امنیت غذایی، تامین معیشت و غذای سالم برای مردم جزء تاکیدات رهبر معظم انقلاب است که براین اساس دستیابی به خودکفایی و خوداتکایی محصولات اساسی و استراتژیک و کاهش وابستگی به آن سوی مرزها امری ضروری به شمار می رود.
محمدعلی نیکبخت وزیر جهاد کشاورزی در مراسم آغاز سال زراعی جدید گفت: سال گذشته کشاورزان با همه سختی ها، خشکسالی ها و مشکلاتی که پیش رو بود، بویژه در تولید محصول استراتژیک گندم کارهای خوبی انجام دادند.
نیکبخت می گوید: مطابق اسناد بالادستی و سیاست های ابلاغی رهبر معظم انقلاب و سند انتظار رئیس جمهوری، مقرر شد در محصولات اساسی به خودکفایی ۹۰ درصدی و در ۵ محصول استراتژیک و راهبردی از جمله گندم، برنج، جو، پنبه و شکر باید به خودکفایی ۱۰۰ درصدی دست یابیم که بنابر تاکیدات مقام معظم رهبری و رئیس جمهور، دستگاه های دولتی از جمله مجلس شورای اسلامی، سایر قوا و دستگاه های داخل کشور باید در کنار وزارت جهاد کشاورزی بیایند.
با توجه به اهمیت خودکفایی محصولات اساسی و ارتقای ضریب امنیت غذایی در شرایط تحریم انتظار می رود که حمایت های لازم از بخش تولید صورت گیرد چراکه تحقق این امر نیازمند اعتبارات لازم برای اجرای قانون الگوی کشت، کشت قراردادی و خرید تضمینی محصولات کشاورزی و پرداخت تسهیلات ارزان قیمت به کشاورزان است که در نهایت با ایجاد انگیزه در بین کشاورزان، این امر محقق خواهد شد.
ضرورت جذابیت کشت محصولات استراتژیک برای کشاورزان
در ادامه قاسم پیشه ور رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: امکان خودکفایی در محصولات استراتژیک به شرط فراهم شدن زیرساخت ها وجود دارد که پای کارآمدن دیگر وزارتخانه ها همچون وزارت نیرو، وزارت نفت و راه یکی از مهم ترین زیرساخت ها محسوب می شود. تامین نهاده های کشاورزی در مرحله کاشت، داشت و برداشت و همچنین بیمه محصولات کشاورزی خودکفایی را به همراه دارد. با وجود آن که کشاورزی در ایران خصوصی است، لذا کشاورزان در صورتی که کشت از لحاظ قیمت جذابیت داشته باشد، وارد عرصه تولید می شوند.
رئیس اتاق اصناف کشاورزی اعلام به موقع نرخ خرید تضمینی و پرداخت مناسب مطالبات کشاورزان را یکی دیگر از راهکارهای خودکفایی محصولات استراتژیک و اساسی برشمرد و گفت: با وجود آنکه کشاورز یک سال روی مزرعه کار می کند، از این رو انتظار دارد پس از تحویل محصول خود به مراکز خرید بهای محصول خود را دریافت کند تا بتواند بدهی خود را پرداخت کند که تاخیر در پرداخت مطالبات اثر سو بر خودکفایی دارد.
او جلوگیری از واردات بی رویه را عامل موثر دیگر در خودکفایی برشمرد و گفت: با فراهم بودن تمامی زیرساخت ها، واردات بی رویه محصولات کشاورزی می تواند کشتی خودکفایی را به زمین بزند. سرمایه در گردش یکی دیگر از پارامترهای مناسب خودکفایی است که با سود ۲۳ درصد این امر محقق نمی شود و حتما باید به صفر برسد یا حداکثر ۴ درصد باشد، درغیراین صورت کشاورزان به سراغ کشت محصولات صیفی می روند.
افزایش ضریب خوداتکایی و کاهش وابستگی به واردات در تامین امنیت غذایی کشور تاثیر بسزایی دارد، از این رو وزارت جهاد کشاورزی رشد تولید محصولات اساسی را در اولویت قرار داده و برای تحقق این منظور سیاست اجرای الگوی کشت، توسعه کشاورزی قراردادی و کشت فراسرزمینی را در دستور کار خود گذاشته است. هرچند برای تحقق این سیاست ها باید مشوق های تولید، تسهیلات و نهاده های ارزان قیمت در نظر گرفته شود تا کشاورزان به سمت و سوی کشت محصولات استراتژیک ترغیب شوند.
پتانسیل خودکفایی محصولات اساسی در کشور وجود دارد
عطااله هاشمی عضو شورای هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی با بیان اینکه پتانسیل خودکفایی محصولات اساسی در کشور وجود دارد، گفت: با فراهم شدن زیرساخت های لازم همچون اعتبارات، نقدینگی، تامین تسهیلات، دستیابی به مکانیزاسیون و تامین نهاده های کشاورزی خودکفایی محقق می شود.
او با بیان اینکه خودکفایی محصولات اساسی بدون حمایت از تولید شدنی نیست، افزود: با توجه به ضرورت ارتقای امنیت غذایی و تاکید برنامه هفتم بر خودکفایی محصولات اساسی نیاز است که حمایت های همه جانبه از کشت صورت گیرد چراکه ظرفیت تولید در کشور وجود دارد.
هاشمی با بیان اینکه مهم ترین الزام الگوی کشت، کشت قراردادی است،گفت: با فراهم شدن الزامات کشت قراردادی، اکثر مشکلات الگوی کشت رفع می شود. مهم ترین الزام اجرای مصوبه الگوی کشت تامین اعتبار است که در صورت فراهم شدن، امنیت غذایی محقق می شود.
جنگ اخیر روسیه و اوکراین بیش از هر زمان دیگری اهمیت خودکفایی محصولات استراتژیک را نشان داد، از این رو انتظار می رود حمایت های لازم از بهره برداران بخش کشاورزی به عنوان سربازان خودکفایی و امنیت غذایی صورت گیرد تا طی برنامه مدون بتوان به امر خودکفایی در محصولات راهبردی دست یافت چراکه پتانسیل آن در کشور وجود دارد و رشد چند برابری خرید گندم نسبت به مدت مشابه سال قبل هم این موضوع را اثبات کرد.
