از آنجایی که بلافاصله با فرارسیدن قیامت، زمان برزخ به اتمام می‌رسد؛ و زمان وقوع قیامت برای هیچ‌کس مشخص نیست؛ نمی‌توان نسبت به مقدار زمان برزخ علم پیدا کرد.

قرآن کریم قبل از هر چیزی به این موضوع اشاره می‌فرماید که فاصله بین مرگ تا برپایی روز قیامت که مردگان زنده می‌شوند، برزخ است. (مومنون، ۱۰۰)

کوتاه بودن زمان زندگی برزخی

قرآن کریم در ضمن آیاتی به کوتاه بودن زمان عالم برزخ از نگاه اموات اشاره می‌کند.

خداوند در آیه ۴۵ سوره یونس می‌فرماید: یاد کن روزی را که خدا آنان را در قیامت جمع می‌کند، در حالی که گویا جز ساعتی از روز توقف نداشته‌اند.

اموات پس از زنده شدن در قیامت تصورشان اینست که مدت‌زمان کمی را در عالم برزخ سپری کرده‌اند و فقط یک شب طول کشیده و این طولانی بودن عالم برزخ از نگاه مردم، در دنیا است.

همچنین می‌فرماید: روزی که از قبرهایتان فراخوانده می‌شوید؛ شما اجابت می‌کنید در حالی که حمد خدا را می‌گویید؛ و تصور می‌کنید که فقط مدت کوتاهی در جهان برزخ درنگ کرده‌اید. (اسراء، ۵۲)

در جایی دیگر خداوند از اموات زنده شده در قیامت می‌پرسد، چند سال در روی زمین توقّف کردید؟ می‌گویند: به اندازه یک روز، یا قسمتی از یک روز! خداوند در ادامه می‌فرماید: بله، شما مقدار کمی توقّف داشتید. (مومنون، ۱۱۲ تا ۱۱۴)

به شهادت آیات قرآن کریم درمی‌یابیم که زمان برای اموات در عالم برزخ بسیار کوتاه بنظر می‌رسد و همه آن‌ها با این که حتی ممکن است چند صدسال در برزخ زندگی کرده باشند، اما تصور می‌کنند که زمان بسیار کوتاهی در برزخ بوده‌اند شاید این مسئله نشانه سرعت گذر زمان در عالم برزخ باشد.

علم خداوند نسبت به مدت‌زمان برزخ

خداوند در آیه ۴۲ از سوره نازعات خطاب به پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌فرماید: از تو سؤال می‌کنند که قیامت کی بر پا می‌شود؟

قرآن، در پاسخ این سؤال به آن‌ها می‌فهماند هیچ کس از لحظه وقوع قیامت با خبر نبوده و نخواهد بود. (نازعات، ۴۳) یعنی تاریخ وقوع قیامت حتی از تو که پیامبر هستی، پنهان است، چه رسد به دیگران. این اتفاق، علم غیبی است که از مختصات ذات پروردگار بوده، و کسی از آن خبر ندارد.

در جای دیگری می‌افزاید: منتهای قیامت به سوی پروردگار تو است؛ إِلی رَبِّکَ مُنْتَهاها. (نجم،۴۲)

فقط خداوند است که می‌داند قیامت کی بر پا می‌شود، هیچ کسی از زمان وقوع آن آگاهی ندارد، و هرگونه تلاش و کوشش برای آگاهی از زمان برپایی قیامت بی‌فایده است.

همانطوری که در آیه ۳۴ سوره لقمان می‌فرماید: إِنَّ اللّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السّاعَةِ؛ علم زمان وقوع قیامت فقط نزد خداوند است.

همچنین در آیه ۱۸۷ سوره اعراف به پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله تاکید می‌کند: قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ رَبِّی؛ بگو علم آن فقط نزد پروردگار من است.

بنابراین، چون پایان زمان برزخ متصل به شروع و برپایی قیامت است، هیچ کس جز خداوند از زمان اتمام عالم برزخ مطلع نمی‌شود تا هنگامی که قیامت برپا شود. آغاز عالم برزخ با مردن هر کس شروع می‌شود، اما مقدار زمان و این که چقدر طول می‌کشد؛ از موارد غیبی است که علم و جزئیات آن فقط در اختیار خداوند است و احدی از آن مطلع نمی‌باشد.

 از طرفی دیگر عمر عالم برزخ بقدری با سرعت طی می‌شود که در زمان برپایی قیامت، اموات زنده‌شده فکر می‌کنند تمام این دوران چند ساعتی بیش طول نکشیده است.

منبع: ایرنا