از دیروز که حماسه «طوفان‌الاقصی» توسط نیرو‌های مقاومت فلسطینی خلق شد، بار دیگر نام گردان‌های «عزالدین قسام» بر سر زبان‌های رسانه‌ها افتاده است. اما به راستی عزالدین قسام کیست که نامش بر روی شاخه نظامی حماس گذاشته شده و هربار عملیاتی علیه رژیم صهیونیستی صورت می‌گیرد، نام و یاد او تداعی می‌شود؟

ظهور یک مبارز مسلمان

شیخ عزالدین قسام سال ۱۸۷۱ در روستایی کوهستانی نزدیک شهر لاذقیه سوریه به دنیا آمد و در همانجا بزرگ شد. آنگونه که در کتب تاریخی ثبت شده است، شیخ عزالدین القسام به حزب استقلال عربی وابسته بود و در الازهر مصر تحصیل کرد و به شدت تحت تأثیر تعالیم شیخ محمد عبده قرار گرفت و در مصر به جنبش ملی مخالف بریتانیا پیوست. همزمان با تدریس با گروه‌های مبارزاتی نیز در تماس بود. او ابتدا به گروه عمر بیطار پیوست و سپس در شمال سوریه، همراه با شیخ صالح علی علیه نیرو‌های فرانسوی جنگید.

سرآغاز جنگ با صهیونیست‌ها

وی پس از بازگشت از مصر فعالیت سیاسی را از منظر ادغام تربیت دینی با اهداف ملی آغاز و نخستین تظاهرات در حمایت از مقاومت مردم لیبی در برابر اشغالگری ایتالیا را رهبری کرد. شیخ قسام همچنین از انقلاب «جبل صهیون» به رهبری «عمر البیطار» حمایت کرد و نیرو‌های فرانسوی حکم غیابی اعدام وی را صادر کردند. پس از شکست این انقلاب در سال ۱۹۲۱ به همراه برخی از رفقای خود به فلسطین بازگشت و مسجد استقلال در محله قدیمی حیفا را به عنوان مقر خود برگزید. قسام از همین مکان دعوت به مبارزه با استعمار انگلیس را پس از پیوستن به جمعیت جوانان مسلمان آغاز کرد و در سال ۱۹۲۶ رئیس این جمعیت شد.

«رهبر مجاهدین» فلسطینی

شیخ عزالدین القسام نقش زیادی در ترغیب فلسطینیان به مبارزه علیه استعمار و سپس اشغالگری اسرائیل ایفا کرد تا اینکه به یکی از چهره‌های برجسته و نماد مقاومت عربی و اسلامی تبدیل شد. فلسطینیان از وی به عنوان «رهبر مجاهدین» یاد می‌کنند. پس از موج مهاجرت یهودیان به فلسطین و بالا گرفتن روند حوادث در سال ۱۹۳۵، شیخ قسام پس از انتقال به جنین همه اعراب را به اتحاد برای مبارزه با گسترش سیاست‌های توسعه طلبانه اسرائیل فراخواند و هسته‌های مخفی تشکیل داده و به جمع آوری کمک‌های مالی از مردم برای خرید اسلحه روی آورد.

شیخ قسام پس از رهبری انقلاب علیه بریتانیا و گسترش دامنه صهیونیست‌ها، از یک روستا به روستای دیگر فلسطین نقل مکان می‌کرد و آخرین روستا نیز شیخ زاید بود که در ۱۹۳۵ از روستای البارد از دست نیرو‌های انگلیسی متواری شده و به شیخ زاید متواری شده بود. در تاریخ ۱۹/۱۱/۱۹۳۵ نیرو‌های انگلیسی شیخ قسام و گروه وی را محاصره کرده و از وی خواستند که خود را تسلیم نماید، اما شیخ قسام مخالفت کرده و با این نیرو‌ها درگیر شد، نبرد نابرابر بین نیرو‌های انگلیسی و شیخ قسام و گروه وی تا ۶ ساعت به طول انجامید و در نهایت نیز با شهادت وی به پایان رسید.

نامی که همچنان زنده است

امروزه نام عزالدین قسام بر روی شاخه نظامی گروه حماس است و هربار که علیه رژیم صهیونیستی اقدامی صورت می‌گیرد، نام و یاد او تداعی‌گر می‌شود. مسیر نهضت اسلامی و مقاومت ملل مسلمان در برابر استعمار سلطه‌گران توسط کسانی شکل‌گرفته است که امروزه بین ما نیستند؛ اما سایه تنومند درخت مقاومتی که نها‌ل‌اش را آنان با دست پرتوانشان کاشتند بر روی سر اشغالگران و بیگانگان چنان سنگین آمده است که فرار تنها راهی است که پیش روی خود می‌بینند.

منبع: فارس