طی چندسال گذشته تغییرات اقلیمی تاثیرات بسیار زیادی بر شرایط کشورها از جمله ایران گذاشته است که از جمله آنها میتوان به کاهش منابع آب، خشکسالی، سیلاب، تغییر الگوی بارشها، بیابانزایی و... اشاره کرد. به دلیل جهانی بودن مسئله تغییر اقلیم نمیتوان به تنهایی و بهصورت منطقهای مشکلات ناشی از آن را حل کرد و در این مسئله به همکاری سازمانها و نهادهای بینالمللی نیاز است چراکه تغییرات آب و هوایی میتواند تأثیرات گستردهای بر منابع طبیعی، محیط زیست و اقتصاد کشورها در مناطق مختلف جهان بگذارند.
عباس رنجبر نایب رئیس انجمن علوم و فنون دریایی ایران گفت: تغییرات آب و هوایی تأثیرات گستردهای بر منابع طبیعی، محیط زیست و اقتصاد کشورها در مناطق مختلف جهان دارد از جمله این تاثیرات میتوان به کاهش منابع آب، خشکسالی، وقوع سیلاب، کاهش تولید محصولات کشاورزی، تغییر الگوی بارشها، افزایش فرسایش خاک، آسیب به بیابانزایی و کاهش تنوع زیستی اشاره کرد. این تغییرات میتوانند منجر به تنشها و تداخلات بین کشورها برای دستیابی به منابع طبیعی محدود و ایجاد اختلافات در مورد توزیع منابع آب، خاک و انرژی شوند.
نایب رئیس انجمن علوم و فنون دریایی ایران بااشاره به رابطه تغییرات آب و هوایی با امنیت ملی کشورها افزود: افزایش دما و تغییرات در الگوی بارشها میتوانند باعث خشکسالیها و سیلابهای عمده شوند که منجر به کاهش توانایی تولید غذا و افزایش مهاجرت جمعیت میشود. این مسائل میتوانند ناپایداری اجتماعی و افزایش تنشها در مناطق مختلف جهان را در پی داشته باشند همچنین مناطق ساحلی که در معرض افزایش سطح آب دریا قرار دارند، با خطر از بین رفتن زمین و تخریب زیرساختهای ساحلی مواجه هستند که میتواند بر امنیت ملی تأثیر بگذارد.
وی افزود:از جمله تلاشها و اقداماتی که برای مقابله با تغییرات آب و هوایی و جلوگیری از جنگ آب و هوایی صورت گرفته است میتوان به همکاری بینالمللی و تشکیل توافقات بینالمللی برای حفظ منابع آب، کاهش گازهای گلخانهای و توسعه پایدار بسته به همکاری کشورها، سیاستهای ملی و تحقیقات علمی متنوع اشاره کرد همچنین افزایش آگاهی عمومی درباره تغییرات آب و هوایی و تأثیرات آن بر زندگی انسانها و محیط زیست نیز میتواند بر کاهش تداخلات و جنگ اقلیمی مؤثر باشد.
رنجبر در ادامه گفت: در این زمینه تشکیل سازمانها و ساز و کارهای بینالمللی مانند سازمان ملل متحد (UN) و کمیته تغییرات آب و هوایی (IPCC) نقش مهمی در تحقیقات، تجزیه و تحلیل و ارائه سیاستهای مبتنی بر شواهد علمی دارند. این سازمانها تلاش میکنند تا همکاری بین کشورها را ترویج دهند و بسترهایی را برای گفتگو و توافقهای بینالمللی در خصوص تغییرات آب و هوایی فراهم کنند.
نایب رئیس انجمن علوم و فنون دریایی ایران بااشاره مفهوم جنگ آب و هوایی (Climate War) که به تداخلها و تنشهای ناشی از تغییرات اقلیمی و منابع طبیعی مرتبط با آن اشاره دارد، ادامه داد: در مناطق خشک و نیمهخشک مانند منطقه خاورمیانه به دلیل محدودیت منابع آبی، همراه با اثرات گرمایش جهانی و رخداد خشکسالیهای گسترده و طولانی مدت و از طرف دیگر افزایش جمعیت، توسعه ناپایدار و استفاده بیش از توان اقلیمی، پتانسیل تقابلها و اصطلاحا جنگهای اقلیمی بالاست چراکه حتی در صورت شرایط نرمال بارشی، مقدار بارش دریافت شده، پاسخگوی نیاز آبی بسیاری از کشورهای منطقه نخواهد بود.
رنجبر در پایان تاکید کرد: برای جلوگیری از جنگ آب و هوایی، ضرورت توسعه پایدار و استفاده بهینه از منابع طبیعی و انرژیهای تجدیدپذیر نیز بیش از پیش احساس میشود. توسعه فناوریهای سبز و افزایش کارآیی انرژی، بهبود مدیریت منابع آب و خاک و ترویج الگوهای مصرف پایدار منابع طبیعی از جمله راهکارهایی هستند که میتواند به جلوگیری از تداخلات بیشتر و جنگ آب و هوایی کمک کند.
منبع: ایسنا