آیتالله عباس کعبی عضو مجلس خبرگان رهبری دیروز در نخستین کمیسیون علوم انسانی اسلامی در حوزه دفاعی امنیتی در سالن شهید طهرانی مقدم پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق «ع» قم با اشاره به نکات متعددی پیرامون تحول در علوم انسانی اسلامی بهویژه در حوزۀ دفاع و امنیت گفت: در بحث تحول در علوم انسانی باید شش گام برداشت: تدوین فلسفه مضاف به هر یک از علوم انسانی؛ تبیین مباحث پیرامونی علوم انسانی مانند تاریخ هر یک از آنها؛ تدوین نظامات علوم انسانی مانند نظام اقتصادی، نظام سیاسی و غیره؛ تدوین قواعد (توسعه قواعد فقه در علوم انسانی)؛ احصای مسائل علوم انسانی مبتنی بر مبانی و نظامات اسلامی و از همه مهمتر که بدون این، پنج گام قبلی ابتر خواهد ماند. باید علوم انسانی با رویکرد اسلامی را وارد خطمشی گذاری عمومی کنیم تا بر اساس آن، سیاستهای کلی نظام تعیین شود.
عضو مجلس خبرگان رهبری یادآور شد: علوم انسانی، پایه و زیرساخت توسعه و پیشرفت است و بدون آن نمیتوان پیشرفت کرد.
آیت الله کعبی در رابطه با مولفههای تمدن عنوان کرد: تمدن سه مولفه دارد: نظریه تمدنی، علم و فناوری و نظامسازی که هر سه مبتنی بر علوم انسانی است.
او در رابطه با تحول در حوزه دفاع و امنیت افزود: باید حوزههای همچون روابط بینالملل، حقوق بینالملل، اقتصاد بینالملل، اندیشه سیاسی، حقوق اساسی تطبیقی، حقوق بشر، حقوق بشردوستانه، خطمشیگذاری عمومی، طرح و برنامه و توسعه تحول یابد.
آیتالله کعبی گفت: در روابط بینالملل، ۲ نظریه کلی نظریه مبتنی بر صلح و نظریه رئال وجود دارد که میگوید صلح، ممکن نیست و فقط باید اختلافات را مدیریت کرد و در اسلام، سه دیدگاه نظریۀ جنگ و جهاد، نظریه صلح و نظریه نهجنگ و نهصلح (فقط دعوت به خدا و تبلیغ آموزههای اسلام) مطرح شده است.
او در ادامه افزود: نظریه بنده، هیچیک از دیدگاههای مطرح شده نیست، بلکه عبارت است از «نظریۀ جهاد تمدنی در روابط بینالملل». جهاد تمدنی یعنی جهادی که خروجیاش، تمدن است نظریۀ جهاد تمدنی عبارت است از کنشگری فعال متمدنانه براساس توحید، عدالت و کرامت انسان در عرصۀ بینالملل در همۀ قلمروهای فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، بهداشتی و غیره.
آیت الله کعبی در پایان تصریح کرد: باید در همۀ عرصهها جهاد کرد و این جهاد، اعم از جهاد نظامی و جنگ است برای آنکه بتوانیم همه مؤلفههای تمدن را ایجاد کنیم. باید به جهاد در مقابل تمدن موجودی بپردازیم که عصارهاش این رژیم کودککش صهیونیست است.
رئیس پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق «ع» و رییس کمیسیون تخصصی «علوم انسانی اسلامی در حوزه دفاعی امنیتی» نیز در ادامه توضیح داد: هدف پژوهشگاه از تشکیل این کمیسیون، گفتمانسازی، شبکهسازی و مرجعیتیابی در حوزۀ علوم انسانی دفاعی امنیتی و کاربردیسازی بوده است. پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق «ع» با تشکیل این کمیسیون، در پی آن است که اولاً پژوهش در مسائل انسانی و اجتماعی حوزه دفاع و امنیت با رویکرد اسلامی، در میان مجامع علمی کشور به یک گفتمان تبدیل و در مرتبه دوم در این راستا شبکهای از نخبگان حوزوی و دانشگاهی تشکیل شود؛ و در مرتبه سوم پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق در راستای انجام رسالت قطبیت اندیشهای معرفتی، در مرجعیت و هدایت مباحث مربوط به علوم انسانی دفاعی امنیتی، به وظایف خود عمل کند.
حجتالاسلام حمید نگارش در ادامه به بررسی وضعیت علوم انسانی موجود پرداخت و علوم انسانی رایج را علومی دانست که کارآمد نیست و دارای اشکالات فراوانی است.
او با اشاره به برخی مشکلات جوامع بشری و ازجمله جامعۀ ایران، ابراز داشت علوم انسانی موجود نتوانسته پاسخگوی این مشکلات باشد و راهگشایی کند.
نگارش با اشاره به اغتشاشات پاییز سال گذشته، این سؤال را مطرح کرد که اندیشمندان علوم انسانی چه راهگشایی نسبت به اغتشاشات و مسائل بعدازآن داشتهاند و چه گرهی را باز کردهاند؟
رئیس پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق «ع» افزود: امروز در قبال قتلعام مردم غزه، صاحبان قلم و اندیشمندان علوم انسانی رایج کجایند؟ و چه سخنی دارند؟ از همینجا معلوم میشود علوم انسانی رایج، بهجای خدمت به بشریت، در خدمت صهیونیست جنایتکار است.
رئیس پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق «ع»، ضمن بیان این نکته که علوم انسانی باید در خدمت حکمرانی بوده و راهگشا باشد، علوم انسانی کارآمد را علومی دانست که در سایه آموزههای وحیانی شکل میگیرد.