حدود ۲ هزار گونه گیاهی و ۴۷۰ گونه دارویی در کهگیلویه و بویراحمد شناسایی شده که افزون بر یکهزار گونه گیاهی آن در منطقه حفاظت شده دناست و از این تعداد ۴۵ گونه بومی و منحصر به این منطقه است.

دامنه‌های وسیع و سترگ در جای جای کهگیلویه وبویراحمد همراه با ظرفیت‌های بالقوه گردشگری و منابع زیست محیطی، پوشش جنگلی و رویشگاه بسیاری از گیاهان خوراکی و دارویی از جمله درخت و درختچه‌های نادر در حالی که یکی از راهبردی‌ترین محور‌های توسعه‌ای استان بشمار می‌آید، اما تاکنون بهره وری چندانی از این سرمایه‌های ارزشمند نشده است.

این گنجینه گرانبها و گیاهان شفابخش نه تنها مورد بهره وری مناسب قرار نگرفته بلکه در سالیان متمادی با تخریب‌های روز افزون و دخالت‌های انسانی یکی پس از دیگری به تاراج می‌روند و شاید که در سال‌های نه چندان دور جز تکه‌های سنگی از آن همه طبیعت بکر و چشم نواز این استان باقی نماند.

از آنجا که دلالان غیربومی خریدار شیرابه گیاهان دارویی هستند و آن‌ها این محصولات را به کشور‌های دیگر همچون هند صادر می‌کنند سودجویان در هنگام برداشت گیاهان دارویی آن را به قیمت بسیار پایین می‌خرندو بهره برداران نیازمند حمایت دولت هستند تا بتوانند تولیدات خود را نگه داشته و به موقع بفروشند.

اگرچه تاکنون نبود کارخانه فرآوری گیاهان دارویی از درد‌های کهنه‌ای بود که باعث شده بهره برداران کهگیلویه و بویراحمدی محصولات خود را به صورت خام فروخته و این به معنای به حداقل رسیدن درآمد آنان است.

اما این همه مساله نیست و پای دلالان نیز در میان است؛ امسال حتا برخی بهره برداران در منطقه تنگ سرخ بویراحمد می‌گویند که دلال هر کیلو آنغوزه را از ما به نازل‌ترین قیمت یعنی کمتر از ۱۰ میلیون ریال خریداری کرده است.

گلایه‌های بهره برداران

یکی از بهره برداران گیاه دارویی آنغوزه در منطقه تنگ سرخ می‌گوید که قیمت واقعی هر کیلوگرم این محصول ارزشمند بیش از ۸۰ میلیون ریال است، اما دلالان معمولا آن را ۱۳ میلیون ریال می‌خرند.

محمد صفایی افزود: دلالان با استفاده از این موضوع که بهره برداران برای تامین دستمزد کارگر به منظور کشت پاییزه و دیگر مخارج زندگی خود مجبور به فروش محصول خود هستند آن را به قیمت کمتر از ۱۰ میلیون ریال خریداری می‌شود که این اقدام ظلم به آنان است.

وی که ۷۰ هکتار زمین برای کشت گیاهان دارویی دارد تاکید کرد: در صورتی که دولت چهار میلیارد ریال تسهیلات بانکی برای انجام کشت پاییزه به بهره برداران پرداخت کنند آنان با نگه داشتن محصول به مدت ۶ ماه آن را به قیمت بهتری به فروش می‌رسانند.

یکی دیگر از بهره برداران گیاهان دارویی در منطقه کوه خامی شهرستان باشت تاکید کرد: ایجاد کارخانه فراوری گیاهان دارویی نیازی است که در صورت تحقق می‌تواند زمینه چند برابر شدن سودآوری این محصولات و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید را به دنبال داشته باشد.

رضا هوشیاری با اشاره به اینکه درآمد محصولات گیاهان دارویی خود یک هشتم قیمت واقعی آن است و حالا با ترفند‌های دلالان به کمتر از این میزان کاهش یافته از مسوولان کهگیلویه و بویراحمد خواست تولیدکنندگان این محصولات را حمایت کنند.

بهره برداران برای فروش محصولات خود عجله نکنند

رییس اداره امور مراتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد گفت: درحالی که قیمت هر کیلوگرم شیرابه آنغوزه ۱۳ میلیون ریال است، اما دلالان آن را به قیمت ۱۰ میلیون ریال خریداری می‌کنند.

سلیمان محمدی تاکید کرد: کاهش قیمت شیرابه گیاهان دارویی در فصل برداشت و موقتی بوده و بهره برداران در صورت امکان محصولات خود را تا واقعی شدن نرخ بنفروشند.

تولیدات با کیفیت

کارشناس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید که محصولات شیرابه آنغوزه و باریجه استان به دلیل کیفیت بسیار خوبی که دارد، می‌توانند در سطح جهان مطرح شوند.

گودرز باقری فرد همچنین به اهمیت بسته‌بندی و برندسازی این محصولات اشاره و تاکید کرد: ایجاد کارخانه فراوری گیاهان دارویی مهمترین نیاز واقعی شدن درآمد بهره برداران گیاهان دارویی در کهگیلویه و بویراحمد است.

واکنش مسوولان به درخواست‌ها

همت الله ناصری، مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید کهگیلویه و بویراحمد گفت: پرداخت تسهیلات بانکی به بهره برداران گیاهان دارویی نیازمند انعقاد تفاهم نامه با معاونت اقتصادی استاندار است.

معاون اقتصادی استاندار کهگیلویه وبویراحمد نیز در این خصوص عنوان کرد:اعتباری برای انعقاد تفاهم نامه به منظور پرداخت تسهیلات بانکی به بهره برداران استان در دست نداریم.

احسان عسکری افزود:۲۰۰ میلیارد ریال از محل مصوبات سفر دوم رییس جمهور به کهگیلویه برای حمایت از تولیدکنندگان گیاهان دارویی در استان تصویب شده که امید داریم با جذب این میزان اعتبار زمینه حمایت از تولیدکنندگان گیاهان دارویی در کهگیلویه و بویراحمد فراهم شود.

توزیع بذر خدمت دولت به بهره برداران

رییس اداره امور مراتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد گفت:۶ تن بذر گیاهان دارویی آنغوزه و باریجه برای کشت در مراتع این استان بین بهره برداران توزیع شد.

محمدی افزود: عملیات اجرایی کشت گیاهان دارویی پاییز امسال در سه هزار و ۱۸ هکتار از مراتع کهگیلویه و بویراحمد در قالب طرح‌های مشارکتی آغاز شده است.

وی بیان کرد:به منظور کمک به احیای مراتع استان بذر مورد نیاز بهره برداران از سوی دولت خریداری و به صورت رایگان توزیع می‌شود.

محمدی عنوان کرد: امسال کشت گیاهان دارویی از سوی یکصدنفر از مرتعداران در مناطقی مانند تنگ سرخ، دشت روم، سپیدار، کوه سیاه، کوه سفید، خامی و شبلیز اجرا می‌شود.

رییس اداره امور مراتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد اضافه کرد: نیمه نخست امسال ۲۸ تن شیرابه گیاهان دارویی آنغوزه و باریجه به ارزش ۳۶۰ میلیارد ریال در استان تولید شده است.

براساس سند جامع گیاهان دارویی ۲۰۰ هزار هکتار از مراتع، جنگل‌ها و اراضی کشاورزی کم بازده استان زیرکشت گیاهان دارویی خواهد رفت که در صورت اجرایی شدن این طرح سالیانه ۱۵۶هزار و ۶۷۰ تن گیاه دارویی شامل شیرابه آنغوزه، برگ مورد، آلورئه ورا و گل محمدی در کهگیلویه و بویراحمد تولید می‌شود.

محمدی با اشاره به اینکه قیمت هر کیلوگرم گیاه دارویی آنغوزه ۱۳میلیون ریال است که بهره برداران یک میلیون و ۳۰۰هزار ریال آن را به عنوان بهره مالکانه به دولت می‌پردازند تاکید کرد که سرمایه گذاری برای احیای مراتع یک تیر و چند نشان درآمدزایی برای دولت و جوامع محلی است.

وی با بیان اینکه استان ۵۵۲هزار هکتار مرتع دارد که بخش عمده‌ای از آن نیازمند سرمایه گذاری برای احیاست تاکید کرد که ضرورت دارد برای تزریق اعتبارات بیشتر در این خصوص چاره اندیشی شود.

به گفته کارشناسان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد ۲۰۰ هزار هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی در این استان قابلیت احیاء، توسعه و بهره برداری از گونه‌های گیاهی و دارویی را داراست که در برنامه هفتم توسعه طرح‌های مختلفی در جهت اجرایی شدن این مهم وجود دارد.

براساس سند جامع گیاهان دارویی استان در صورت اجرایی شدن این طرح سالیانه ۱۵۶هزار و ۶۷۰ تن گیاه دارویی شامل شیرابه آنغوزه، برگ مورد، گل محمدی و.. در کهگیلویه و بویراحمد تولید خواهد شد.

۶۰ هزار هکتار از عرصه‌های ملی این استان تاکنون زیر کشت گیاهان دارویی رفته است.

وجود بیش از ۲ هزار و ۱۰۰ گونه گیاهی و ۴۷۰ گونه گیاه دارویی و خوراکی در کهگیلویه و بویراحمد، یکی از ارزشمندترین ثروت‌های ناشناخته در این استان بشمار می‌رود.

کهگیلویه و بویراحمد دارای ۴۶ گونه گیاهی بومی و سه گیاه دارویی کمیاب دنیا شامل باریجه، آنغوزه و گزانگبین است که به وفور در ارتفاعات استان یافت می‌شود.