هادی اعلمی کارشناس آمریکای لاتین در ارتباط با سفر رئیس جمهور کوبا به ایران اظهار کرد: روابط ایران و کوبا پیشینه‌ای تاریخی دارد و از اول انقلاب اسلامی نوعی همدردی و مشارکت سیاسی و فکری  با کوبا داشته است  که انقلاب اسلامی نیز این روند را سریعتر کرد.

وی ادامه داد: زمانی که انقلاب اسلامی رخ داد روابط خوبی با فیدل کاسترو آغاز شد که در دوره‌های مختلف با فراز و نشیب ادامه داشت و البته هیچگاه قطع نشده است.

وی افزود: تمامی دولت‌ها با توجه به شرایطی که داشتند روابطی بعضا قوی و یا ضعیف با کوبایی‌ها شکل دادند که البته دولت آقای احمدی نژاد روابط بسیار جدی تری را با کوبایی‌ها داشت. البته در شرایط فعلی و پس از سفر رئیس جمهور کشورمان به کوبا که در ماه‌های گذشته انجام شد موضوعات سیاسی متفاوتی مطرح شد.

اعلمی گفت: در ارتباط با روابط دو جانبه ۲ موضوع مطرح می‌شود. جمهوری اسلامی ایران بحث سیاسی را در ابتدا و بحث اقتصادی را در گام دوم دنبال می‌کند. به دلیل آن که کوبا کشوری استراتژیک است و در کنار آمریکا قرار دارد، وقتی ایران به این منطقه ورود پیدا می‌کند پیامی دارد و به آمریکایی‌ها این مفهوم را می‌رساند که در این منطقه و کشور‌های نزدیک شما هم می‌توانیم ارتباط داشته باشیم.

وی ادامه داد: بحث ابعاد اقتصادی هم بیشتر به نظر می‌رسد که کوبایی‌ها نیازمند روابط اقتصادی باشند. کوبا تحت فشار اقتصادی است و هر ۲ کشور نیز با تحریم‌های اقتصادی شدیدی دست و پنجه نرم می‌کنند و البته کوبایی‌ها بیشتر تحت فشار هستند و از این نظر  احساس می‌کنم آن‌ها هم بتوانند با ارتباط با ما تحریم‌ها را دور بزنند به دلیل آن که آن‌ها به مواد غذایی و ماشین آلات بسشیار نیاز دارند واز طرف دیگر هم می‌خواهند به امریکایی‌ها پیامی را برسانند که اگر دولت بایدن تحریم‌ها را لغو کند به کشور‌های مخالف آن‌ها هم سو‌تر می‌شویم و این پیامی برای آمریکایی‌ها است.

وی اظهار کرد: اکنون دولت بایدن در تلاش است که تحریم‌ها را کاهش دهد، اما از این نظر هر دو کشور اهداف و نیت‌های خود را دنبال می‌کنند.

وی درباره مزیت‌های این سفرها گفت: کوبا از منظر اقتصادی چندان نمی‌تواند به ایران کمکی کند. البته کوبا شاید نتواند از منظر اقتصادی آورده‌ای داشته باشد، منتهی از نظر سیاسی و فرهنگی  و روابط دیپلماسی فرهنگی می‌توانیم مشارکت‌ها و ارتباط‌های مهمی را داشته باشیم.

وی افزود: نکته مهم آن است که پیشران حوزه دیپلماسی بخش خصوصی ما است. تا زمانی که بخش خصوصی تمایل و رغبتی به ورود به کشور‌ها نداشته باشد دولت هم نمی‌تواند اقدام خاصی انجام دهد. دولت‌ها تنها می‌توانند بستری را فراهم کرده و به عنوان شخصیت حقوقی موافقت نامه‌هایی را ایجاد و امضا کنند. منتهی این اشخاص حقیقی هستند که از طرف بخش خصوصی بایستی روابط را توسعه و گسترش بدهند.

وی گفت: ما شاهد هستیم حتی با کشوری مانند برزیل که بحث‌های اقتصادی مهمی را با این کشور دنبال می‌کنیم ولی بخش خصوصی خود را به شکلی ناتوان می‌بیند.  

وی گفت: دوری مسافت و صرف نکردن بحث‌هایی مانند هزینه بالای حمل و نقل باعث می‌شود که بخش خصوصی رغبتی نداشته باشد به این منطقه ورود پیدا کند. به نظر می‌رسد تا زمانی که بخش خصوصی قدرتمندی وارد میدان نشود دولت تنها می‌تواند در حوزه‌هایی که خود مدیریت آن را دارد مانند پتروشیمی‌ها و انرژی ورود پیدا کند. به هر حال وقتی موضوع کشت فراسرزمینی مطرح می‌شود بایستی کشاورزان در داخل آن قدر توان و سرمایه داشته باشند که بتوانند کمک کننده باشند.

وی در پایان گفت: بار‌ها همه کارشناسان مطرح کرده اند که تا زمانی که تحت تحریم‌های شدید غربی‌ها باشیم موضوعات به سختی پیش می‌رود. این تحریم‌ها به دلیل ملاحظات بین المللی فلج کننده است. به هر حال باید  مبادلات دلاری باشد و زمانی که این اتفاق قفل باشد، مشکلات فراوانی ایجاد می‌شود. تا تحریم‌ها حل نشود دورنمای روشنی وجود ندارد . ممکن است تهاتر را بتوان به عنوان راه حل جایگزین پیشنهاد داد، اما تهاتر بسیار پیچیده است و موضوعات سخت‌تر می‌شود. به نظر من تا زمانی که در تحریم باشیم و مبادلات مالی قفل باشد، بعید است که گشایش ویژه‌ای ایجاد شود.