبور نتانیاهو از خط قرمز
طبیعی است که فشار آمریکا و انگلیس تاکنون مانع از اقدام عملی دولتهای عربی در قبال فلسطین شده، اما پیشبینی میشود عبور نتانیاهو از خط قرمز حمله به رفح، این رژیم را با واکنشهای تندتری در جهان عرب روبهرو کند. نتانیاهو گفته بود، اگر تلآویو نتواند کنترل غزه را به دست بگیرد، حکم شکست برای ارتش رژیم صهیونیستی خواهد داشت. نخستوزیر رژیم صهیونیستی با طرح ادعای حضور چهار گردان در گذرگاه رفح عنوان کرده بود، مأموریت رزمی ارتش صهیونیستی بدون نابودی کامل نیروهای نظامی این جنبش فلسطینی ناتمام باقی خواهد ماند. تلآویو برای تایید اهمیت این عملیات، اعلام کرد با همکاری ارتش و شینبت سه نفر از رهبران ارشد حماس را در منطقه رفح به شهادت رسانده است. اتخاذ چنین سیاستی دستاویز موج نخست حملات رژیم صهیونیستی به منطقه رفح و کشتار بیش از ۱۰۰ فلسطینی شد.
واکنشها به حمله اسرائیل
در واکنش به این حمله جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا در تماس تلفنی با نتانیاهو از وی خواست با هدف تدوین برنامه معتبر برای حفاظت از جان غیرنظامیان، حمله به منطقه پرجمعیت رفح را متوقف کند. به گفته الیزاب وارن، نماینده دموکرات کنگره آمریکا قریب به ۱.۳میلیون فلسطینی جای امنی برای پناه بردن ندارند و به همین دلیل در رفح مستقر شدهاند. در نظر این مقام آمریکایی، حمله رژیم صهیونیستی به آنجا در حکم اعدام دستهجمعی ساکنان فلسطین خواهد بود. وزارت خارجه آلمان، انگلیس و فرانسه با انتشار بیانیههایی نسبت به بروز تنش در این گذرگاه هشدار دادند. مذاکرهکنندگان ارشد حماس نیز تهدید کردند که اگر رژیم صهیونیستی دستور توقف حمله را صادر نکند، اقدامش به معنای از بین رفتن ابتکارات قاهره، دوحه و پاریس برای آتشبس و تبادل اسیران در غزه خواهد بود. علاوهبر گروههای مقاومت، کشورهایعربی وحتی بروکسل نسبت به این اقدام تلآویو لب به انتقاد گشودند وخواستار توقف فوری جنگ و ارسال کمکهای بشردوستانه برای مردم غزه شدند. «بیبی» در حالی مدعی اهمیت حفظ جان غیرنظامیان در رفح استکه از هفتم اکتبر تا امروز بیشتر بیمارستانها ومراکز درمانیغزه به بهانه هدف قراردادن استعدادهاینظامی حماس موردحمله قرار گرفتهاست.
راهکار توقف ماشین جنگی صهیونیستها
از ابتدای جنگ غزه تاکنون ۶۸درصدساختمانهای شمالی، ۷۲درصدساختمانهای نقاط مرکزی شهر،۴۶درصد ساختمانهای خانیونس و ۲۰درصد ساختمانهای منطقه رفح نابود شده است. عکسهای ماهوارهای و تصاویر ثبت شده در داخل غزه، حاکی از آن است بیشتر مناطق این باریکه دیگر قابل سکونت نیست. در چنین شرایطی ارتش رژیم صهیونیستی با حمله به آخرین نقطه مقاومت مردم غزه، یعنی گذرگاهرفح، قصد دارد آنها را مجبور به انتخاب میان زندگی در شرایط غیرممکن و کوچ اجباری به آنسوی مرزها کند. حمله ارتش رژیم صهیونیستی به گذرگاه رفح، علاوهبر مسدود کردن مسیر انتقال کمکهای بینالمللی به غزه، موجب وخیمتر شدن شرایط بقا در این باریکه و کوچ اجباری دست کم بخشی ازساکنان غزه خواهد شد. در چنین شرایطی لازم است گروههای مقاومت لبنان- یمن با تشدید عملیات ضدصهیونیستی درجبهههای شمالی وجنوبی قدرت چانهزنی بازیگران میانجی را برای متوقف کردن ماشین جنگی رژیم صهیونیستی تقویت کنند. پیشروی تلآویو در رفح، سبب پیچیدهتر شدن شرایط فلسطینیان ساکن غزه و توافق صلح احتمالی میان دو طرف منازعه خواهد شد. همچنین باتوجه به حساسیتهای تلآویو در زمینه توافق امنیتی با قاهره، لازم است مقامهای مصری با توجه به مصالح مردم غزه و پشتیبانی سایر کشورهای اسلامی بر موضع خود پافشاری کنند و هزینه اقدام احتمالی تلآویو را در این گذرگاه افزایش دهند.
هشدار اتحادیه عرب به اسرائیل
احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب درباره تبعات اقدامات اسرائیل در نوار غزه هشدار داد و با اشاره به حملات اخیر ارتش اسرائیل به مناطق جنوبی نوار غزه گفت که رفتار کنونی اسرائیل توافقهای عادیسازی روابط با کشورهای عربی را به خطر میاندازد. طبق گزارش شبکه «المیادین»، دبیرکل اتحادیه عرب که تابعیتی مصری دارد، در حاشیه نشست سران دولتها در دبی گفت: «اسرائیل با رفتار کنونی خود حیات توافقهایی را که با آن امضا شده، به خطر میاندازد، بهخصوص با کشورهایی مانند مصر و اردن.» روزنامه «اسرائیلهیوم» اخیرا در اینباره فاش کرد مقامات ارشد مصری به علت توسعه دامنه حملات ارتش اسرائیل در نوار غزه عصبانی هستند و تاکید کردهاند اگر این اقدام به ورود آوارگان فلسطینی به صحرای سینا منجر شود، قاهره توافق عادیسازی روابط با تلآویو را معلق خواهد کرد. احمد ابوالغیط در ادامه ادعا کرد آمریکا «به اسرائیل دستور توقف سیاستهای کنونیاش در غزه را میدهد، در غیر این صورت، خاورمیانه به شکل بیسابقهای ملتهب میشود». ابوالغیط همچنین به تکاپوی اسرائیل برای کوچ اجباری فلسطینیان به خارج از مرزها اشاره کرد و خواستار جلوگیری از این اتفاق شد.
منبع: جام جم