حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری در نشست خبری جشنواره بین المللی قصه گویی گفت: در دهه هفتاد نخستین جشنواره قصهگویی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز و در سال ۷۶ این موضوع در استان گیلان برگزار شد. از آن سالها به بعد به بیست و پنج دوره رسیده است و با افتخار میگوییم سابقه ربع قرن را در ایران با فرهنگ قصه و قصهگویی سپری کردیم و این یک افتخار خوب و بزرگ برای کانون است. در این سالها دورههای قصه و قصهگویی برگزار و کتابهایی نیز در این زمینه منتشر شده است. جلسات نقد و بررسی و جشنوارههای مختلف در استانهای مختلف چرخیده است تا همه اینها باعث شود فرهنگ قصه و قصهگویی که ریشه در تاریخ و فرهنگ ما دارد، روزبه روز بیشتر به آن پرداخته شود.
مدیرعامل کانون ادامه داد: قصه و قصهگویی یک اقدام پایه فرهنگی است، معنی آن این است که اگر به قصه بپردازیم دیگر تولیدات فرهنگی و هنری میتوانند از قصهها شکل بگیرند؛ بنابراین سرمایهگذاری در حوزه قصه و قصهگویی باعث میشود تا خروجی آن در دیگر فراوردههای فرهنگی و هنری بروز یابد. به عنوان مثال داستان و رمان ریشه در قصه دارند، نمایشنامه، فیلمنامه، تابلو نقاشی، مجسمه، موسیقی، شعر و ... از درون قصهها شکل میگیرند و وقتی روی قصه سرمایهگذاری میکنیم در واقع پایه همه این شاخهها را تقویت میکنیم.
وی عنوان کرد: اصیلترین عنصرو ابزار تربیتی، در عین حال سادهترین شیوه قصه و قصهگویی است که در دسترس است و هزینه کمی دارد، اما اثرگذاری بالایی دارد. تاریخ قصه و قصهگویی تقریبا با تاریخ بشر برابری میکند و این مانایی به دلیل این است که قصه و قصهگویی یک حرکت فرهنگی اصیل است که باید روزبه روز بیشتر به آن بپردازیم؛ بنابراین احیا فرهنگ قصه و قصهگویی به عنوان یک هدف جدی برای کانون مطرح است. چرا که ریشه در حرکتهای عمومی، فردی و خانوادگی دارد و یک حرکت رسمی و دولتی نیست. در بطن جامعه و در گویش و کلام پدربزرگها و مادربزرگها و حتی پدر و مادرها دیده میشود.
علامتی بیان کرد: امسال ثبت ملی قصهگویی را در آثار ناملموس انجام دادیم که آرزوی ما بود و با همکاری وزارت میراث ثبت ملی شد و مقدمهای شد تا به ثبت جهانی آن نیز فکر کنیم. در تلاش هستیم تا به نام جمهوری اسلامی ایران قصه را در فهرست آثار ناملموس به ثبت برسانیم که البته کار زمانبری است و مقدمات آن آغاز شده است. بینالمللی کردن این موضوع و جریان قصهگویی ایران و حرکتهای بینالمللی فرهنگی در بین ملتها از جمله اهداف ماست. کانون ارتباطات خوبی با رایزنان فرهنگی در کشورهای دیگر دارد و یکی از موضوعاتی که مطرح است و در هفتههای فرهنگی بین دو کشور رقم میزنیم، همین قصهگویی است.
در ادامه به شعار جشنواره اشاره کرد و افزود: با قصه لبخند بسازیم شعار ماست، این به معنای حکمتآموزی به کودکان است و چنان که قصد حکیمانه داشته باشیم، لبخندی بر لبها مینشیند. برای این که شاهد ارتقای محتوایی قصهها باشیم چند رویکرد اساسی در نظر گرفتیم. اول نگاه و زاویه دید جدید در قصهگویی است، حتما باید قصهگو از قصهای استفاده کند که نگاه جدیدی به موضوعات داشته باشد. نکته دوم امیدآفرینی است که باید فضای امیدواری را به مخاطب کودک و نوجوان تزریق کند. الهام و ایمان آفرینی نکته بعدی است تا از قبل قصه بذر ایمان در دل بچهها کاشته شود و در پایان نیز لبخند است که براساس شعار جشنواره جایزه ویژه برای آن در نظر گرفته شده است.
مدیرعامل کانون افزود: آرژانتین، هند، آفریقای جنوبی، اسکاتلند، انگلیس، ترکیه، تانزانیا، کنیا، مالزی، اوگاندا، لبنان و فرانسه کشورهایی هستند که آثارشان را برای ما ارسال کردند و به مراحل مختلف داوری رسیده است. امسال دو جایزه ویژه داریم، یکی جایزه ویژه شهید سلیمانی که به یک قصه برتر با این موضوع تعلق خواهد گرفت و جایزه لبخند که به آن اشاره کردم. علاوه بر این جایزه جهانی قصهگویی را نیز داریم که مقدمهای برای ثبت جهانی قصهگویی است. امسال عدد خوبی ثبت شده است و ثبت مراحل حضور را به شکل جدید جلو بردیم.
علامتی گفت: طبق آمار ۱۷ هزار و ۵۳۶ قصه ثبت شد، در بخش علمی ۵۳۳ اثر و در بخش بینالملل نیز ۴۵۰ اثر به ثبت رسیده است. از این تعداد در مراحل استانی پایشها انجام شد و در نهایت ۱۸۰ اثر به بخش پایش ملی و بینالمللی راه یافتند و در نهایت ۶۰ اثر در دور پایانی به اجرا و رقابت خواهند پرداخت. بالای یک صد هزار دانش آموز در طول مرحله استانی به صورت حضوری در سالنهای کانون حضور یافتند و قصهها را از نزدیک دیدند. همچنین یزد به عنوان پایتخت قصه و قصهگویی معرفی شد و امسال نیز جشنواره در یزد برگزار میشود و دبیرخانه دائمی جشنواره قصهگویی نیز به یزد انتقال خواهد یافت.
وی ادامه داد: با توجه به حوادث اخیر در فلسطین و غزه به شکل غیررقابتی افزودیم که قصه غزه را عزیزان قصهگو ارائه خواهند داد و جایزه ویژهای نیز برای آن در نظر گرفته شده است. علاوه بر این ما امسال با همکاری سازمان صداوسیما برنامههای مختلفی را در ایام جشنواره خواهیم داشت. شبکههای پویا، امید، خبر، آموزش به شکل زنده پخش خواهند داشت. صداوسیما در راستای فرهنگسازی و عمومیسازی تمام قد پای جشنواره ایستاده است و طی جلسات مختلف به این نتیجه رسیدیم که بخشی از برنامهها نیز به شکل زنده و بخشی از آن تولیدی به روی آنتن بروند.
در ادامه فرهاد فلاح معاون فرهنگی و دبیر این دوره از جشنواره نیز طی سخنانی بیان کرد: بالاترین آماری که نهادها در ثبت قصهگویی در کشور داشتند، هزار نفر بوده است و آماری که کانون اعلام میکند بیش از ۱۷ هزار نفر است که فاصله کیفی و کمی جشنواره کانون با نهادهای دیگر را نشان میدهد. با توجه به سابقه و قدمت کانون در این حوزه به عنوان یک نهاد رسمی در داخل و خارج از کشور مطرح است این رقم قابل توجهی است.
او ادامه داد: سال گذشته ما ۱۴ هزار دانش آموز داشتیم که به شکل حضوری از بخش ملی و بینالمللی ما استقبال کردند و به تماشای آثار نشستند. همچنین از ظرفیت شاد استفاده کردیم که در ایام جشنواره ۵ میلیون بازدیدکننده داشت، با توجه به این که فعالیتها هنوز پس از کرونا آنطور که باید شکل نگرفته بود. پیش بینی ما این است که امسال به مراتب بیشتر و بهتر استقبال خواهد شد. با توجه به میزان استقبال ثبت نام کنندگان و نمایش آن از طریق شبکههای تلویزیونی و همچنین پویشی که در شبکه پویا در نظر گرفتیم تا قصهگویی وجود داشته باشد، بحث مردمیسازی شکل جدی خواهد گرفت. همچنین در حاشیه جشنواره نشست نقد و بررسی قصهگویی را خواهیم داشت که در پایان هر روز انجام خواهد شد تا به ارتقا کمی و کیفی قصهها کمک کند و استادان بزرگی در یزد حضور خواهند یافت که در حوزه ادبیات، قصه گویی و نگارش مطرح هستند.
گفتنی است؛ بیست و پنجمین جشنواره بینالمللی قصهگویی ۲۷ تا ۳۰ آذر ماه در شهر یزد برگزار میشود.