در ایران توسعه اقتصادی به موازات تحریم‌ها در حال گسترش است

در روز‌های گذشته وزارت خزانه‌داری آمریکا از اعمال تحریم‌های جدید آمریکا علیه چند شخص و همچنین نهاد‌های مستقر در ایران، چین، روسیه و ترکیه به اتهام ارتباط با توسعه برنامه پهپادی و همچنین هواپیمایی نظامی ایران خبر داد. اما سوال اینجاست با اینکه غربی‌ها خود به بی تاثیر بودن سیاست‌های تحریمی اذعان دارند چرا این سیاست را ادامه می‌دهند و بر تشدید تحریم‌ها اصرار دارند.

باشگاه خبرنگاران جوان این موضوع را در مصاحبه‌ای با برونو بیکلینی، پژوهشگر و نویسنده برزیلی مورد بحث و بررسی قرار داده که مشروح آن در ذیل از نظر می‌گذرد.

-هدف آمریکا از اعمال تحریم‌های مختلف چیست؟

برونو بیکلینی: آمریکابا تحمیل تحریم‌ها علیه کشور‌هایی که خود را تابع قوانین ظالمانه‌اش در نظام بین‌الملل نمی‌دانند، به اهداف متعددی دست می‌یابد. مهمترین چیز این است که به جهان نشان دهد که شرایط زندگی مادی کل جمعیت‌ها دنیا می‌تواند بدتر شود. در عین حال، آن‌ها توانایی خود را برای وادار کردن متحدان زیردست (مانند اتحادیه اروپا) یا متحدان استراتژیک (مانند کشور‌های آنگلوساکسون یا رژیم صهیونیستی) به سیاست‌های استعماری خود نشان می‌دهند. از آنجایی که قدرت واقعی بر سیستم سوئیفت و موسسات بانکی پیرو توافقنامه بازل، واشنگتن است، این قدرت با اعمال تحریم‌ها و محاصره اقتصادی تقویت می‌شود.

بسته به کشور‌هایی که از چنین حملاتی رنج می‌برند، تأثیرات آن متفاوت است. کوبا، ونزوئلا و نیکاراگوئه به هم نزدیک‌تر و به جریان‌های تجاری و مالی در بازار‌های غربی وابسته هستند. اما در کشور‌های آسیایی و اوراسیا، توسعه اقتصادی می‌تواند حتی به موازات محاصره و تحریم اتفاق بیفتد. آنچه ما امروز می‌بینیم توانایی اعمال محاصره و تحریم متناسب با نزدیکی یا فاصله کشور‌های تحت تحریم با آمریکا است. بنابراین، هر چه از امپراتوری دورتر باشد، اقتصاد یک کشور مستقل سالم‌تر خواهد بود.

-چرا آمریکا با وجود اینکه می‌داند کشور‌هایی مانند ایران در این سال‌ها می‌توانند تحریم‌ها را خنثی کنند، بر تشدید تحریم‌ها اصرار دارد؟

برونو بیکلینی: من معتقدم تحریم‌ها همچنان بر وجهه ایران در جهان تأثیر می‌گذارد و زمانی که این کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بر سیاست داخلی کشور‌های عضو بریکس نیز تأثیر می‌گذارد. اخیرا قوه قضاییه آرژانتین پرونده‌ای را علیه کریستینا فرناندز دی کرشنر، معاون رئیس جمهور این کشور بازگشایی کرده و او را به امضای یادداشت تفاهم با ایران متهم کرده است. برزیل به دلیل پذیرش ایران به عنوان عضو بریکس مورد انتقاد رسانه‌های سلطه گر است. در کشور‌های غربی و در آمریکای لاتین حضور فرهنگی و مالی آمریکا بسیار زیاد است، همانطور که وفاداری نخبگان اقتصادی، سیاسی، نظامی و قضایی به میامی، واشنگتن و نیویورک بیشتر از مراکز نزدیک به کشور است. قدرت کشور‌های ما هنوز در جبهه اقتصادی آن طور که باید در بسیاری از معاملات صادراتی به ایران یا به دلیل تحریم‌ها و ترس از قرار گرفتن در فهرست OIA و TFI و سایر بخش‌های هوشیار امپراتوری، انجام نمی‌شوند یا با مشکل مواجه می‌شوند. همچنین این تحریم‌ها می‌تواند برخی از انواع صادرات را با یک کشور تحریم شده مشخص کند و یا در زمینه‌هایی آن را محدود کند. بنابراین، آثار محاصره و جنایات علیه ایران همچنان ادامه دارد.

-به نظر شما سیاست‌های تحریمی آمریکا علیه کشور‌هایی مانند ایران، چین و روسیه تا چه زمانی می‌تواند ادامه داشته باشد؟

برونو بیکلینی: من پاسخ را به دو سطح تقسیم می‌کنم. تحریم‌های اعمال شده توسط آمریکا علیه ایران و روسیه می‌تواند برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، حداقل تا زمانی که به موجب برجام تحریم‌ها و مجازات‌هایی را علیه کشور‌هایی که ترور اقتصادی علیه کشور‌های عضو را ترویج می‌کنند وضع نکند. تحریم‌ها علیه چین - اندک و در قالب برخی محاصره‌های خاص - دیگر نمی‌توانند مرتبط باشند، زیرا وابستگی متقابل توسط اقتصاد چین با اکثر اقتصاد‌های جهان (از جمله آمریکا) یک عامل ساختاری سرمایه‌داری جهانی است. بنابراین، بدون چین، نظام بین الملل در حوزه اقتصادی خود فلج شده است.

گام بعدی آمریکا افزایش تنش در سراسر آسیا و اوراسیا و تلاش برای ایجاد شرایط برای محاصره چین با این مانور استراتژیک است. یک مثال احتمالی تنش با استرالیا و ژاپن است که می‌تواند باعث ایجاد حالت بسیج نیرو‌های دریایی و در نتیجه محاصره یا تحریم جزئی علیه چین شود. اما پویایی اقتصاد درون آسیایی در حال حاضر در چین متمرکز شده است و به خودی خود توسعه می‌یابد و ثبات در روابط بین پکن و دهلی نو می‌تواند برای دلارزدایی به بیش از ۳ میلیارد نفر تعیین کننده باشد.

- با تغییر دولت آمریکا و برگزاری انتخابات ۲۰۲۴ و تغییر احتمالی سیاست‌های دولت، آیا تغییری در رویکرد تحریمی آمریکا ایجاد خواهد شد؟ 

برونو بیکلینی: متأسفانه لابی صهیونیستی می‌تواند شرایط و محدودیت‌هایی را بر سیاست آمریکا در قبال مدافعان فلسطین و حاکمیت در جهان اسلام تحمیل کند. موسسات لابیگری مانند آیپک همان چیزی هستند که در علوم سیاسی به آن‌ها «عوامل دارای حق وتو» می‌گویند. آن‌ها می‌توانند نامزد‌های پست وزارت امور خارجه را تحمیل یا حتی لغو کنند. در دستکاری الگوریتم بستر‌های شبکه‌های اجتماعی، حضور وزارت امور راهبردی و دیپلماسی عمومی دشمن صهیونیستی می‌تواند بر کاندیدا‌های مهم پست‌های عمومی در آمریکا تأثیر بگذارد. از سوی دیگر، ما باید تلاش و رشد عظیم جمعیت عرب و فلسطینی الاصل در داخل آمریکاو چگونگی افزایش این قدرت فشار را تشخیص دهیم. همچنین بخش‌های مهمی از جوامع یهودی وجود دارند که آشکارا ضدصهیونیست هستند، که موقعیت چپ اجتماعی را در میان جمعیت آمریکاتقویت می‌کند. شکست دادن لابی سازماندهی شده توسط آیپک آسان نیست. در تشکیل جمهوری خواهان و دموکرات ها، یا راست افراطی آمریکا، این به سادگی غیرممکن است.

- چه کسانی در آمریکا (لابی‌ها یا افراد قدرتمند سیاسی) از سیستم تحریم این کشور حمایت می‌کنند؟

برونو بیکلینی: همانطور که در بالا پاسخ دادم، AIPAC (aipac.org)، آژانس یهودی (jewishagency.org)، صندوق ملی یهودیان- آمریکا برای اسرائیل (jnf.org)، و همچنین گروهی از شرکت‌های نظامی که با وزارت جنگ این رژیم قرارداد دارند در این میان نقش دارند. آمریکا که از تنش‌ها علیه ایران و حضور نظامی در غرب آسیا و خلیج فارس تغذیه می‌کند. ما باید درک کنیم که در داخل ایالات متحده، صهیونیسم نوپنطیکاستی، پیاده نظام ترامپ و راست افراطی جمهوری خواه دارای قدرت هستند؛ بنابراین تبلیغات علیه ایران در میان کاندیدا‌های ریاست جمهوری شرکت‌هایی که از باور‌های دیگران سوء استفاده می‌کنند و به نفع اشغال فلسطین تبلیغ می‌کنند باید هم با مخالفان امپراتوری و کشور‌های متعهد به پایان آپارتاید استعماری دشمن باشند. بنابراین، ترویج سخنرانی‌ها علیه ایران مانند یک «سرمایه‌گذاری مالی» برای بازدهی کوتاه‌مدت در میان رأی‌دهندگان برتری‌طلب و غرب‌گرا است و تاثیر بلندمدتی روی سیاست‌های کلی آمریکا نخواهد داشت.

برونو بیکلینی روزنامه نگار، پژوهشگر و نویسنده برزیلی است. او دکترای علوم سیاسی دارد و تا سپتامبر سال ۲۰۲۳ در دانشگاه‌های برزیل به تدریس مطالعات بین الملل و علوم سیاسی می‌پرداخت. وی در حال حاضر به عنوان پژوهشگر ارشد با بسیاری از رسانه‌های خارجی همکاری دارد.