در آستانه چهل و پنجمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، در هشت بهمن ۱۴۰۲ برای نخستین بار، سه ماهواره ایرانی، توسط ماهواره بر سیمرغ با موفقیت به فضا پرتاب شده و در مدار قرار گرفتند.

حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی کشور در این باره در پاسخ به خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان مطرح کرد: ما در سال ۱۴۰۰ هم تزریق چندگانه داشتیم، اما سرعت تزریق مداری به قدر کافی بالا نبود و چند درصدی کمتر از سرعت مد نظر بود. به همین دلیل گرچه تزریق سه گانه انفاق افتاد، اما در مدار قرار نگرفت.

او ادامه داد: اما این بار در سال ۱۴۰۲ سرعت مداری مد نظر اتفاق افتاد و این اولین تزریق چندگانه مداری ما است و هر سه ماهواره با موفقیت در مدار قرار گرفتند.

پرتاب چندگانه چه اهمیتی در حوزه فضایی دارد؟

رئیس سازمان فضایی با اشاره به میزان اهمیت این دستاورد، بیان کرد: فرایند تحقیق و توسعه مدارگذاری ماهواره‌ها توسط ماهواره بر سوخت مایع کشور‌ با سرعت در حال انجام است. پرتاب‌گر سیمرغ که یک ماهواره بر سوخت مایع دو مرحله است  قابلیت حمل تا ۲۵۰ کیلوگرم تا مدار ۵۰۰ کیلومتری را دارد.

او گفت: این پرتاب سیمرغ برای ما از این جهت اهمیت داشت که ما برای نخستین بار توانستیم سه ماهواره مخابراتی تحقیقاتی را در مدار بگذاریم. عملکرد ماهواره بر خیلی خوب بوده و  ماهواره‌ها با موفقیت در مدار پیش بینی شده قرار گرفتند. عملیات تزریق و پرتاب سه ماهواره نیز همزمان انجام شد. این یک تست موفق برای ماهواره بر سیمرغ بود. در پرتاب‌های قبلی، مراحل قبلی، پرتاب تست‌های متعددی شده بود، اما این اولین پرتاب موفق بود که در مدار قرار گرفت.

مزایای موفقیت در پرتاب چندگانه

سالاریه با یادآوری تحریم‌های جدی علیه کشور بیان کرد: در حوزه پرتاب ما کشوری هستیم که با توجه به تحریم‌های شدیدی که داریم٬ خیلی سخت می‌توانیم از ظرفیت سایر کشور‌ها استفاده کنیم.  از همین رو دانش بومی پرتابگر و فناوری‌های مربوطه سال‌ها است در کشور پیگیری می‌شوند.

او با اشاره به مزایای دستیابی به چنین قابلیتی، ادامه داد: ما با تنوعی از پرتابگر‌های سوخت جامد و مایع روبه‌رو هستیم که می‌توانند پرتاب‌های زیادی را انجام دهند؛ تعداد پرتاب‌ها را می‌توانیم افزایش دهیم. ماهواره‌های مختلفی را می‌توانیم در مدت زمان کوتاهی د‌ر مدار قرار دهیم. امکان قرار گرفتن چندین ماهواره در مدار را در گام نخست تست کردیم و البته تکنولوژی‌ها و فناوری‌های دیگری نیز وجود دارند که باید همزمان توسعه پیدا کنند تا در آینده‌ای نزدیک مورد تست قرار گیرند.

او اضافه کرد: بحث تزریق در فاز‌های مختلف در یک مدار، تزریق شیب‌های مختلف مداری و تزریق کاملا کنترل شده مداری، مواردی هستند که آزمایش و تحقیقات را درباره آن ها ادامه می‌دهیم و پرتاب‌هایی را برایش در نظر گرفته ایم.

توسعه سامانه موقعیت یاب فضاپایه

رئیس سازمان فضایی کشور درباره بی نیاز شدن کشور از سامانه‌های موقعیت یابی بین المللی و کشور‌هایی که دارای سامانه موقعیت یاب فضاپایه هستند، بیان کرد: کشور‌های اروپایی، چین، آمریکا و روسیه، کشور‌هایی هستند که در حوزه ناوبری فضایی محصول دارند؛ اما ما در بحث مخابرات فضا پایه و استفاده از دانش فضایی برای افزایش دقت سیستم ناوبری به صورت محلی در فاز تحقیق و توسعه قرار گرفته ایم. با این پرتاب و پرتاب‌هایی که در آینده انجام خواهیم داد٬ می‌توانیم فناوری‌های مربوطه را مورد آزمون قرار دهیم. به گونه‌ای که بتوانیم به کمک ترکیبی از راه حل‌های بین‌المللی و بومی، دقت ناوبری را در منطقه افزایش دهیم.

او همچنین درباره ماهواره ثریا گفت: ماهواره ثریا یک ماهواره تحقیقاتی مخابراتی مثل مهدا است که امروز پرتاب شد. تکنولوژی‌های مختلفی که در سبد فضایی ما در پژوهشگاه فضایی ما توسعه پیدا کرده اند در بخش خصوصی مورد آزمون قرار می‌گیرند.

ماهواره های پرتابی تحت کنترل هستند

او با اشاره به این که ماهواره در طول زمانی که در مدار قرار می‌گیرد در دست کنترل است، توضیح داد: ما مرتبا از طریق ارتباطی که برقرار می‌کنیم از صحت عملکرد طراحی، زیرسیستم‌ها و قطعات تجهیزات، بحث‌های مربوط به توان، پنل خورشیدی، شارژ و  دشارژ باتری، سیستم‌های مخابراتی مدیریت داده و تصمیم‌گیری، سیستم‌های مختلفی مثل مکانیزم‌های باز شونده و ... مورد آزمون و تست عملیاتی در مدار قرار می‌گیرد.

رئیس سازمان فضایی گفت: مهدا و ثریا از این حیث ماموریت مشابه هم هستند، اما تکنولوژی‌های خاص خود را دارند که در این پرتاب‌ها به دقت مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و در توسعه بعدی ماهواره‌ها می‌توانیم از دانشی که در این زمینه به دست آورده ایم٬ استفاده کنیم.