هفتم آذرماه ۱۳۹۹ بود که تیر شوم استکبار به دست مزدور غاصب خود، بر سینه فخری‌ از زادگان این سرزمین نشست و اندوهی را بر دل ایرانی‌ها نشاند.۷ آذر سالروز شهادت شهید محسن فخری‌زاده است، دانشمند هسته‌ای که تنها در حوزه هسته‌ای فعالیت نداشت و دستاورد‌های ماندگار علمی زیادی را برای این مرز و بوم به یادگار گذاشته است. از همین رو با محمد کریم‌نیا دستیار رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفتگو کردیم. او که نزدیک به یک دهه با شهید فخری‌زاده آشناست و ۵ سال در پروژه‌های مختلف با این شهید همکاری داشته است می‌گوید: معتقدم شهید فخری‌زاده «ذوالفنون» بود، به دلیل اینکه شاعر بود، شعر می‌گفت و هزاران بیت شعر را حفظ بود.

نگاه شهید فخری‌زاده به جوانان نگاه از بالا به پایین نبود

کریم‌نیا در ادامه به سایر فعالیت‌های شهید فخری زاده اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: شهید فخری‌زاده عضو انجمن فلسفه بود و در این زمینه نیز دانش داشت، همچنین در حوزه فیزیک فعالیت‌های گسترده‌ای داشت و در حوزه سلامت و هسته‌ای دستاورد‌های بزرگی داشته است. شخصی که در حوزه‌های مختلف فعالیت دارد باید شخصیتش به گونه‌ای باشد که بتواند با افراد مختلفی همکاری داشته باشد و جوانان را جذب کند. این شهید با گروه‌های مختلف علمی همکاری داشت. همکاری با گروه‌های مختلف و اقشار مختلف کار هر فردی نیست مگر اینکه خود فرد شخصیت برجسته‌ای داشته باشد. شهید فخری‌زاده به همه همکاران و اقشار احترم می‌گذاشت و از جایگاه بالا به پایین و رئیس به مرئوس به جوانان نگاه نمی‌کرد و همیشه از آن‌ها حمایت می‌کرد.

این شهید بزرگوار مسیر تحقیق را می‌شناخت و می‌دانست که این مسیر شکست دارد، پیروزی دارد، سختی و مشقت دارد و وقتی دانشمندان جوان ما در مسیر تحقیق شکست می‌خوردند و به نتیجه نمی‌رسیدند آن‌ها را سرکوب نمی‌کرد و به آن‌ها سرکوفت نمی‌زد، بلکه همیشه از آن‌ها حمایت می‌کرد و همین موضوع باعث می‌شد که درصد خطای جوانان ما کمتر شود.

تست اولین واکسن ایرانی کرونا توسط تیم شهید فخری‌زاده

دستیار رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور توضیح می‌دهد: یکی از خصوصیات او آینده نگری و آینده پژوهی بود. ممکن است خیلی افراد را بشناسیم و بگوییم فلان فرد آینده نگر است، اما شهید فخری‌زاده آینده ساز بود و آینده نگری صرف نداشت. او اعتقاد نداشت که ما باید مقلد علم دنیا باشیم و همیشه تاکید می‌کرد علاوه بر استفاده از علم دنیا خودمان باید صاحب علم باشیم.

به طور مثال وقتی پاندمی کرونا وارد کشور شد اولین گروهی که تست واکسن انسانی را انجام دادند همین گروه بودند و طبق مصاحبه رسمی وزیر وقت دفاع در ۳۱ مرداد سال ۱۳۹۹ اعلام شد که تست واکسن انسانی انجام شده است. تولید واکسن بدون داشتن زیرساخت قبلی ممکن نیست. ساختن زیرساخت و داشتن زیرساخت نیازمند آینده نگری است و این شهید بزرگوار این موضوع را پیش بینی کرده بود و این پاندمی دوراندیشی وی و تیم همکارانش را ثابت کرد. در نشریه آینده نگاری و ایده پردازی در سال ۱۳۹۸ پیش بینی شده بود که ممکن است در آینده بیماری همه گیر در جهان رخ دهد و تیم شهید فخری زاده خودشان را برای بیماری آماده کرده بودند و در اسفند ۱۳۹۸ کیت تشخیصی توسط آن‌ها تولید و به وزارت بهداشت تحویل داده شد.

شهید فخری‌زاده ۲۰۰ شرکت دانش‌بنیان را فعال کرد

کریم نیا می گوید: حمایت‌های این شهید از جوانان و اخلاق خوبش جوانان را شیفته خود کرده بود و برای رسیدن به اهدافشان برای پیشرفت کشور از هیچ چیزی فروگذار نمی‌کرد. وقتی واکسن فخرا می‌خواست تولید شود بیش از ۲۰۰ شرکت دانش بنیان فعال شدند و واکسن فخرا به معنای واقعی تمام ایرانی تولید شد. دوراندیشی وی در این حوزه هم بسیار کمک کننده بود.

از طراحی آمبولانس‌های بحران تا تولید آزمایشگاه سطح سه

کریم‌نیا در ادامه با اشاره به روحیه جهادی و فعالیت‌های جدی شهید در حوزه سلامت توضیح می‌دهد: آمبولانس‌های مخصوص بحران شیمیایی برای اولین بار توسط تیم شهید فخری‌زاده طراحی شد و درسال ۱۳۹۵ تحویل سیزده استان شد. خودرو‌های آتش نشانی که مخصوص حوادث پرخطر است برای اولین بار در سال ۱۳۹۷ تحویل ۵۵ شهر کشور شد درحالی که قبل زا آن فقط یک ایستگاه در شهر تهران فعال بود. اولین آزمایشگاه سطح سه ایمنی زیستی سیار توسط تیم وی به صورت تمام بومی ساخته شد و در آذرماه ۱۳۹۸ یعنی حدود سه ماه قبل کرونا تحویل انیستیتوپاستور ایران شد. دومین آزمایشگاه نیز در مرداد ۱۳۹۹ تحویل سرم سازی رازی شد و سومین آزمایشگاه در سال ۱۴۰۰ تحویل سازمان دامپزشکی شد. ما به صورت کامل در این حوزه تحریم بودیم، اما تیم شهید فخری‌زاده آن را کاملا ایرانی تولید و در اختیار سازمان‌های مختلف گذاشتند. وی در زمینه رفع آلودگی، شناسایی آلاینده‌ها و تولید کیت‌های تشخیصی انواع بیماری‌های واگیردار و غیرواگیر فعالیت داشت که برخی از آن‌ها تولید شده است و برخی در مراحل آزمایشگاهی است.

تولید اولین کیت تشخیص بیماری هپاتیت ایران

دستیار رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه اولین کیت تشخیص بیماری هپاتیت ایران که مجوز وزارت بهداشت گرفت را مجموعه‌ای تولید کرد که این شهید در آن فعالیت داشت گفت: سامانه اورژانس سیار در حوادث نیز از دستاورد‌های وی بود. تمرکز اصلی شهید فخری‌زاده و تیمش روی رصد و پایش، پیشگیری و مصون سازی بود و قدم قبل از بیماری را رصد می‌کردند.

نیت وقتی خیر است خداوند متعال کمک می‌کند، وقتی ما روی واکسن کرونا درحال تحقیق بودیم به این فکر می‌کردیم که اگر به فاز بالینی برود و از آنجا که این بیماری ناشناخته بود پیدا کردن داوطلب بالینی برای تست آن دشوار است اما، اسفند ۱۳۹۸ تعداد جوان تحصیل کرده با مدرک دکتری در رشته‌های مختلف با من تماس گرفتند و اعلام کردند که داوطلب کارآزمایی بالینی هستند و همین موضوع و حمایت جوانان از واکسن فخرا باعث شد تا کارازمایی بالینی انجام شود و این کار به علت حضور شهید فخری زاده و اطمینان به علم وی بود.

شهید فخری زاده اصرار فراوان داشت که اولین تزریق باید توسط من انجام شود، اما دوستان اعلام کردند که به دلیل بیماری زمینه‌ای و سن و سال نمی‌شود تست واکسن انجام دهد که باعث شد از حرف خود کوتاه بیاید، اصرار شهید فخری زاده برای تزریق واکسن دل دانشمندان جوان پروژه را قرص کرده بود.

منبع: فارس