بیش از ۷۰ درصد از سطح کره زمین را پهنه‌های آبی و اقیانوس‌ها تشکیل می‌دهند، گونه‌های دریایی بسیار زیادی به عنوان ذخایر دریایی در این پهنه‌های آبی وجود دارند که از نظر جمعیت در خطر هستند. خلیج فارس و دریای عمان به عنوان دو پهنه آبی جنوب کشور از اهمیت زیادی برخوردار هستند که در این سال‌ها با صید مخرب ترال دست و پنجه نرم می‌کردند. در روز‌های اخیر نیز شائبه‌هایی مبنی بر آغاز چراغ خاموش صید ترال و انجام مذاکراتی میان سازمان محیط زیست و سازمان شیلات ایران در این زمینه مطرح شده است.

محمد طالبی متین مدیرکل دفتر حفاظت از زیست‌بوم‌ها و سواحل دریایی سازمان حفاظت محیط زیست درباره موافقت سازمان حفاظت محیط زیست با صید ترال اظهار کرد: مجوزی برای صیدترال صادر نشده است. سازمان حفاظت محیط زیست طی سالیان اخیر موضع خود را درباره صید ترال اعلام کرده است. در قانون حفاظت از منابع آبزی بیان شده است که صید با ادوات مخرب ممنوع است. از نظر سازمان حفاظت محیط زیست صید ترال یکی از شیوه‌های مخرب است و ما نظرمان را به‌صراحت اعلام کرده‌ایم این طرح وارد کارگروهی شده و آیین‌نامه‌ای نیز برای آن مشخص شده است که بر اساس آن سازمان محیط زیست در این زمینه همکاری کند و ما باید کاری کنیم که کمترین اثرات مخرب را داشته باشد.

وی ادامه داد: سه نکته در این زمینه حائز اهمیت است؛ اول اینکه صید صنعتی ترال در خلیج فارس ممنوع است و دوم اینکه سازمان محیط زیست در حوزه دریای عمان صرفاً با صید ترال با گونه هدف فانوس‌ماهی آن هم در فاصله بیش از ۱۲ مایل از ساحل و در اعماق بالاتر از ۲۰۰ متر و صرفاً با تور‌های میانی موافق است.

مدیرکل دفتر حفاظت از زیست‌بوم‌ها و سواحل دریایی سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: نکته سوم اینکه تنها در صورتی با صید ترال فانوس‌ماهی در دریای عمان موافقت خواهیم کرد که مؤسسه تحقیقاتی علوم شیلاتی کشور پس از ارزیابی ذخایر آبزیان دریای عمان اعلام کند که در حال حاضر ذخایر دریایی کشورمان برای انجام صید این گونه به‌صورت محدود کفایت می‌کند و صدور این مجوز، آسیبی را به ذخایر دریایی حوزه دریای عمان وارد نخواهد کرد، یعنی موافقت سازمان محیط زیست با صید ترال میکروفید (نوعی آبزی کوچک) و فانوس‌ماهی‌ها منوط به موافقت مؤسسه تحقیقاتی علوم شیلاتی کشور است که البته در آن صورت نیز حتماً محدوده مشخصی برای انجام این نوع صید در نظر گرفته خواهد شد و به دلیل تخلفات بسیار زیادی که طی سالیان گذشته در این زمینه رخ داده است باید با نظارت و مسئولیت کامل سازمان شیلات انجام شود.

وی درباره صید وماهیگیری در خلیج فارس نیز اظهار کرد: زیستگاه و شرایط خلیج فارس با دریای عمان کاملا متفاوت است. عمق آن عمدتا کمتر از ۶۰ متر است و تنوع زیستی بسیار متنوعی دارد و در حال حاضر نیز شاهد شدیدترین تغییرات است. سازمان شیلات به دنبال صید ماهی‌های یال اسبی توسط ترال صنعتی است که ما رسما مخالفت خود را اعلام کرده‌ایم چراکه ارزیابی ذخایر این منطقه نشان‌دهنده کمبود و در خطر بودن این گونه است. 

مدیرکل دفتر حفاظت از زیست‌بوم‌ها و سواحل دریایی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: مسئله دیگر این است که علاوه بر بحث ترال، صید میگو نیز وجود دارد که جوامع صیادی می‌خواهند به‌صورت سنتی این کار را انجام دهند. درست است که این کار آسیب‌های زیست‌محیطی دارد، اما نبود این صید برای صیادان نیز مشکلات اجتماعی دارد بنابراین موافقت شده است که در بازه زمانی بسیار محدود ۳۰ تا ۴۵ روزه به‌صورت محدود برای صید میگو فرصتی داده شود. سازمان شیلات باید به جوامع صیاد محلی برای صید میگو راهکار دهد.

وی با تاکید بر آبزی‌پروری و پرورش ماهی در دریا به عنوان شیوه بهتر برای اشتغال‌زایی و صید ماهی اظهار کرد: با ایجاد تعاونی‌های صیادی، حمایت‌های دولت مانند جهاد کشاورزی و سازمان شیلات می‌توان به‌صورتی عمل کرد که هم مشکلات محیط زیستی خلیج فارس و هم مشکلات اجتماعی مردم رفع شود و با هر روشی غیر از این مخالف هستیم و اجازه صید ترال و گونه‌های دیگر را در خلیج فارس نمی‌دهیم چرا که متاسفانه ما منابع محدودی داریم، اما به بهره‌برداران هر روز اضافه می‌شود.

طالبی متین در پایان تصریح کرد: ما مخالفت خود را در جلسات و مکاتبات با سازمان شیلات مطرح کردیم. همکاری خوبی را نیز در زمینه آبزی‌پروری و پرورش ماهی در دریا با سازمان شیلات داشتیم که در این راستا پهنه‌ها وظرفیت‌هایی را نیز مشخص کردیم. علاوه براین مکان‌یابی مشخص و مجوز داده شده است که ۲۵۰ هزار تن پرورش ماهی انجام شود، اما کمتر از حدود ۱۰ درصد فعال است. سازمان شیلات باید به این منطقه رود و کم و کاستی‌ها را بررسی کند که چرا با وجود امکاناتی که سازمان حفاظت محیط زیست داده است و بر اساس برنامه ششم توسعه باید نزدیک به ۲۰۰هزار تن پرورش ماهی داشته باشد، ولی به این عدد نرسیده است؟ ما باید به زیستگاه‌های خلیج فارس استراحت دهیم و بگذاریم ذخایر بازیابی شوند وبه جای صید بی‌رویه به سوی آبزی‌پروری حرکت کنیم.

ایسنا