به زمین و مریخ که نگاه می‌کنیم، یکی به رنگ آبی و دیگری سرخ است، اما غروب خورشید در این دو سیاره دقیقا بر عکس است. غروب خورشید روی زمین، به رنگ قرمز دیده می‌شود و غروب روی مریخ، به رنگ یاقوت کبود و رنگ‌پریده.

اما چرا غروب خورشید روی زمین سرخ است در سیاره سرخ، آبی؟ همه چیز به نحوه پراکندگی نور خورشید توسط مولکول‌هایی مربوط می‌شود که جو دو سیاره را تشکیل می‌دهند. 

نور مرئی سفید خورشید، شامل طول موج‌های مختلفی است که ما آن‌ها را با عنوان رنگ‌های مختلف می‌شناسیم و مولکول‌ها و ذرات غبار، فقط با طول موج‌های خاصی ارتباط برقرار می‌کنند. مولکول‌های جو با پراکنده کردن بخش‌های خاصی از طیف نوری، ذرات رنگی را که می‌بینیم، تولید می‌کنند.

جو مریخ، هم از نظر ترکیب و هم از نظر چگالی با جو زمین بسیار متفاوت است. جو مریخ بسیار ضعیف است و فشار آن معادل حدود ۱ درصد فشار زمین است. برای تجربه چنین فشار کم روی زمین، باید در ارتفاع بیش از ۳۰ کیلومتری باشید. همچنین جو مریخ نیتروژن و اکسیژن ندارد.

جو مریخ از دی‌اکسید کربن تشکیل شده و دارای غبار زیادی است. این گرد و غبار ریز تمایل به پراکنده کردن طول موج نور قرمز دارد، به طوری که آسمان مایل به قرمز به نظر می‌رسد و به نور آبی اجازه عبور می‌دهد. اما این موضوع روی زمین برعکس است. نور آبی از مولکول‌های هوا منعکس می‌شود و رنگ مشخصی به آسمان ما می‌دهد و در غروب و طلوع خورشید، طول موج‌های بلندتر غالب هستند.

هنگامی که خورشید را در افق و پایین می‌بینیم، نور راه طولانی‌تری را باید در جو طی کند، بنابراین بیشتر نور پراکنده می‌شود. آنچه باقی می‌ماند، رنگی است که می‌بینیم. در زمین، ما پالت قرمز گسترده‌تری داریم که در واقع با خاکستر آتشفشان‌ها و گرد و غبار ناشی از آتش‌سوزی تقویت می‌شود. در مریخ، ما فقط رنگ آبی سرد هنگام غروب می‌بینیم، چرا که طول موج قرمزی که در روز می‌بینیم، هنگام غروب فیلتر می‌شود.

مریخ‌نورد‌های استقامت، کنجکاوی، اسپریت، آپورچونیتی، اینسایت و حتی مریخ نورد ژورانگ شاهد غروب آبی خارق‌العاده مریخ بوده‌اند. مریخ و زمین از معدود مکان‌هایی هستند که می‌توانیم تغییرات رنگ جوی را در طلوع و غروب خورشید مشاهده کنیم. بسیاری از اجرام دیگر در منظومه شمسی یا فاقد جوی ضخیم برای ایجاد اثر رنگی هستند، یا اتمسفرشان آن‌قدر غلیظ است که نمی‌توان چیزی دید.

منبع: همشهری آنلاین