در این گزارش به نحوه قیمت‌گذاری بنزین در کشور و صحت و سقم ادعای برخی رسانه‌ها مبنی بر گرانی بنزین پرداخته شده است.

ماخیرا ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی منتشرشده که در آن ادعا می‌شود؛ «برخلاف اعلام کارشناسان و سایت‌های آماری، باتوجه به میانگین حقوق دریافتی ۱۱‌میلیون تومانی در ایران، قیمت بنزین در کشور هفت‌برابر آمریکاست، بنابراین هر کارگر ایرانی با حقوق روزانه خود ۳۹‌لیتر و هر آمریکایی با این مقدار، می‌تواند ۲۷۰لیتر بنزین بزند.»

برهمین اساس در این گزارش به نحوه قیمت‌گذاری بنزین در کشور پرداخته و صحت و سقم این ادعا را بررسی می‌کند. بنزین عمده سوختی است که در کشورمان رواج داشته و مورد استفاده قرار می‌گیرد. ایران برخلاف سایر کشور‌ها که علاوه‌بر بنزین از سوخت‌های جایگزینی همچون سی‌ان‌جی و ال‌پی‌جی استفاده می‌کنند، سبد سوختی خود را فقط منحصر بر بنزین کرده و به رغم این موضوع قیمت آن را نسبت به دیگر کشور‌ها در کمترین میزان ارائه کرده است.

نحوه قیمت‌گذاری، درست یا غلط؟

مسأله قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی به‌خصوص بنزین و مقایسه قیمت آن درکشور‌های مختلف، از نمونه مسائلی است که همواره مورد توجه کارشناسان بخش انرژی قرارگرفته و مواضع ونظرات مختلفی را نیزبه همراه داشته‌است. برخی کارشناسان این حوزه معتقدند که با توجه به ذخایر نفت و گاز موجود در کشور، قیمت حامل‌های انرژی منطقی است؛ چراکه به‌دلیل وجود منابع خدادادی، امری طبیعی است که دولت‌ها با پرداخت یارانه، قیمت تمام‌شده حامل‌های انرژی را برای مصارف تولیدی و خانگی ثابت نگه دارند و از متناسب‌سازی نرخ‌ها با قیمت‌های جهانی و میزان تورم داخلی خودداری کنند. این امر به خودی خود یکی از عوامل تاثیرگذار برسطح رفاه اجتماعی خواهد بود. البته ازنظر برخی دیگرازکارشناسان، روند قیمت‌گذاری با نقد‌های بسیاری مواجه است. به عقیده این افراد، شاید در گذشته با توجه به شرایط بین‌المللی و میزان مصرف پایین، ثابت نگه‌داشتن قیمت حامل‌ها اتفاقی درست بود، اما اکنون به‌دلیل شرایط موجود و رشد میزان مصرف نسبت به تولید، روند قیمت‌گذاری حامل‌ها را با چالش‌های بسیاری مواجه کرده‌است. این موضوع در حالی بوده که با توجه به ناترازی مصرف انرژی در سال‌های اخیر و فشار زیادی که برای ثابت نگه‌داشتن قیمت‌ها به منابع مالی کشور، اصلاح قیمت انرژی و تغییر در تخصیص یارانه‌ها، امری اجتناب‌ناپذیر محسوب می‌شود.

آیا قیمت بنزین ایران گران‌تر از آمریکاست؟

مؤلفه‌ای که درخرید بنزین مطرح می‌شود، قدرت خرید مردم است. برهمین اساس اگر بخواهیم صحت و سقم ادعای رسانه‌ای که گفته شد را پاسخ دهیم، باید میزان درآمد افراد و قیمت بنزین درهر کشور را نسبت به پول ملی آن بررسی کنیم. بر این اساس مواردی همچون حق اولاد، حق مسکن، حق خواربار و... درحقوق روزانه کارگران مطرح نیست و به همین سبب بررسی‌های انجام شده حاکی است که حداقل دستمزد روزانه در ایران و آمریکا به ترتیب حدود ۱۷۷ هزار تومان و ۵۷‌دلار برآورد می‌شود. همچنین قیمت بنزین در آمریکا لیتری ۰.۹۶دلار و درایران ۶۰ لیترباقیمت ۱۵۰۰تومان و بقیه با قیمت ۳۰۰۰تومان در نظر گرفته می‌شود؛ بنابراین بر‌اساس اعداد و ارقام مطرح شده با توجه به حداقل درآمد ۱۷۷هزار تومانی به ازای هر روز، هر کارگر ایرانی با مزد روزانه خود می‌تواند۸۹لیتر بنزین اعماز۶۰لیتر ۱۵۰۰تومانی و۲۹لیتر ۳۰۰۰تومانی خریداری کند. ازطرفی هر شهروند آمریکایی با درآمد روزانه خود می‌تواند ۶۰ لیتر بنزین خریداری کند. بر همین اساس ادعای «هفت برابر بودن قیمت بنزین ایران نسبت به آمریکا» نه‌فقط نادرست است، بلکه قدرت خرید هرکارگر ایرانی ازیک آمریکایی در‌خصوص خرید بنزین، حدود ۳۰ لیتر به صورت روزانه بیشتر است.

مقایسه داده‌ها

ادعای مطرح شده در بحث بنزین صحت ندارد، اما درکالا‌های دیگری که یارانه دریافت می‌کنند، متفاوت است. به‌عنوان مثال در حال حاضر قیمت یک کیلوگرم مرغ در میادین میوه و تره‌بار کشور حدود ۹۰ هزار تومان و در آمریکا ۶/۳دلار است. بر این اساس، یک ایرانی با دستمزد روزانه خود حدود دو کیلوگرم و یک آمریکایی نزدیک به ۱۶ کیلوگرم مرغ، می‌تواند بخرد. در نتیجه، قدرت خرید حداقل دستمزد روزانه برای تهیه مرغ در آمریکا هشت برابر ایران است. ازاین مقایسه می‌توان نتیجه گرفت؛ به رغم کاهش قدرت خرید مردم ایران برای کالا‌هایی مانند مرغ، اما قدرت خرید ایرانیان در مورد حامل‌های انرژی به‌خصوص بنزین، حتی با وجود تورم بالای ۳۰‌درصد، نه‌فقط کاهش نداشته، بلکه بیشتر هم شده است. به‌عبارتی ثابت نگه‌داشتن قیمت حامل‌های انرژی در ایران با وجود تورم بالا در کشور، موجب شکل‌گیری چنین وضعیتی شده که البته الزاما نتیجه مثبتی در پی نداشته است؛ به طوری که برخی کارشناسان اقتصادی، موضوع ناترازی انرژی در کشور را ماحصل انفعال در سیاست جامع برای افزایش بهره‌وری می‌دانند که شامل راهکار‌های قیمتی و غیرقیمتی برای کنترل مصرف انرژی است.

منبع: جام جم

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱۵
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
هادی......
۱۹:۲۹ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
واقعا راس میگه داخل سیستان و بلوچستان خیلی سخته اینجا جایگاه ها اصلا سوخت از کارت جایگاه نمیدن چرا جلوی شهرداری ها اداره راه ها و شرکتها و بقیه ادارات دیگه که راستا راست قاچاق سوخت میکنن جلوشون رو نمیگیرن بخدا خیلی دارن ظلم میکنن تو تهران و استان های دیگه سوخت فراوانه ظلم و ستم فقط واسه استان سیستان و بلوچستانه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۵۱ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
لاقل برای شعور ملت ارزش قائل شوید.دوست عزیز 60 لیتر 1500تومان برای روز اول،یعنی کل ماه رو حساب کردید .از روز دوم 3000نومان محاسبه بفرمایید.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۳۳ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
این که هر ماه شما سهمیه بنزین کاهش می دهید نشانه چیست ؟ در منطقه ای مثل بلوچستان نه گاز هست نه وسایل حمل و نقل عمومی چطوری رفت و آمد کنند ؟ در حالی که پراکندگی بسیار بالایی هم مراکزجمعیتی و روستاها دارند به غیر از ماشین شخصی که گاهی یک خودرو برای چند خانواده هست با چه وسیله ای رفت و آمد کنند ؟
این کار دولت جز مقدمه چینی برای گرانی بنزین توجیه دیگری نمی تواند داشته باشد ؟ در منطقه ما فرد مجبور هست بنزین رو از مافیای نفت و گاز به صورت آزاد لیتری ۲۰هزار تهیه کند یا برگردند به عصر قاجار پیاده رفت و آمد کنند .
مافیا نفت و گاز که پمپ بزین ها رو در اختیار دارند از کارت جایگاه میارن می فروشند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۳۰ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
خوووب زمینه رو برای افزایش قیمت بنزین با شگردی خاص دارن پیاده سازی میکنن خدا به دادمون برسه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۲۹ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
خودرو باکیفیت تحویل مردم بدید که این باعث تحمیل هزینه‌های اضافی به مردم نشید
Iran (Islamic Republic of)
علی
۱۲:۱۸ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
با توجه به کاهش سهمیه بنزین آزاد و دولتی از اول بهمن
مطمئن باشید در سال آینده کف قیمت بنزین حدود 5 هزار تومان دولتی و 9 تا 11 هزار تومان آزاد خواهد شد........
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۰۰ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
خب پس قراره بنزینو گرون کنید...
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۵۵ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
قیمت بنزین در ایران ماهانه ۶۰ لیتر از قرار لیتری ۱۵۰۰ تومان است که روزانه می شود ۲ لیتر
شما کل ۶۰ لیتر بنزین یارانه ای را برای یک روز حساب کردید
حداقل دستمزد در آمریکا فقط برای افراد بیکار و تحت حمایت اجتماعی ۵۷ دلار است و برای شاغلین دستکم 125 دلار و متوسط دستمزد روزانه بسیار بالاتر از این رقم است.
بیایید و اصلا ایران را با آمریکا مقایسه نکنیم چون به تفاوت های فوق العاده زیادی می رسیم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۰۶ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
عجب حرفی زدیدا
نوشتید دستمزد برای افراد بیکار!!!
مگه بیکار هم دستمزد میگیره؟
یعنی تو آمریکا بابت بیکاری دستمزد میدن؟!!
جلل الخالق چه حرفایی باید بشنویم در دنیای وارونه!!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۵۲ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
آاه ناله ۸۵ درصد جامعه گریبانتونه ما ای میتونستیم خیلی راحت و شرافتمندانه در ایران زندگی کنیم باعث شدید به این وضع بیوفتم که سرانه مصرف گوشت ایرانی ۵ برابر کمتر از کشور جیبوتی باشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۵۰ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
این حرف کاملاً درست هست همین الان بنزین ملت را می دزدند و معلوم نیست این پولها کجا می روند ملت باید این اقدام دولت را بشدت تمام محکوم کنند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۴۴ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
اتفاقا برای افراد ضعیف واجبتر است که داشته هایشان مفت هدر نرود،باید منابع انرژی به قیمت واقعی و صادراتی عرضه شود و سهم هر کس از درآمدش را به خود فرد داد تا به زخم چیزهای واجبتر بزند و منابع توسط خودش و بیشتر توسط مرفهین اسراف نشود.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۳۸ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
"هر کارگر ایرانی با مزد روزانه خود می‌تواند۸۹لیتر بنزین اعم از۶۰لیتر ۱۵۰۰تومانی و۲۹لیتر ۳۰۰۰تومانی خریداری کند." ؟؟؟؟

این چه محاسبه و مقایسه ای هست، مگه ۶۰ لیتر ۱۵۰۰ تومانی روزانه هست؟؟ فقط یک روز در ماه می تونه از این سهمیه استفاده کنه

کاش زندگی در ایران مثل محاسبات و مقایسه های شما اینقدر راحت بود
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۳۵ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
خوب دارین راست می گین مرغ دوکیلو می تونیم با حقوق یه روز بخریم تو رو خدا تورخدا بنزین خیلی می تونیم استفاده کنیم اون رو هم مثل مرغ کنید تا با خیال راحت سینه قبرستون بخوابیم مبادا به شما ها فشار بیاد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۲۸ ۰۲ بهمن ۱۴۰۲
سهمیه بنزین ۳۰۰۰تومانی در کارت‌های سوخت شخصی از ۱۵۰ لیتر به ۱۰۰ لیتر کاهش یافت.

همچنین ذخیره سهمیه بنزین 1500تومانی که تا پیش از این، 9 ماه و به‌میزان حداکثر 540 لیتر بود، از این پس به 6 ماه و حداکثر 360 لیتر کاهش یافت.
آقای واکاو مردم را مسخره نکن کل سهم فرد از بنزین 3000 تومنی 100 لیتر است