اختراع  سعید میرزایی عضو هیات علمی دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان با عنوان دهانشویه ضدباکتری گیاهی-دارویی در اداره ثبت اختراعات آمریکا ثبت شد.

 سعید میرزایی گفت: دهانشویه ضدباکتری گیاهی-دارویی بر پایه عصاره گیاه شاخ بزی ساخته شده و برای پیشگیری و درمان بیمار‌های دهان و دندان قابل استفاده است. عصاره به کار رفته در این محصول برای اولین بار در دنیا مورد بررسی و استفاده قرار گرفت و در سیستم پتنت آمریکا USPTO، مشهورترین سیستم ثبت اختراع در جهان ثبت شد.

عضو هیات علمی گروه پژوهشی بیوتکنولوژی پژوهشکده علوم محیطی پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی دانشگاه با نام بردن از استرپتوکوک موتانس (Streptococcus mutans) به عنوان اولین و مهم‌ترین میکروارگانیسم موجود در پلاک که در همه سطوح دهان دیده می‌شود و در شروع پوسیدگی مینای دندان پیشتاز است، افزود: انترکوک فکالیس (Enterococcus faecalis) نیز یکی دیگر از میکروارگانیسم‌های فلور طبیعی دهان (normal flora of the oral cavity) است که باعث عفونت و پوسیدگی دندان می‌شود و با سایر بیماری‌های دهان مرتبط است.

به گفته دکتر میرزایی، دهانشویه حاضر به خوبی این میکروارگانیسم‌های مهم دهان (استرپتوکوک موتانس و انترکوک فکالیس) را ازبین برده و در جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها موثر است.

 عضو هیات علمی پژوهشکده علوم محیطی در رشته بیوتکنولوژی کشاورزی - ژنتیک مولکولی گیاهی در تشریح این اختراع گفت: اختراع حاضر دهانشویه ضدباکتری گیاهی-دارویی است بر پایه عصاره گیاه شاخ بزی (Proboscidea jussieui) برای پیشگیری و درمان بیماری‌های دهان و دندان این گیاه برای اولین بار در دنیا مورد بررسی و استفاده قرار گرفته است.

وی عنوان کرد: باکتری موتانس عامل اصلی پوسیدگی دندان‌ها بوده و سلامتی دهان بیش از ۷۰ درصد از انسان‌ها در تمام گروه‌های سنی را تحت تاثیر قرار داده است. در حال حاضر دهانشویه‌های شیمیایی که مهم‌ترین آن‌ها کلرهگزیدین است برای کنترل شیمیایی پلاک کاربرد دارند. استفاده طولانی مدت از ترکیبات شیمیایی سبب رنگی شدن دندان و اثر معکوس بر روی مخاط دهان دارد. این عوامل نامطلوب استفاده طولانی مدت و پذیرش افراد را محدود می‌کند.

میرزایی افزود: با توجه به افزایش گرایش به مواد طبیعی تلاش‌های زیادی برای یافتن جایگزین‌های مناسب گیاهی انجام شده است. دهانشویه گیاهی-دارویی تولید شده میکروارگانیسم‌های مهم دهان، استرپتوکوک موتانس و انترکوک فکالیس، را ازبین برده و در جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها موثر است. علاوه بر این بدلیل گیاهی بودن، عوارض دهانشویه‌های شیمیایی را نداشته و اثرات تکمیلی از جمله خصوصیات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی نیز دارد که برای سلامت لثه مفید می‌باشد. این دهان شویه در سنین پایین قابل استفاده بوده و قابل رقابت با کلرهگزیدین می‌باشد. امکان استفاده از این محصول با تغییراتی در فرمول در سایر محصولات بهداشتی آنتی باکتریال نظیر خمیردندان (toothpaste)، وارنیش (varnish)، محلول‌ها و کرم‌های ضدباکتری (antibacterial solution and cream)، آدامس‌های ضدباکتری (antibacterial gum)، قرص‌های ضدباکتری خوشبوکننده دهان (antibacterial mouth freshener or antibacterial clean breath)، ژل ترمیم‌کننده زخم (Wound healing gel) وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه در دهان انسان باکتری‌های فراوانی وجود دارد که از باقی مانده مواد غذایی و ترکیبات موجود در بزاق (saliva) تغذیه می‌کنند افزود: یک بیوفیلم از این باکتری‌ها که همان پلاک دندان (Dental plaque) است به عنوان فاکتور اصلی دخیل در بروز عفونت‌های دهان و دندان (شایع‌ترین عفونت‌های انسانی) مطرح است. شایع‌ترین این عفونت‌ها شامل پوسیدگی‌های دندانی (Tooth Decay)، بیماری‌های لثه (Gum disease) نظیر التهاب لثه (Gingivitis) و بیماری‌های پریودنتایتیس (Periodontitis) است. 

به گفته میرزایی فساد یا پوسیدگی دندان‌ها و تشکیل پلاک، سلامتی دهان بیش از ۷۰ درصد از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار داده و تقریباً تمام گروه‌های سنی را درگیر می‌کند. به منظور ممانعت از تشکیل شدن پلاک، حذف و کنترل جمعیت باکتری‌های دهان به کمک یک دهان شویه مؤثر می‌تواند سودمند باشد. علاوه بر این افزایش پلاک میکروبی دندان روی تمام سیستم بدن تاثیر گذار است و پوسیدگی‌های دندانی و لثه درمان نشده زمینه بیماری‌های قلبی ـ عروقی (Cardiovascular disease) و دیگر بیماری‌های زمینه ایی را فراهم می‌آورند.