یک هفته پر از تکاپو و شادی و بوی عطر نان وبوی دود تنوروچوب سوخته فضای بوستان شورای کرمان را پر کرد، مردم کرمان استقبال بی نظیری کردند به گونه ای که در برخی غرفه ها تا ساعت ها صف مشتاقان تست انواع نان های وطنی برقرار بود.
تعجب و قدردانی مدیران کشوری از مدیریت قوی در برگزاری جشنواره نان ما را بر آن داشت که بازخوانی کنیم وضعیت نخستین جشنواره ملی نان را و گزارشی در این خصوص ارائه کنیم.
همه جریان جشنواره ملی نان از یک مرد کرمانی که دغدغه نان سالم داشت شروع شد، حمیدرضا رستمی کارمند یکی ادارات استان اما علاقمند به نان سالم، در اغلب جشنواره های استانی با بسته های نان خشک و سالم حضور یافته و گوشه ای غریبانه اما با جسارت به تبلیغ نان سالم می پرداخت.
امروز اما حمید رضا رستمی موسس چند نانوایی با آرد کامل در کرمان و شهرستان های اطراف شده است و بوی عطر نان هایش را کرمانی ها دوست دارند.
دبیر نخستین جشنواره ملی نان همین فرد بود که تلاش هایش برای ملی کردن نان سالم وکامل و البته سرزمینی به ثمر نشست و با همراهی مدیران استانی و همکاری برخی نهادها، نخستین جشنواره نان را برگزار کرد، ابتدا این جشنواره در سطح استانی قرار بود برگزار شود اما با صحبت های انجام شده وهمکاری وهمراهی برخی نهادها جشنواره استانی به جشنواره ملی تبدیل شد و به ناگهان کرمان مرکز توجهات شد و نانواهای کشور برای ارائه نان های خوشمزه شان راهی کرمان شدند.
محمد سلیمانی، رییس اتحادیه نانوایان سنگگ تهران یکی از بازدیدکننده های جشنواره ملی نان بود و در خصوص تهیه نان با گندم کامل و سبوس آن گفت: فرآیند تهیه نان از گندم کامل با سبوس و حفظ ارزش غذایی آن یک زنجیره کامل است که از فرآیند کشت گندم شروع می شود و تا آسیاب و تهیه آرد و پخت نان ادامه دارد.
وی با تاکید بر همکاری تمامی ارگان های مرتبط با تهیه نان مرغوب، افزود: تهیه نان از گندم کامل نیازمند همکاری تمام ارگان های مرتبط با تهیه نان است، تا بتوانیم یک نان مرغوب را به دست مردم برسانیم.
نانواها از آرد با کیفیت استقبال می کنند
رییس اتحادیه نانوایان سنگگ تهران در خصوص نحوه آسیاب گندم نیز تصریح کرد: در قدیم از آسیاب های بادی و آبی برای تبدیل گندم به آرد استفاده می شده است که ارزش غذایی نان نیز حفظ می شد اما امروز از آسیاب های صنعتی استفاده می شود و پوسته نازک گندم که به علت استفاده از سموم در کشت که برای انسان مضر است ، در این نوع آسیاب گرفته می شود و آسیاب های صنعتی قادر به تهیه آرد از گندم کامل نیستند چرا که باید انواع متعدد ای از آرد را تهیه کنند و اگر آسیاب ها بتوانند آردی با کیفیت مرغوب را با خفظ ارزش غذایی و سبوس تهیه کنند قطعا نانوایان نیز استقبال خواهند کرد.
سلیمانی ادامه داد: اگر که نهاد های مرتبط چون آسیاب ها بتوانند آردی با کیفیت همراه با سبوس را تهیه کنند که قابلیت تهیه نان مرغوب را داشته باشد که حالت کشسانی و میزان مناسب روغن را داشته باشد، اتحادیه نانوایان هم حتما استقبال خواهند کرد.
وی استقبال مردم از جشنواره را بسیار خوب ارزیابی کرد و افزود: چنانچه تمامی نهاد ها دست اندر کارهمکاری کنند، برگزاری چنین جشنواره هایی در جهت احیا نان بسیار موثر خواهد بود.
در حین چرخش در جشنواره افراد زیادی از ادارات غله، استانداری، شوراهای شهر و روستا وشوراهای آرد استان ها را می بینیم.
حجت الاسلام عبدالله زاده رییس شورای شهر بیرجند، با تاکید بر استقبال بی نظیر مردم از جشنواره نان اذعان کرد: وجود غرفه هایی با نان متنوع و با شیوه های پخت متفاوت از شهرهای گوناگون در کنار یکدیگر بسیار جذاب است و امیدوارم چنین جشنواره هایی را در شهر بیرجند هم بتوانیم برگزار کنیم.
وی در خصوص پیام جشنواره نان در ایجاد سبک زندگی سالم و اسلامی، یاد آور شد: این جشنواره استفاده صحیح و درست از نان را به ما می آموزد و چرا که تنوع در نحوه پخت و موارد تشکیل دهنده نان سبب کاهش دورریز نان و دلپذیر بودن طعم نان اصیل ایرانی خواهد شد و استفاده از نان های مختلف در سلامت افراد نیز بسیار تاثیر گذار خواهد بود.
رییس شورای شهر بیرجند تصریح کرد: برای جلوگیری از سبوس گیری و تهیه نان از گندم کامل ، تبلیغات و جلسات متعددی را در آینده برگزار خواهیم کرد تا گامی مهم برای افزایش کیفیت نان در کشور برداریم و به افزایش سلامت جامعه نیز کمک کنیم.
نمونه گندم اصیل وسالم ایرانی به ایتالیا قاچاق شده بود!
استاد زنده دل متخصص طب سنتی نیز یکی از میهمانان جشنواره بود، وی در بازدید از دبیرخانه جشنواره با تاکید بر کیفیت گندم اصیل ایرانی در بیرجند اذعان کرد: نمونه گندم اصیل بیرجند در بانک جهانی گندم ایتالیا نگهداری می شود که نمونه آن را مهندس طاهری در سنوات گذشته کشت کرد اما با بی مهری مسوولین و عدم حمایت دولت مواجه شد که جای بسی تاسف را دارد.
وی جشنواره نان را فرصتی برای توجه به آرد کامل ونان سالم درکشور ذکر کرد.
زنده دل بیان کرد: اگر ارد کامل بیاد سرسفره مشکلات گوارشی حل می شود، زمان قدیم به سبب وجود نان سالم کسی یبوست نداشت و بیماری ها به شکل امروز وجود نداشت.
خداوند گندم را کامل خلق کرده است چرا ناقصش می کنند؟
این متخصص طب سنتی کشورمان با انتقاد از حذف سبوس گندم در کارخانجات آرد گفت: خداوند گندم راکامل خلق کرده است چرا بخشی از آن را قطع می دانند، این سبوس گیری نان عامل بیماری است و حتی بعضا اشتباه بزرگ تری مرتکب می شوند که سبوس گندم دیگری را به نان اضافه می کنند.
وی نوع گندم مصرفی کشور را دراغلب استانها نامناسب ذکر کرد واظهار کرد: بذر گندم داخل کشور از کشورهای دیگر میآید واز هر ۱۰ گندم که میکاریم ۲ تا گندم به عمل میآید درحالی که گندم منطقه خراسان ما را قاچاق کرده اند و نمونه آن فقط در ایتالیا یافت شده است وما از ایتالیا نمونه گندم خودمان را خریدیم و کشت کردیم.
زنده دل تاکید کرد: قدیم ترها بوی نان همه را گیج می کرد ولی اکنون نان مصرفی مان بو ندارد ونبود بو نشان از نبود ماده موثره گندم است در نتیجه آن قوتی که باید از نان به بدن وارد شود، وجود ندارد.
اما استاندار کرمان به عنوان میزبان جشنواره هم با خبرنگار ما صحبت کرد.
دبیرخانه جشنواره نان را در کرمان ماندگار می کنیم
محمدمهدی فداکار ضمن تشکر از شهرداری و دیکر ارگان هایی که در برپایی این جشنواره زحمت های زیادی را متحمل شده اند اظهار کرد: طرح این جشنواره در سنوات گذشته نیز مطرح بوده است که در سال جاری به مدد شهرداری اجرایی شده و دبیرخانه دائمی جشنواره نیز در کرمان راه انداره شده و امیدوارم برگزاری این جشنواره در تقویم سالانه استان نیز باقی بماند.
وی به ارزش بالای نان در هرم غذایی اشاره کرد و افزود: استان کرمان از تنوع و مصرف روزانه زیادی در حوزه نان برخوردار است، مسئله استفاده از نان کامل و جلوگیری از سبوس گیری نان یک مطالبه مردمی بوده و دستگاه های ناظر هم پیگیر این موضوع هستند.
فداکار اظهار کرد: جداسازی سبوس از گندم به صورت یک فرایند است و باید از کارخانه شروع شود و تا به مرحله فروش در نانوایی ها برسد ، باید درنظر داشت سالها طول کشیده که سليقه مردم از نان سبوس دار به نان فاقد سبوس تغییر پیدا کرده است و اکنون دوباره ذائقه مردم به سمت نان سبوس دار و با حفظ ارزش غذایی تغییر کرده است که نیازمند مطالبه مردمی است و مردم نقش مهمی در این امر دارند.
آرد غالب کرمان ۱۳ونیم درصد سبو س گیری شده است
داریوش ماهری مدیرکل غله و خدمات بازرگانی کرمان در خصوص ذائقه مردم در حوزه نان، گفت: سلیقه مردم کرمان به سمت نان تافتون سوق پیدا کرده است و نان غالب مصرفی استان کرمان تافتون است که سبوس گیری معقول آن ۱۳ ونیم درصد است.
وی با تاکید بر نقش پر رنگ فرهنگ سازی در حوزه نان اظهارکرد: استفاده از نان کامل و سبوس دار نیازمند فرهنگ سازی بوده بدین معنا که مردم ابتدا باید بپذیرند که نان تیره رنگ و سبوس دار برای سلامتی بسیار مفید تر از نسبت به سایر نان ها است و مردم باید فرهنگ مطالبه گری در حوزه نان داشته باشند که این نمایشگاه پایه گذار فرهنگ استفاده از نان سالم و با گندم کامل است و نیز در سنوات اخیر مردم خود به این باور رسیده اند و از نان سبوس دار استقبال خوبی کرده اند.
ماهری در خصوص قانون استاندارد ۱۰۳ بیان کرد: طبق این استاندارد نان سنگک دارای ۷ تا ۱۲ درصد سبوس گیری ، نان تافتون ۱۲ الی ۱۸ درصد سبوس گیری، نان لواش ۱۵ تا ۱۸ درصد سبوس گیری و نان بربری ۲۲ تا ۲۴ درصد سبوس گیری را طبق قانون مصوب دارد و سعی ما همیشه بر رعایت این قوانین بوده و هست ، همچنین از بین تمامی انواع نان ها تنها نان لواش فاقد سبوس است.
مدیرکل غله و خدمات بازرگانی کرمان در خصوص فرایند سبوس گیری نان ها گفت: تمامی فرایند های سبوس گیری و مقدار و میزان و قیمت مصوب سبوس جدا شده از گندم در سامانه جهاد کشاورزی ثبت می شود و از طریق سامانه به فروش می رسد که جای هیچ نقص قانون و خلافی را باقی نمی گذارد.
وی در خصوص استقبال مردم از نان سبوس دار یادآور شد: اگر که تمامی مردم جامعه در این زمینه مطالبه گری کنند و خواهان نان سبوس دار از نانوایی ها باشند، در نتیجه نانوایی ها نیز مجبورند از کارخانه جاتی که نان با کیفیت و سبوس بیشتری عرضه می کنند خریداری کنند تا رضایت مشتری را جلب کنند که نیازمند عزم همگانی فرهنگ سازی است که برگزاری اولین جشنواره نان در کرمان در این فرهنگ سازی بسیار تاثیر گذار است که در همین راستا به دنبال ایجاد دبیرخانه دائمی این جشواره در کرمان هستیم و با پشتکار این امر را دنبال خواهیم کرد.
استفاده ازگندم کامل برای تهیه نان، توسط دولت ابلاغ شده است
حجت الاسلام ولی زاده رییس ستاد راهبردی سلامت حوزه های علمیه و رئیس بخش سلامت مرکز پژوهش های مجلس نیز دراین جشنواره حضور داشت.
وی با قدردانی از حرکت انجام شده ۷۰ درصد قوت غالب مردم کشور را نان معرفی کرد و اظهار داشت: این آمار از مرکز پژوهشهای مجلس بیرون آمده و حدود ۳ ماه قبل منتشر شده است.
وی اضافه کرد: تغذیه اسلامی هم همین است، امام صادق (ع) در روایتی فرموده اند: بدن انسان بر پایه نان بنا شده است.
حجت الاسلام ولی زاده سبوس گیری از گندم و پخت نان با آرد سفید در نانوایی ها را ظلم به مردم خواند و بیان کرد: در ظاهر کار می گویند سبوس آنزیم هایی دارد که برای معده مضر است، اما در واقع سبوس گندم سودآور است و در جای دیگری از آن استفاده می شود.
وی اضافه کرد: پخت آرد سبوس دار متفاوت است و برخی از نانواها آن را بلد نیستند.
رییس ستاد راهبردی سلامت حوزه های علمیه و رئیس بخش سلامت مرکز پژوهش های مجلس استفاده از مخمرها را ظلم دیگر سیستم تامین نان خواند واظهارکرد: این مواد باعث انوع بیماری های سخت می شود، استفاده از این نوع مخمرها ممنوع است اما متاسفانه شاهد استفاده گسترده آنها هستیم.
وی با اشاره به اینکه اگر سبوس گندم را وارد آرد کنیم علاوه بر نان سالم به خودکفایی در حوزه آرد هم می رسیم، گفت: سبوس به بخش خوراک دام یا ساخت شامپوها و غیره منتقل می شود که برای عده ای سودآور است، مردم ما علاقه دارند نان سبوس دار بخورند اما جایی را نمی شناسند که آن را تهیه کنند، علاوه بر این، قیمت نان هم مهم است که نان سبوس دار در نانوایی های دولتی پیدا نمی شود.
جفای بزرگی بنام غنی سازی آرد! در کشور
حجت الاسلام ولی زاده غنی کردن آرد با آهن را ظلم دیگر مجموعه تولید نان دانست و گفت: نان اگر با سبوس ارائه شود، کامل است، اشتباه حذف سبوس را با اشتباه غنی کردن آن در هم آمیخته اند که تبعات آن در آینده بیشتر خود را نشان می دهد.
وی از احیای نان کامل در سند امنیت غذایی سخن به میان آورد و تصریح کرد: بندی در این سند وجود دارد که همه را برای استفاده از سبوس گندم موظف می کند، رئیس جمهور هم آن را ابلاغ کرده که اگر اجرایی شود اتفاق خوبی خواهد افتاد.
رییس ستاد راهبردی سلامت حوزه های علمیه و رئیس بخش سلامت مرکز پژوهش های مجلس اضافه کرد: سلیقه ها هم در این سند دیده شده است، تنوع در نان در شرایط کنونی خیلی کم است، استان های مازندران و گیلان تنوع خوبی دارند اما دیگر استان ها شرایط مطلوبی ندارند و نحوه پخت نان در فضای طبیعی خیلی عالی است که باید آن را احیا کرد.
وی تصریح کرد: برخی نان ها با سبوس غنی می شوند که هم غیر بهداشتی هستند و هم تعادل آن بهم می خورد، سبوس باید به اندازه همان گندمی باشد که آرد می شود.
حجت الاسلام ولی زاده استفاده از نان کامل را حق اولیه مردم دانست و با اشاره به ایجاد قانون در این زمینه گفت: امیدواریم جشنواره ها شرایط را به سمتی ببرند که مردم این موضوع را مطالبه کنند.
وی اضافه کرد: قرارگاه مردمی احیا نان کامل می تواند به نتایج خوبی برسد، ضمن اینکه مسوولان دولتی و مدیران استانی هم باید از آن حمایت کنند.
رییس ستاد راهبردی سلامت حوزه های علمیه و رئیس بخش سلامت مرکز پژوهش های مجلس آموزش کشاورزان را نیز دارای اهمیت خواند و بیان کرد: راندمان و بهره وری زمین های کشاورزی را باید با یک راهکار ساده بالا برد و به جهش تولید کمک کرد.
اساتیدی چون نیک منش، استاد خیراندیش، معاون حوزه اقتصادی دفتر مقام معظم رهبری، پزشکان سنتی از دیگر میهمانان جشنواره بودند.
در بخش هایی از جشنواره نان استان بیماران خاصی چون سلیاکی ها و بیماران (پی کا یو) نیز دیده شده بودند و نان مخصوص این بیماران معرفی شده بود .
خانم دکتر خزعلی معاون حوزه زنان وخانواده ریاست جمهوری نیز ضمن بازدید از جشنواره براهمیت تولید نان سالم درکشور به منظور کاهش بیماری ها درخانواده تاکید کرد.
وی گفت: برای زنانی که در حوزه نان فعالیت می کنند نیز به دنبال بیمه و پوشش های اجتماعی حمایتی هستیم.
با پایان یافتن جشنواره و امضای تفاهم نامه دبیرخانه نان کشور در کرمان ماندنی شد و برای جشنواره های آتی افق دیدی بنام تهیه نان سالم از گندم کامل تعریف شد با این امید که با همراهی تمام دستگاههای متولی حوزه نان این امر اتفاق افتد.
جشنواره نان واقعا کارفوق العاده ای بود که با کارجهادی جوانان کرمانی در گروههای مردمی وحمایت معاون شهرداری و استانداری برگزارشد که البته اصل حرکت مردمی بود که با حمایت دولت همراه شد.
صحنه اجرای مردمی کار بسیار عالی بود به گونه ای که اغلب مهمانان از تدبیر کرمانی ها برای برگزاری جشنواره ای ملی با جمعیت زیاد بازدید کننده شگفت زده بودند.
با این امید که نان کامل و نان های بومی وسالم سرزمینی در کشور ایران فراوان شوند و نانی که بر سفره مردم می نشیند قوت جان وبدن شود نه اسباب بیماری.
مرضیه السادات حسینی راد