وزارت راه وشهرسازی از تابستان امسال در راستای بهبود وضعیت بازار اجاره مسکن و کنترل قیمت‌ها، سامانه املاک و مستغلات را راه اندازی کرد که از طریق آن مستاجران و مالکان با بارگذاری اطلاعات خود اقدام به ثبت معامله به صورت رایگان کنند. این اقدام دولت و وزارت راه وشهرسازی با استقبال گسترده روبرو شد به طوری که تاکنون حدود ۶۶ هزار قرارداد اجاره مسکن در سامانه املاک و مستغلات ثبت شده است.

البته با نزدیک شدن به ایام پایانی سال میزان جابه جایی‌ها کاسته شده و آمار چندان افزایش پیدا نمی‌کند، اما با راه اندازی این سامانه به گفته بسیاری از مستاجران بخش زیادی از هزینه‌های جابه جایی کاسته شده و این امر باعث کاهش تخلفات از سوی مشاوران املاک در حوزه گران فروشی و گرفتن زیر میزی‌ها  شده است.

پیش از این هم وزارت راه وشهرسازی با توجه به استقبال مستاجران از سامانه املاک و مستغلات وعده داد بود که به زودی مشاوران املاک هم به این سامانه متصل خواهند شد بنابراین از روز گذشته سامانه مشاوران املاک از دسترس خارج و سامانه خود نویس برای مشاوران املاک در دسترس قرار گرفت.

در همین رابطه حسینی پشتیبان سامانه خود نویس در خصوص این سامانه گفت: سامانه خودنویس جهت رفاه حال هم وطنان و در راستای نظارت و کنترل قیمت مسکن به همت وزارت راه و شهرسازی ایجاد شده است تا هم وطنان عزیز بتوانند به صورت رایگان قرارداد‌های ملکی خود را ثبت کنند.

وی افزود: سامانه خودنویس به صورت شبانه روزی آماده خدمت رسانی به مردم  است و در نسخه فعلی، تمام اقلام اجاره ملک اعم از مسکونی، غیرمسکونی، مالکیت حقیقی، مالکیت حقوقی و چند مالکی در دسترس است و همچنین پنل مشاور املاک نیز در دسترس مشاوران املاک  قرار گرفته است. در نسخه بعدی سامانه، فروش ملک نیز در دسترس همگان قرار خواهد گرفت.

حسینی گفت:  در نسخه جدید سامانه، مستأجر و مشاور املاک، همانند مؤجر می‌توانند ایجاد کننده قرارداد املاک مسکونی باشند. در حالتی که مستأجر ایجاد کننده قرارداد است، فرآیند ایجاد قرارداد، کمی تفاوت خواهد کرد؛ به این صورت که اطلاعات مستأجر، مبلغ و تاریخ قرارداد و تعهدات طرفین توسط مستأجر تکمیل خواهد شد و تکمیل اطلاعات مؤجر، اطلاعات ملک و قبوض هم بر عهده مؤجر است.

او گفت: در فرآیند ایجاد قرارداد توسط مشاور املاک، مشاور در اولین مرحله از فرآیند ایجاد قرارداد هم باید از طرفین قرارداد (مؤجر و مستأجر) با استفاده از کد یکبار مصرف تأییدیه بگیرد. دیگر امکانی که در نسخه جدید سامانه قابل استفاده است، ایجاد قرارداد تجاری، توسط مؤجر است. در این حالت مؤجر موظف است، تمامی اطلاعات ملک تجاری خود را به دقت تکمیل کند.

طبق اعلام وزارت راه وشهرسازی فرآیند ثبت قرارداد و صدور کد رهگیری در سامانه خودنویس به صورت رایگان انجام می‌شود و هیچ مبلغی از افراد درخواست نخواهد شد.

همچنین در راستای رصد و نظارت بر بازار مسکن، ثبت کلیه معاملات املاک و مستغلات اعم از خرید، فروش، پیش خرید، پیش فروش، رهن و اجاره مسکن برای متعاملین در بنگاه‌های مشاوران املاک توسط بنگاه‌ها و برای سایر متعاملین خارج از بنگاه‌های مشاوران املاک توسط خود متعاملین، در سامانه خودنویس و اخذ شناسه (کد) رهگیری بدون اخذ هزینه الزامی است.

همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است ظرف یک ماه از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون سامانه خودنویس را به صورت رایگان به وزارت راه و شهرسازی منتقل نماید.

این سامانه بر اساس تکلیف ماده ۱۸ قانون جهش تولید مسکن، طراحی و در گام نخست برای اجاره تکمیل شده  و در حال افزایش دیگر موارد است.

درهمین رابطه وزارت راه وشهرسازی  با ارسال پیامکی به مشاوران املاک استان تهران از آن‌ها خواسته تا پس از طی یک فرآیند آموزشی در تنظیم قرارداد‌های اجاره سامانه «خودنویس» را جایگزین سامانه ایران املاک کنند. تهران پنجمین استانی است که به این سامانه متصل می‌شود. پیش از این مشاوران املاک استان‌های یزد، کرمانشاه، کرمان و سیستان و بلوچستان به سامانه خودنویس متصل شده بودند.

از خرداد امسال امکان دریافت کد رهگیری رایگان برای مالکان و مستاجران در سامانه املاک و مستغلات فراهم شد که البته با واکنش برخی مشاوران املاک مواجه شد. در ادامه از دی‌ماه سامانه خودنویس به نشانی khodnevis.mrud.ir با هدف ثبت قرارداد رایگان اجاره راه‌اندازی و جایگزین سامانه قبلی شد.

در همین رابطه  داود بیگی نژاد نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک استان تهران در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان با بیان اینکه راه اندازی این سامانه تاثیری در بازار اجاره مسکن نداشته است گفت: راه اندازی این سامانه تنها در حوزه ثبت قرارداد‌های اجاره است و هنوز برای خرید و فروش مسکن سامانه راه اندازی نشده است.

به گفته وی  ثبت قرارداد و اتصال بین موجر و مستاجر یک کار تخصصی است و از سوی دیگر تنظیم قرارداد اجاره هم یک کار تخصصی است که باید توسط مشاوران املاک صورت گیرد بنابراین اگر این اقدام توسط خود افراد صورت گیرد پیشتیبانی در خصوص مشکلات بعد از قرارداد وجود نخواهد داشت.

اوی افزود: در حال حاضر تمامی مشاوران املاک در استان تهران برای دریافت کد رهگیری باید به سامانه خود نویس مراجعه کرده و تا بتوانند قرارداد‌های جدید برای مراجعه کنندگان ثبت کنند.

براساس این گزارش دولت اگرچه با اجرای این اقدامات سعی دارد بازار مسکن را به سمت رونق و یا کنترل قیمت‌ها هدایت کند، اما به گفته کارشناسان مهمترین راهکاری که می‌تواند بازار اجاره مسکن را به ثبات برساند، افزایش میزان تولید و عرضه مسکن است در نتیجه دولت باید اولویت فعالیت های خود را در این بخش قرار دهد.