بررسی‌های گروهی از دانشمندان زمین‌شناسی از چهار دانشگاه در یورکشایر به سرپرستی دکتر «گراهام راش» (Graham Rush) عضو دانشگاه لیدز و دانشگاه لیدز بکت، ممکن است به ارائه بینشی در مورد تأثیرات احتمالی ذوب یخ‌های فعلی در گرینلند بر الگو‌های آب و هوای جهانی منجر شود.

بیش از هشت هزار سال پیش، اقیانوس اطلس شمالی و شمال اروپا به دلیل تغییر در سیستم اصلی جریان‌های اقیانوسی به نام «گردش نصف‌النهاری اقیانوس اطلس» (AMOC) سرد شدن قابل توجهی را تجربه کردند. تغییر در AMOC بر الگو‌های بارندگی جهانی نیز تأثیر گذاشت.

دانشمندان معتقدند هجوم مقدار زیادی از آب شیرین به دریا‌های آب شور اقیانوس اطلس شمالی باعث از کار افتادن AMOC شده است. پژوهشگران با نمونه‌برداری هسته‌ای از رسوبات موجود در «مصب یتان» تلاش کردند تصویری از آنچه که بیش از هشت هزار سال پیش در سطح دریا روی داده است، تهیه کنند.

تجزیه و تحلیل میکروفسیل‌ها و رسوبات موجود در نمونه‌ها نشان داد تغییرات سطح دریا از نوسانات پس‌زمینه طبیعی حدود دو میلی‌متر در سال، بیشتر شده و با رویداد‌های جداگانه سطح دریا به ۱۳ میلی‌متر در سال رسیده که منجر به افزایش احتمالی آب در مصب یتان تا حدود ۲ متر شده است.

مطالعه نمونه‌های هسته‌ای شواهد بیشتری دال بر ورود حداقل دو منبع اصلی آب شیرین به اقیانوس اطلس شمالی حکایت دارد؛ پدیده‌ای که باعث تغییرات در AMOC شده است. پیش از این تصور می‌شد یک منبع واحد، آب شیرین را به این منطقه وارد کرده است.

پیش از این بسیاری از دانشمندان بر این باور بودند که آب شیرین از یک دریاچه بسیار بزرگ به نام «آگاسی-اُجیب‌وی» (Agassiz-Ojibway) که از نظر وسعت به اندازه دریای سیاه بوده و در نزدیکی شمال آنتاریوی فعلی قرار داشته به اقیانوس تخلیه شده است.

راش می‌گوید: نشان داده‌ایم اگرچه آن دریاچه بزرگ بوده، اما آن قدر وسعت نداشته که بتواند عامل ورود تمام آن آب به اقیانوس و بالا آمدن سطح دریا باشد.

وی و همکارانش بر این باورند ذوب یخ‌های منطقه «آیس سَدِل» خلیج هادسن که بخش اعظم شرق کانادا و شمال شرق آمریکا را پوشانده بوده، باعث تزریق مقادیر زیادی آب شد؛ رویدادی که در نمونه‌های هسته‌ای مورد مطالعه دیده شده است.

• پیش بینی تغییرات آب و هوایی به کمک مدل سازی ریاضی

گردش اقیانوس، گرما را توزیع می‌کند

انرژی گرمایی، آب و هوای جهان را هدایت می‌کند و این توزیع گرما به جریان اقیانوسی، پیامد‌های مهمی در سراسر جهان داشته است. دما در اقیانوس اطلس شمالی و اروپا بین ۱.۵ تا ۵ درجه سانتیگراد کاهش یافت و حدود ۲۰۰ سال ادامه داشت، سایر مناطق گرمایش بالاتر از حد متوسط را تجربه کردند.

سطح بارندگی در اروپا نیز افزایش یافت در حالی که در سایر نقاط جهان، مانند بخش‌هایی از آفریقا، شرایط خشک‌تر شد و دوره‌های طولانی خشکسالی را تجربه کردند. مجریان این پژوهش معتقدند این مطالعه می‌تواند چشم‌اندازی در مورد چگونگی تاثیر ذوب شدن صفحات یخی در گرینلند بر سیستم‌های آب و هوایی جهانی ارائه دهد.

راش می‌گوید: می‌دانیم AMOC در حال حاضر کُند شده و اگرچه هنوز مورد بحث است، برخی پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که ممکن است به طور کلی از کار بیفتد.

وی افزود: با این حال، با نگاه کردن به رویداد‌های گذشته، می‌توانیم در مورد عوامل ایجاد این تغییرات و احتمال آن‌ها اطلاعات بیشتری کسب کنیم. نشان داده‌ایم عقب‌نشینی سریع صفحات یخی که ممکن است در گرینلند منوط به شیوه انتشار سوخت‌های فسیلی در آینده رخ دهد، می‌تواند باعث ایجاد طیف وسیعی از اثرات آب و هوایی قابل توجهی شود که عواقب بسیار نگران‌کننده‌ای دارد.

منبع: آنا