ذهن آدمی همچون دیگر اعضای بدن احتیاج به مواد غذایی و مراقبت دارد. این یک واقعیت است که کاهش حافظه با افزایش ذهن، رابطه مستقیم دارد، اما می‌توانیم با رعایت اصول بهداشتی و تغذیه‌ای و همچنین رعایت اصول لازم، فرایند از بین رفتن سلول‌های عصبی مرتبط با حافظه را کند کرده و از ظرفیت‌های مغزی خود حداکثر استفاده را کنیم. این راهکار‌ها عبارتند از:

۱) تغذیه مناسب 

استفاده از رژیم غذایی مناسب و سالم نه تنها برای جسم‌تان مفید است بلکه برای مغز و حافظه‌تان نیز ضروری است. 

فعالیت‌های مغزی مانند سایر فعالیت‌های بدن به غذا و اکسیژن نیاز دارند که از طریق خون تأمین می‌شود برای تسهیل کار فکری و به ویژه اینکه حافظه کار خود را به خوبی انجام دهد باید برای خون، اکسیژن کافی فراهم باشد. اکسیژن کافی را می‌توانید با باز کردن پنجره اتاق‌تان و چند بار نفس عمیق کشیدن در فواصل مطالعه تأمین کنید. 

بسیار طبیعی است که تغذیه مناسب یکی از مهم‌ترین عوامل افزایش کارایی حافظه می‌باشد؛ کلسیم، منیزم و فسفر سه عنصر اساسی و ضروری برای حافظه به شمار می‌روند. 

با استفاده از جوانه گندم، لبنیات، جگر، بادام، گردو، فندق، حبوبات و تخم‌مرغ می‌توان مواد مورد نیاز مغز را تأمین کرد. 

در فعالیت‌های شدید ذهنی باید از مصرف زیاد چربی، نان و قند بپرهیزید و تا حد امکان از غذا‌های دارای پروتئین مانند تخم مرغ، گوشت، جگر سیاه و ماهی استفاده کنید. 

فراموش نکنید که هرگز با معده سنگین و پرخوری مطالعه نکنید برای اینکه در این وضعیت فعالیت‌های ذهنی کاملا محدود می‌شود و یادگیری کاهش می‌یابد.

استفاده از سبزیجات در غذا بسیار توصیه شده است. چرا که سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان است و این ماده برای حافظه بسیار مفید است. 

بیشتربخوانید

• چگونه با کودکان دیرآموز رفتار کنیم؟

۲) ورزش صحیح 

بهترین روش درمان کاهش حافظه ناشی از سن و به طور کلی درمان کاهش حافظه، «ورزش» است. 

با ورزش صحیح و مناسب علاوه بر اینکه می‌توانید از تناسب اندام برخوردار باشید، می‌توانید به تقویت حافظه نیز کمک کنید. ورزش مناسب، گردش خون را در مغز شما افزایش می‌دهد و این امر به تقویت و نهایتا یادگیری بهتر شما می‌انجامد. (ورزش یوگا در این زمینه بسیار مؤثر است).

محققان دریافتند که ورزش می‌تواند قدرت مغز را افزایش و به کنترل کاهش حافظه طبیعی ناشی از افزایش سن و حتی پیشگیری از زوال عقل و بیماری آلزایمر کمک کند. 

پژوهش‌ها نشان داده است که بین قلب سالم و مغز سالم ارتباط وجود دارد؛ بنابراین ورزشی که برای قلب مفید است برای مغز و سایر قسمت‌های بدن نیز مفید است. با ورزش‌های هوازی مانند پیاده‌روی، دویدن آهسته، دوچرخه سواری و شنا به سلامت خود کمک کنید.

ورزش فکری می‌تواند به رشد مغزتان کمک کند. با ورزش فکری فرصتی فراهم می‌شود که قدرت یادآوری شما افزایش یابد و ظرفیت حافظه شما نیز بالا برود. این امور فکری عبارتند از حل جدول، بازی شطرنج، جورچین (پازل) با چشم بسته، نرم‌افزار‌های بازی‌های فکری، مطالعه، یادگیری زبان خارجی و کار کردن با یک ابزار موسیقی.

۳) خواب کافی

تحقیقات نشان داده است که خواب کافی موجب تقویت حافظه می‌شود و توانایی مستمر را برای به خاطر سپردن و پردازش اطلاعات افزایش می‌دهد. همانگونه که قبلا گفته شده است متخصصان بین ۶ تا ۸ ساعت خواب در شبانه‌روز برای افراد توصیه می‌نمایند. 

۴) دوری از عوامل استرس‌زا

متخصصان معتقدند که استرس‌های روزمره تا حدی مغز انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهند که کم حافظگی را به دنبال دارد. 

۵) به خودتان و قدرت حافظه‌تان اعتماد کنید

سعی کنید جملاتی که حکایت از توانایی‌تان برای انجام کار‌های بزرگ و خارق‌العاده دارد و اینکه شما می‌توانید به هر مانعی که بر سر راه شما قرار گیرد، غلبه کنید را مرتب برای خود تکرار کنید. 

به خودتان بگویید امروز روز خوبی در انتظارتان است. به خودتان انرژی مثبت بدهید و با بهره‌گیری از روش‌های تقویت حافظه، کارایی خود را افزایش دهید و مهارت‌های اجتماعی خود را توسعه بخشید. 

۶) انگیزه داشته باشید

افرادی که از انگیزه بیشتری برای به خاطر سپردن مطالب برخوردارند، کمتر فراموش می‌کنند. این افراد در زندگی تحصیلی خود هدفمند هستند و از انگیزه بالاتری برخوردارند. آن‌ها هرگز منفی بافی نمی‌کنند. با گفتن کلمات یأس آور مثلا این مطالب به چه درد من می‌خورد و یا اینکه مدرک به چه درد می‌خورد، قدرت حافظه خود را محدود نمی‌کنند. 

۷) مطالب مشابه را پشت سر هم نخوانید

مثلا اگر دو درس شیمی و علوم اجتماعی را به دنبال هم مطالعه می‌کنید، متوجه می‌شوید که تداخل ایجاد نمی‌شود (یا بسیار اندک). در حالی که در دو درس زبان انگلیسی و زبان عربی، تداخل بیشتری وجود دارد. 

۸) به ذهن خود استراحت دهید

ذهن شما نیازمند سازماندهی، تسلسل و ترتیب منطقی و نظم است. برای جلوگیری از فراموشی، در فواصل زمانی بعد از هر یادگیری باید فرصت استراحت برای مغز پیش‌بینی کرد و اجازه داد که در آن مدت، مغز فراغت داشته باشد، بنابراین جای اینکه دو ساعت پشت سر هم درس بخوانید، ۴۵ دقیقه بخوانید، ۱۵ ـ ۱۰ دقیقه استراحت کنید و سپس ادامه دهید.

۹) قدرت بینایی و شنوایی خود را افزایش دهید

به دیده‌ها و شنیده‌های خود دقیق شوید و به آن‌ها به طور عمیق بیندیشید. با این کار احساس و حافظه شما تقویت می‌شود. 

۱۰) روزنامه و کتاب بخوانید

این کار به افزایش قدرت مغز و حافظه شما کمک می‌کند. 

تلاش کنید در فرصت‌های مناسب به جمع و تفریق و ضرب و تقسیم اعداد ذهنی بپردازید و با این کار، حافظه کوتاه مدت، تقویت می‌شود و مغز در حالت آماده‌تری قرار می‌گیرد.

منبع: فارس