مرتضی هدشی معاون فنی و عمران سازمان اتوبوسرانی مشهد گفت: از مجموع ناوگان سازمانی ما حدود ۱۸۷ دستگاه اتوبوس هنوز در دوران گارانتی هستند. یعنی این تعداد اتوبوس در دوساله اخیر به چرخه اتوبوسرانی اضافه شده است. طبیعتا وقتی اتوبوس‌های ما در دوران گارانتی قرار دارند، باید هرگونه خدمات جانبی برای تعمیرات این ناوگان توسط نمایندگی‌های مجاز کارخانه‌ها صورت بگیرد.

او افزود: با توجه به اینکه برخی از لوازم این خودرو‌ها مثل موتور و قوای محرکه، تولید کشور چین هستند، وقتی خصوصا در حوزه تعمیرات موتور به نمایندگی‌ها مراجعه می‌شود متاسفانه به دلیل کمبود و یا نبود قطعه مورد نظر، این فرایند زمانبر می‌شود. پیگیری‌های زیادی نیز از طریق نمایندگی‌ها و سازمان اتوبوسرانی بابت تسریع در فرایند این کار صورت گرفته است، اما بیشترین دلایل به نبود قطعاتی منتهی می‌شود که باید به عنوان قطعات یدکی به کشور وارد می‌شد.

معاون فنی و عمران سازمان اتوبوسرانی مشهد با اشاره به بخش دیگری از مشکلاتی که در خصوص تامین قطعات وجود دارد، ادامه داد: طبق قانون حمایت از تولید کنندگان و مصرف کنندگان وقتی یک خودرو از دوره گارنتی خارج می‌شود، باید تا ۱۰ سال لوازم یدکی این خودرو در دسترس مصرف کننده قرار بگیرد که این خود معضل دیگری است. به عنوان مثال برد موتور یا ECU موتور اتوبوس‌های جدید با توجه به ساعت و کیلومتر کارکردی که دارند پس مدتی از کار می‌افتند. وقتی ما بخواهیم این بخش‌ها را جایگزین کنیم در ابتدا باید به صورت زیادی از این موارد از طریق نمایندگی‌ها در اختیار ما قرار گرفته باشد. این اتفاق می‌افتد، اما آن‌قدر میزان پایینی دارد که پاسخگوی میزان خرابی‌های ما نیست و ناچاریم برای تامین این برد یا دست به دامن بازار آزاد بشویم یا تعمیرات روی همان قطعه انجام دهیم که به علت جدید بودن این قطعات نیز ممکن است تعمیرات روی آن جواب ندهد.

هدشی بیان کرد: توقع بر این است که باید آنقدراین قطعات وجود داشته باشد که بلافاصله پس از مراجعه خودرو برای تعویض این قطعات مراحل تعویض آن انجام شود و اتوبوس دوباره به خط بازگردد. نباید این فرایند طولانی شود. پروسه تعمیرات و عدم وجود قطعات باعث می‌شود خواب ماشین‌ها در تعمیرگاه‌ها افزایش پیدا کند؛ که این موارد به خودروسازان و حمایت آن‌ها در تامین قطعات مربوط می‌شود.

او با بیان اینکه معمولا ما توقف‌های سه روز به بالا در تعمیرگاه‌ها را توقف دائم اطلاق می‌کنیم، تصریح کرد: اگر اتوبوسی در توقفگاه سازمان یا در نمایندگی از سه روز بیشتر متوقف شود به عنوان توقف دائمی در نظر گرفته می‌شود؛ بنابراین توقف‌های دائمی طیف گسترده‌ای را از لحاظ مدتی دارد؛ به عنوان مثال ما خودرو‌هایی را داریم که حدود ۷ روز، ۲۰ روز، یک ماه، دوماه، ۹۰ روزو ۱۸۰ روز نیز متوقف شده‌اند. بیشترین میزان توقف اتوبوس نیز حدود ۳۰۰ روز است که به علت نقص و عدم تامین قطعات موتوری در نمایندگی متوقف شده‌اند.

معاون فنی و عمران سازمان اتوبوسرانی مشهد با تاکید بر اینکه توقع سیستم معمولا از ناوگان‌های جدید این است که کمترین میزان خرابی را داشته باشند، تاکید کرد:، اما در حال حاضر به صورت میانگین مراجعات اتوبوس‌های جدیدی که به گارانتی‌ها برای رفع نواقص پیش آمده مراجعه می‌کنند به نسبت کل اتوبوس‌های سازمان تقریبا ۲.۵ برابر است. با توجه به اینکه مدت زمان گارانتی برای هر ناوگان جدید دو سال است، تقریبا ۲۵ درصد از ناوگان جدید ما که دوران گارانتی خود را سپری می‌کنند، در نمایندگی‌ها متوقف هستند. این آمار از نظر ما خوب نیست. تعداد ۱۸۷ دستگاه از اتوبوس‌های ما جدید هستند و شامل گارانتی دوساله می‌شوند؛ به طور میانگین از این تعداد، روزانه حدود ۲۵ درصد متوقف هستند.

هدشی با اشاره به اینکه بیشترین کمبود قطعات ما مربوط به قطعات موتوری و قوای محرکه ناوگان است، اظهار کرد: به ادعای نمایندگی این خودرو‌ها عمده مشکلی که باعث زمانبر شدن تعمیرات ناوگان می‌شود، به علت کمبود قطعات است.

او افزود: علیرغم اینکه تامین و تعمیرات ناوگان شامل گارانتی برعهده نمایندگی‌ها است، اما تلاش می‌شود تا جایی که امکان دارد اگر توان تخصصی یا تامین قطعه‌ای توسط سازمان اتوبوسرانی برای ناوگانی که به هر دلیلی در نمایندگی‌ها متوقف می‌شود، مقدور باشد این کار را انجام دهیم تا از نمایندگی خارج و به خط بازگردد. اما برخی قطعات بسیار مهم مانند برد موتور، مستلزم تامین توسط کارخانه‌های تولید یا واردات است تا در اختیار نمایندگی‌ها قرار بگیرد.

معاون فنی و عمران سازمان اتوبوسرانی مشهد در خصوص تعداد اتوبوس‌هایی که روزانه به علت نقص فنی متوقف می‌شوند، ادامه داد: عمر میانگین کلیه ناوگان سازمان اتوبوسرانی مشهد بالای ده سال است. طبیعتا وقتی میانگین عمر ناوگان بالا و اتوبوس‌ها دچار فرسودگی باشند، مراجعات به تعمیرگاه نیز بیشتر می‌شود. با توجه به شرایط محیطی و شرایط خودرویی آمار ناوگان متوقف ما در روز‌های مختلف متفاوت است. اما به طور میانگین، از مجموع ۱۰۰۰ دستگاه بخش سازمانی اتوبوسرانی مشهد روزانه بین ۱۰۰ تا ۱۳۰ دستگاه بنا به دلایل فنی متوقف هستند. البته از لحاظ علمی و فنی طبیعی است که اگر ۱۰۰۰ دستگاه داشته باشیم به طور میانگین ۱۰۰ دستگاه به صورت روزانه در رفت و آمد تعمیرگاه باشند.

هدشی در پاسخ به پرسشی مبنی بر علل افزایش مشاهده ناوگان امدادی اتوبوس‌ها در سطح شهر توسط شهروندان، بیان کرد: امداد‌های ما از همان ابتدا به ساکن سعی می‌کنند اتوبوس را در محل تعمیر و به خط بازگردانند. در صورتی امکان تعمیر در محل وجود نداشته باشد خودرو را به تعمیرگاه هدایت کنند. افزایش مشاهده خودرو‌های امدادی ناوگان اتوبوسرانی توسط شهروندان به این دلیل است که برخی ناوگان‌های امدادی ما در پایانه‌ها مستقر بوده‌اند، اما به جهت افزایش سرعت خدمات این بخش ما چند پایگاه ثابت را در پایانه‌های پرتردد ایجاد کرده‌ایم و اتوبوس‌های امدادی به صورت سیار در سطح شهر مشغول به فعالیت هستند.