یکی از اقدامات انجام شده در صنعت برق که در دو سال اخیر رشد قابل توجهی داشته، رشد هوشمندسازی و هوشمند کردن اندازه گیری‌ها در میزان تولید و تقاضای برق بوده که در راستای استفاده بهینه از این انرژی حیاتی و طرح ریزی برنامه‌های دقیق‌تر در این صنعت انجام گرفته است.

در صنعت برق اعداد و ارقامی وجود دارد که هر یک از آن‌ها نشان دهنده میزان تولید، مصرف، رشد مصرف، تلفات، کاهش تلفات و رشد مصرف انرژی است که بخشی از این موارد در قبوض برق درج می‌شود. حدود ۳۹ میلیون مشترک برق در کشور و حجم زیادی از اطلاعات مصرف وجود دارد که با کنتور‌های عادی قابل رصد به صورت لحظه‌ای نیستند و نصب کنتور‌های هوشمند می‌تواند در دریافت این اطلاعات و در نهایت برنامه ریزی‌های دقیق‌تر برای مدیریت مصرف موثر واقع شوند.

بیشترین میزان بار مصرف به تناسب تعداد مشترکان مربوط به بخش‌های صنعتی و کشاورزی است که همین دلیل این بخش از مصرف کنندگان برق در اولویت نصب کنتور‌های هوشمند قرار گرفتند تا میزان بار بیشتری قابل رصد باشد. عبدالصاحب ارجمند مدیر کل دفتر راهبری و نظارت بر انتقال و توزیع برق وزارت نیرو در این خصوص به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: برنامه‌ای که وزارت نیرو برای هوشمندسازی کنتور‌های برق دارد در چند فاز اجرا می‌شود. در یک مرحله کل مشترکین صنعتی و کشاورزی به کنتور‌های هوشمند مجهز شدند و در حال حاضر مجموع باری که تحت پایش این کنتور‌ها قرار دارد حدود ۵۰ درصد است.

او افزود: هدف بعدی برای نصب کنتور‌های هوشمند مشترکان خانگی پرمصرف هستند تا با تعداد کنتور‌های کمتر بار بیشتری در شبکه رصد شود. ۸۰ درصد مشترکان زیرالگوی مصرف، ۱۰ درصد بین الگو تا ۱.۵ برابر الگو، ۶ درصد ۱.۵ تا دو برابر الگو و ۴ درصد بیش ازدو برابر الگو مصرف می‌کنند. درحال حاضر ۴۰ درصد انرژی برق کشور در مناطق عادی، ۴۰ درصد در مناطق گرمسیری یک و ۲۰ درصد در سایر مناطق کشور (دو تا چهار گرمسیر) به ویژه مناطق گرمسیری چهار مصرف می‌شود. براین اساس بیشترین سهم انرژی برق کشور در مناطق عادی و گرمسیر یک بوده که معادل ۸۰ درصد انرژی مصرفی کل کشور است. 

ارجمند در این رابطه افزود: مجموع کنتور‌های هوشمندی که تاکنون نصب شده حدود ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار مورد است که ۵۰۰ هزار مورد از آن در دولت‌های قبل نصب شده و ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه فقط در دولت سیزدهم نصب شده است. برنامه داریم تا تابستان سال آینده هم ۱ میلیون ۵۰۰ هزار کنتور دیگر نصب شود که در این فاز مشترکانی که پرمصرف هستند تحت رصد کنتور‌های هوشمند قرار خواهند گرفت.

این مقام مسئول در وزارت نیرو ادامه داد: با اضافه شدن این میزان از کنتور هوشمند میزان رصدپذیری بار مصرف برق به نزدیکی ۶۵ درصد خواهد رسید. چرا که با توجه به اینکه در حال حاضر مشترکان پرمصرف هدف ما برای نصب کنتور‌های هوشمند هستند با تعداد کمتری از کنتور‌های هوشمند می‌توان بار مصرفی بیشتری را رصد کرد.

او در خصوص برنامه‌های بلندمدت در راستای هوشمندسازی کنتور‌ها گفت: برنامه ریزی انجام شده که تا پایان دولت سیزدهم ۶ میلیون کنتور به تعداد کنتور‌های هوشمند اضافه کنیم. طی دو سال اخیر حدود ۲.۵ میلیون کنتور از اهدافی که مشخص کردیم نصب شده و ۳.۵ میلیون کنتور هوشمند باقی مانده نیز تا پایان دولت نصب خواهد شد.