حسین رنجبر اقدم، رئیس سازمان حفظ نباتات کشور امروز (۲۷ شهریور) در آیین افتتاح چهارمین کنگره بینالمللی حشرهشناسی به میزبانی کرمانشاه، اولویت اصلی سازمان حفظ نباتات را ارتقاء ضریب امنیت و سلامت غذایی جامعه عنوان کرد و با بیان اینکه در این زمینه اقدامات خوبی صورت گرفته، گفت : میزان تولیدات کشاورزی ما از ۲۴ میلیون تن در اوایل انقلاب اکنون با افزایش بیش از پنج برابری به حدود ۱۲۵ میلیون تن رسیده است.
وی گفت: این میزان افزایش تولید در شرایطی رخ داده که عوامل مختلفی خصوصاً تغییرات اقلیمی تولیدات بخش کشاورزی را تحت تاثیر قرار داده، اما با استفاده از ظرفیت علم و دانش و با اتکا به توانمندی کشاورزان توانستیم به این میزان از تولید محصول برسیم.
وی با اشاره به اعلام سازمان جهانی خوار و بار مبنی بر اینکه کشاورزی در کشورهای با بارش متوسط زیر ۵۰۰ میلیمتر پرمشقت بوده و توجیه اقتصادی ندارد، تاکید کرد: با این وجود خوشبختانه ما در ایران با وجود بارش متوسط حدود ۲۰۰ میلیمتر تولیدات بسیار خوبی داریم. برای مثال در سال جاری در زمینه تولید گندم به خودکفایی رسیدیم.
به گفته رئیس سازمان حفظ نباتات کشور، در حال حاضر میتوانیم بیش از ۸۰ درصد محصولات استراتژیک مورد نیاز کشور را تولید کنیم.
رنجبر اقدم از اهمیت تحقیقات گیاه پزشکی و حشره شناسی در حفظ و ارتقاء سلامت و امنیت غذایی یاد کرد و ادامه داد: بر اساس برخی آمارها، چنانچه گیاه پزشکی و حشره شناسی در تولیدات کشاورزی مد نظر قرار نگیرد، با افت تولید ۳۰ تا ۴۰ درصدی مواجه خواهیم بود.
وی افزود: اگرچه اقدامات خوبی برای استفاده از دانش در مسیر تولید محصولات کشاورزی صورت گرفته، اما هنوز با استانداردها فاصله زیادی داریم.
رئیس سازمان حفظ نباتات کشور استفاده از آفت کشهای شیمیایی را یکی از دغدغههای اصلی بخش کشاورزی برشمرد و تاکید کرد: این در حالیست که قادر به تولید برخی از محصولات کشاورزی بدون استفاده از یک سیسی سم هستیم که نمونه موفقی از این موضوع را در شالیزارهای آمل و یا ۷۰ هزار هکتار از مزارع نیشکر خوزستان تجربه کردیم، ولی به دلیل نداشتن شیوههای علمی در برخی موارد این ظرفیت را از دست میدهیم.
رنجبر اقدم یکی از دلایل خلاء در این بخش را فاصله بین وزارت جهاد کشاورزی و وزارت علوم دانست و از فاصله بین پژوهشها و تحقیقات با نیاز واقعی بخش کشاورزی یاد کرد که باید این فاصله پر شود.
وی با بیان اینکه استحاله در بخش آموزش و پژوهش کشاورزی کشور ضروری است، خاطرنشان کرد: اگرچه اکنون دستاوردهای علمی قابل توجهی حتی در ابعاد بینالمللی در زمینه کشاورزی داریم، اما برای برخی سوالات حوزه گیاه پزشکی و آفات جوابی نداریم و بیولوژی برخی آفاتی که ۳۰ سال است در کشور جولان میدهد را نمیشناسیم.
رئیس سازمان حفظ نباتات کشور انسجام تحقیقات و پرهیز از پژوهشهای جسته و گریخته، داشتن نوآوری در تحقیقات و ... را برای کمک به بخش کشاورزی ضروری عنوان کرد و ادامه داد: حاصل این فعالیتها باید منجر به فاصله گرفتن از مصرف آفت کشهای شیمیایی و استفاده از روشهای مدیریت تلفیقی آفات شود و بتواند مشکلات کشاورزان را حل کند.
رنجبر از استفاده بی رویه از آفت کشهای شیمیایی در کشور به عنوان یک دغدغه مهم یاد کرد و افزود: اکنون سالانه حدود ۳۵ هزار تن آفت کش شیمیایی در کشور مصرف میشود که در بسیاری از موارد مصرف آن به دلیل ناآگاهی، با هدف پیشگیری، از سر عادت و تجربه و یا تحت فشار شرکتهای تولید و فروش سم است.
وی با بیان اینکه سم فروشی مغازه سوپرمارکت نیست که هر کس با هر دانشی آن را تاسیس کند، گفت: متاسفانه اسم این مغازهها تطهیر و به "داروخانه گیاهپزشکی" تغییر یافته، در حالیکه استفاده از سم ملاحظات و احتیاط بسیار زیادی ندارد.
رنجبر اقدام فعالیت بیش از ۲۴۰ شرکت در زمینه سموم و واردات آنها در کشور را نگران کننده دانست که شاید در عمل واقعاً به همه آنها نیاز نباشد.
شهرام شاهرخی خانقاه معاون موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور نیز از شش محور اصلی که این موسسه دنبال میکند یاد کرد که هدف همه آنها تامین سلامت و امنیت غذایی مردم است.
وی این شش محور را شامل حفظ و ارتقا سلامت محصولات کشاورزی خصوصاً از نظر باقی مانده سموم، بهینه سازی کاربرد آفت کشها، مدیریت تلفیقی آفات، تنوع زیستی حوزه گیاهپزشکی، توسعه کنترل بیولوژیک آفات و همچنین تغییر اقلیم و تاثیر آن بر مقابله با آفات عنوان کرد.
به گفته شاهرخی، تغییرات اقلیمی خصوصاً افزایش دما تاثیر جدی روی جمعیت، فعالیت آفتها و تاثیر آفت کش بر مقابله با آنها داشته و از سوی دیگر باعث ضعیف شدن گیاهان، کاهش رقابت آنها با علفهای هرز و... شده است .