مریخ‌نورد «کنجکاوی» (Curiosity) ناسا پس از تنظیم چرخ‌های خود در «دهانه گیل» (Gale Crater) در پنجم اوت ۲۰۱۲ تاکنون ۴۰۰۰ روز مریخی را گذرانده وهمچنان مشغول انجام اکتشافات علمی هیجان‌انگیز است. کنجکاوی اخیرا سی و نهمین نمونه خود را به دست آورد و سپس، آن را برای تجزیه و تحلیل دقیق درون محفظه خود انداخت.

مریخ‌نورد برای بررسی اینکه آیا مریخ باستان شرایط لازم را برای پشتیبانی از حیات میکروبی داشته است یا خیر، به تدریج از دامنه «کوه شارپ» (Mount Sharp) با ارتفاع پنج کیلومتر بالا رفت. لایه‌های کوه شارپ در دوره‌های گوناگون تاریخ مریخ تشکیل شده‌اند و اطلاعاتی را پیرامون چگونگی تغییر آب و هوای سیاره به مرور زمان ارائه می‌دهند. 

جدیدترین نمونه از یک هدف با نام مستعار «سکویا» (Sequoia) جمع‌آوری شده است. همه اهداف علمی کنونی این ماموریت براساس مکان‌هایی در سیرا نوادا کالیفرنیا نام‌گذاری شده‌اند. دانشمندان امیدوارند که این نمونه بتواند اطلاعات بیشتری را در مورد چگونگی تکامل آب و هوا و قابلیت سکونت در مریخ نشان دهد، زیرا این منطقه با سولفات‌ها غنی شده است. سولفات‌ها مواد معدنی هستند و احتمالا در آب شوری تشکیل شده‌اند که میلیارد‌ها سال پیش با آغاز خشک شدن مریخ در حال تبخیر بودند. در نهایت، آب مایع مریخ برای همیشه ناپدید شد.

«اشوین واساوادا» (Ashwin Vasavada) سرپرست پروژه کنجکاوی در «آزمایشگاه پیش‌رانش جت» ناسا گفت: انواع کانی‌های سولفات و کربنات که تجهیزات کنجکاوی در سال گذشته شناسایی کرده‌اند، به ما کمک می‌کنند تا بفهمیم که مریخ در سال‌های گذشته چگونه بوده است. ما چندین دهه است که این نتایج را پیش‌بینی کرده‌ایم و اکنون سکویا حتی بیشتر به ما خواهد گفت.

رمزگشایی کردن سرنخ‌ها در مورد آب و هوای باستانی مریخ، به کار پلیسی نیاز دارد. اعضای گروه در مقاله‌ای که اخیرا در «Journal of Geophysical Research: Planets» به چاپ رسید، از داده‌های دستگاه «شیمی و کانی‌شناسی» (CheMin) کنجکاوی برای کشف یک ماده معدنی سولفات منیزیم به نام «استارکیایت» (starkeyite) استفاده کردند که با اقلیم‌های خشک به ویژه با آب و هوای جدید مریخ مرتبط است.

پژوهشگران معتقدند که پس از تشکیل شدن مواد معدنی دارای سولفات در آب شوری که میلیارد‌ها سال پیش در حال تبخیر بود، این مواد معدنی با ادامه خشک شدن آب و هوا تا وضعیت کنونی خود به استارکیایت (starkeyite) تبدیل شدند. یافته‌هایی از این دست، درک دانشمندان را در مورد چگونگی پیدایش مریخ امروزی اصلاح می‌کنند.